Анатолій Балуценка
2001
ЧАТЫРОХСТРОФНЫ
Вось час прыйшоў, i надышла пара
Зрабiць яшчэ чарговы крок да мэты,
Паспрабаваць навостранасць пяра,
Пазнаць чатырохстрофнага сакрэты.
Было шмат строф, i сем, i шэсць, i пяць,
Ды мiнiмум прыцягвае упарта,
Навошта вельмi доўгi верш пiсаць,
Кароткi i дакладны складаць варта.
Ўжо вершаў трэццю тысячу пачаў,
Як iх пiшу, яшчэ не разумею,
Але яны дыктуюцца мiж спраў,
А слухаць музу я ужо умею.
У цяжкi шлях упэўнена iду,
I не стрымае ўжо мяне нiчога,
Пераплаўляць славесную руду
Ў метал каштоўны не прапала змога.
18.03.1997
2002
IСНАВАННЕ
Хай лепшыя вершы складае паэт,
I вабiць празаiка справа,
Прыемна у творах адбiць дзiўны свет,
Натхненне ў душы мець цiкава.
Хай горныя пiкi здаюцца заўжды,
Скарацца марскiя глыбiнi,
Ў час вельмi высокай вясновай вады
Ёсць сiлы iсцi супраць плынi.
Дастатку няхай не сканчаецца рог,
Бяда не спаткае нiколi,
Бясконцымi будуць шляхi перамог,
Ды шчасця не будзе даволi.
Хай свет пакарыцца i ляжа ля ног,
Але, як не будзе кахання,
Нiхто быць шчаслiвым нiколi не змог,
Такое жыццё – iснаванне.
22.03.1997
2003 ВОТУМ
ДАВЕРУ
Сякеру з каменю зрабiць –
Прагрэсу першы крок фактычны,
Таму яму заўсёды быць
Важнейшым, чым палёт касмiчны.
Што першае – значней заўжды,
Было i ёсць, i далей будзе,
Але, калi прайшлi гады,
Пра першаснасць забудуць людзi.
Хлуслiвых каб не мець надзей,
I глупства не рабiць ў уяве,
Патрэбна ведаць ход падзей,
Як ўсё было на самай справе.
Рэлiгiя, што Бог нам даў,
Павiнна мець даверу вотум,
Ды чалавек яе змяняў,
Хлуслiва ўсё, было што потым.
22.03.1997
2004 НЕ
ПРОСТА
Не ў рэчах шчасце, ўсiм вядома,
Бо iх заўжды прасцей набыць,
Калi любоўная ёсць стома,
Не вельмi проста палюбiць.
Хаця iдуць бясконца спробы,
Знайсцi каханне не магу,
Бо нi адзiн не да спадобы,
I адчуваю зноў тугу.
Я не хачу ў каханнi згубы,
Шукаю, каб iмпэт не згас,
Не сустракаецца мой любы,
Ў душы бясконцы зiмнi час.
Мяне не вабяць болей рэчы,
Бо цалкам страцiлi цану,
Каханы лепш руку на плечы
Паклаў бы i павёў ў вясну.
23.07.1997
2005 МЕЦЬ
ШЧАСЦЕ
Не вельмi лёгкi i няпросты час,
Як шчасце прабягае мiма,
Яго лавiла ўпарта безлiч раз,
Схапiць надзейна немагчыма.
Шукала шчасце ўлетку у лугах,
I ў дзiўным вераснёвым лесе,
Выходзiла i на зiмовы шлях,
Вясной глядзела ў паднябессе.
Заходзiла i ў поле на мяжу,
I мне рамонкi падказалi,
Уважлiвей глядзець ў сваю душу,
Каб днi шчаслiвыя насталi.
Каб шчасце мець, патрэбна пакахаць,
Хай платанiчна, без адказу,
Бо шчасце – шчасце адчуваць,
Свет стане радасным адразу.
23.03.1997
2006 СВОЙ
СВЕТ
Злы ураган зрывае лiст з бяроз,
I, нiбы косы, завiвае вецце,
Але не будзе доўгiм цяжкi лёс,
Бо сцiшыцца праз час i моцны вецер.
Руйнуе ў штормы берагi прыбой,
Пакуту яны цяжкую трывалi,
Але бясконца нельга жыць з журбой,
У штыль ляглi бязлiтасныя хвалi.
Калi ў жыццё прыходзiць цяжкi час,
Трываць патрэбна, скончыцца навала,
Забыць трывогу лепей ад абраз,
Каб зноў яскрава сонейка заззяла.
Зусiм не трэба скардзiцца на свет,
Хоць часам сэрца крыўду адчувае,
Было каб добра, просты ёсць сакрэт:
Свет кожны сам сабе ў душы стварае.
23.03.1997
2007 АСНОВА
ЖЫЦЦЯ
Ўдалечыню плыве вада ракi,
Бягуць бясконца хуткiя аблокi,
Яны спрадвек лёс выбралi такi,
Як цуд, iх вабiць край чужы далёкi.
Ды застаецца ў краi шмат красы,
Адданай краю год ужо каторы:
Чароўныя зялёныя лясы
I сiнiя прыгожыя азёры.
Балоты, сенажацi i палi
Не здатны за мяжу перасяляцца,
Хоць вабныя далёкiя краi,
Ды доля iх на месцы заставацца.
Аблокi, што бягуць, i плынь вады
Бясконца робяць замкнутае кола,
Радзiма клiча iх к сабе заўжды,
Бо родная зямля – жыцця аснова.
23.03.1997
2008 МОВА
ВЕРНЕЦЦА
Лясы свой голас маюць i лугi,
Калi падзьме зефiр цi моцны вецер,
Дуброва любiць спеў зусiм другi,
Бо непаўторны кожны голас ў свеце.
Журчыць ў цiшы прыветлiва ручай,
Ракочуць моцна ў буру рэчкi хвалi,
У галасах цi радасць, цi адчай,
Ды галасы нiколi не змянялi.
Ў чыёйсьцi песнi можа больш красы,
Ды ўзяць яе сабе няма спакусы,
Спяваюць на чужыя галасы
Адзiныя у свеце беларусы.
Як ёсць цяпер, не будзе так заўжды,
Дасць людзям розум Бог абавязкова,
Няхай не зараз, пройдуць хай гады,
Ды вернецца народу продкаў мова.
23.03.1997
2009 ВЫНIК
Калi спакой i цiша вабiць зрок,
Усе здаюцца добрымi сябрамi,
Ды небяспека добры дасць урок,
Пабачыць каб адметнасць памiж намi.
Навала надыходзiць незнарок,
Чарнеюць хутка белыя аблокi,
Ды хтосьцi ёй насустрач зробiць крок,
А хто назад паспешна робiць крокi.
Адны за праўду ў цяжкай барацьбе,
Хоць чыняць асабiста сабе шкоду,
Глядзяць другiя, каб прыдбаць сабе
Ў няпэўнай сiтуацыi выгоду.
Дадолу ў буру хiлiцца трава,
I падаюць, як скошаныя, дрэвы,
Заўжды з таго злятае галава,
Хто перад сiлай быў бясконца смелы.
23.03.1997
2010 ДУША
АДТАЕ
Душа ўвесь час халодная, як лёд,
Але цяплiцца кволая надзея:
Заклiча хто-небудзь яшчэ ў палёт,
Пяшчотаю сваёй мяне сагрэе.
Надзея ёсць, ды цяжка ўсё ж чакаць,
Аддадзена рашаць сляпой нагодзе,
Бо хочацца, нарэшце, пакахаць,
Тым болей, што вясна на падыходзе.
Нярэдка адбываецца ў жыццi:
Трываць патрэбна крыўду i абразу,
Нiяк сустрэч з каханнем не знайсцi,
А шчасце спаткаць хочацца адразу.
Жаданне ёсць, цi здзейснiцца яно?
Душа стамiлась, доўгi час чакае,
Халодная, як лёд, ды ўсё адно
Каханне прыйдзе, i яна адтае.
25.03.1997
2011
ШЧАСЛIВЫЯ
Занадта жорсткi навакольны свет,
Ён – як зiма, цi з халадамi восень,
А хочацца цудоўных цёплых лет
Або чароўных, ў белых кветках, вёсен.
Бязмежнае вакол пануе зло,
Душу гнятуць трывогi i напасцi,
Хачу, у ёй каб сонейка ўзышло,
I скончылiсь бясконцыя няшчасцi.
Бо зло i жорсткасць – горшыя з умоў,
Ды, калi ёсць да лепшага iмкненне,
Каб шчасце мець, галоўная з асноў:
Душы патрэбны крылы летуцення.
Шчаслiвыя, як цела на зямлi,
Але душа ляцiць пад аблакамi,
Патрэбна, стан такi каб набылi,
Глядзець на свет ўлюбёнымi вачамi.
27.03.1997
2012 ЯК
ПАЗНАЦЬ?
Вышэйшы поклiч у прыроды,
Каб зберагчы жыццё – кахаць,
Ды замiнаюць перашкоды,
Пачуцце цяжка зберагаць.
Ды вынiкi паганай моды,
Час новы для людзей прынёс,
Няма цярпення, i разводы
Бязлiтасна руйнуюць лёс.
Шлях лёсу гладкi быў, стаў стромкi,
Пакуту дорыць i тугу,
Кахання моцнага абломкi,
Як бруд, кiдае на шляху.
Мужчын – як кропель ў сiнiм моры,
Што рассыпаюцца ў прыбой.
Пазнаць як можна, з iх каторы
Павек i цалкам будзе твой?
27.03.1997
2013 НЕ
СПАКУШАЦЬ
Калi надзея на другiх
Заўжды, як слодыч муху, вабiць,
Хоць досыць здольнасцей сваiх,
Ды спадзяванне iх расслабiць.
Калi сваiх хапае сiл,
Здабыць магчыма перамогу,
Распростваць не жадаюць крыл,
Чакаюць з боку дапамогу.
I просяць, нiбы жабракi,
Зусiм бясплатнай манны з неба,
Магутнасць ў боскай ёсць рукi,
Ды лiшняй марнасцi не трэба.
Не дасць, не зробiць, не прасi,
Абмежавана надта змога,
Не будзе ветру ў ветразi,
Не спакушаць лепш просьбай Бога.
28.03.1997
2014 ЁСЦЬ
ЗМАГАРЫ
Мы рабству аддаем прыярытэт,
Нам незалежнасць – як чужое слова,
I не патрэбны суверэнiтэт,
I родная амаль не трэба мова.
Па волi не выказваем журбы,
У продкаў была iншая дарога,
Амаль усе нашчадкi – як рабы,
Ёсць змагары, ды iх не вельмi многа.
Жывем у рабстве ўжо працяглы час,
Ды здатны лёс народу ўраз змянiцца,
Калiсьцi воля прыйдзе i да нас,
Але пакуль што толькi часам снiцца.
Ды калi ёсць за волю змагары,
Iснуе i галоўная умова,
Каб дачакацца радаснай пары,
Бо воля трэба нам абавязкова.
28.03.1997
2015 ВЫНIК
МУДРАСЦI
Заўсёды, нiбы вораг, быў язык,
Хоць мяккi, казаць жорсткасць робiць спробы,
Ды да праўдзiвых слоў нiхто не звык,
Яны чамусьцi ўсiм не да спадобы.
Але, з другога боку, i хлусня
Нябачна ставiць кепскiя акцэнты,
Знявагаю гучыць, калi штодня
Выказваць беспадстаўна камплiменты.
Таму маўчаць – найлепшы самы стан,
Хоць з языка сарвацца могуць сказы,
Ды не пячэ душу пусты падман,
I праўда не прыводзiць да абразы.
Iснуе вынiк мудрасцi стары:
Хоць слоў у мове, безумоўна, мора,
Ды лепей большасць з iх не гаварыць,
Знянацку не спаткаць каб сум i гора.
29.03.1997
2016 ЁСЦЬ
ЛЮБОЎ
Не хоча птушка ў клетцы жыць,
Калi знаёма ёй свабода,
Не будзе есцi, пець i пiць,
I выляцiць, як ёсць нагода.
Ёй да спадобы вышыня,
Пераадолiць перашкоду,
Каб радасць адчуваць штодня
Ад вольнай песнi i палёту.
Нам стала звыклаю турма,
Здавалась, воля вабiць болей,
Але яе даўно няма,
Мы прымiрылiсь з рабскай доляй.
Ў Саюз Савецкi хочам зноў,
Хоць жылi там горш год ад года,
Бо да тырана ёсць любоў,
Што робiць здзекi для народа.
29.03.1997
2017 ПАТРЭБА
Душы прыемна ўвышынi ляцець,
Ўзнiмацца у блакiт нябёс iмклiва,
Але, каб для палёту крылы мець,
Яшчэ патрэбна залатая нiва.
Палёт душы – цудоўная з патрэб,
Ды ад зямлi не трэба адрывацца,
Бо толькi нiва дасць надзённы хлеб,
Своечасова каб падсiлкавацца.
Калi для цела прыйдзе цяжкi час,
То i душы зусiм не да палёту,
Яна змяняе стан ўзнёслы ўраз
I адчувае горыч i маркоту.
Галоўнае – не цела, а душа,
Ды i ў яе заўсёды ёсць патрэба,
Каб адышла пагiбелi мяжа,
То целу трэба ўсё ж кавалак хлеба.
29.03.1997
2018 ВОЛЯ
ДАРАЖЭЙ
Хаця для птушкi ў клетцы шмат яды,
Ды золата пруткоў i корм нямiлы,
Бо воля даражэй ўсяго заўжды,
Як ў паднябессе падымаюць крылы.
Жывёлам воля любая павек,
Змагаюцца яны за вызваленне,
Напэўна, ў змозе толькi чалавек
Мець да няволi любасць i цярпенне.
Iмперыя стваралась ў барацьбе,
Элiта вынiшчалася ў народа,
Цяпер шукаем зноў паноў сабе,
Не да спадобы для рабоў свабода.
Але пакуль мы ў большасцi – рабы,
Таму шляхi нам вольныя закрыты,
Адным бяда, другiм няма журбы,
Бо воля трэба толькi для элiты.
29.03.1997
2019 ПАЧАТАК
I КАНЕЦ
Да iсцiны нялёгка дакапацца,
Памылак многа на людскiм шляху,
Багата за хлусню прыйшлось трымацца,
Адносiлася праўда да граху.
Будуюць людзi цэлы час мадэлi,
Пазнаць каб рэчаў сутнасць, сутнасць з'яў,
Няўдач занадта многа пацярпелi,
Пакуль зусiм дакладным доказ стаў.
Але пытанняў ёсць яшчэ не ў меру,
Якiх не разумее чалавек,
Што невядома, трэба браць на веру,
Ды штосьцi не пазнаем мы павек.
Ёсць у прыроды вельмi шмат загадак,
I невядома, як рашаць iх след.
Калi ўсяму калiсьцi быў пачатак,
Цi прыйдзе да свайго канца сусвет?
30.03.1997
2020
НЯБЕСНАЕ I ЗЯМНОЕ
Юнацтва светлы час i час надзей,
Якiя ў мары толькi у абрысе,
Наперадзе чакае шмат падзей,
I чыстыя лiсты ў жыццёвай кнiзе.
Патрэбна бiяграфiю пiсаць,
Здаецца у юнацтве вельмi простым
У вышыню жаданую ўзлятаць,
Выдаткi мары звязаны з узростам.
Ў сапраўднасцi iначай хада спраў,
Хоць часам не дае спакою неба,
Ды шлях зямны наперадзе чакаў,
Але душы ўсё роўна мары трэба.
Цудоўна, як пражыта шмат гадоў,
Ды марыць, як ў юнацтве, яшчэ ў змозе,
Натхненне у душу прыходзiць зноў,
Хаця шагаеш па зямной дарозе.
31.03.1997
2021 АДЗIН
БОГ
Цiкава, што паўсюдна на Зямлi,
Ва ўсiх кутках, амаль забытых Богам,
Выключна ўсе язычнiкi былi,
Былое можа расказаць аб многам.
Пасля пачалi ўсе ствараць багоў,
З'явiлася патрэба цi нагода,
К язычнiцтву забылася любоў,
Рэлiгii адзiнай вельмi шкода.
Вялiкая заплачана цана,
Хоць кожны свайму молiцца кумiру,
Ды крочыць рэлiгiйная вайна,
Жахлiвую нясе пагрозу мiру.
Заблыталiсь даўно сярод багоў,
Стварылi людзi iх занадта многа,
А Бог адзiн. Хто з iх Яго знайшоў?
Адна к Яму праўдзiвая дарога.
31.03.1997
2022 ЧАСОВАЕ
I ВЕЧНАЕ
Калi прыгожы, то заўжды – каханы,
Няшчасны непрыгожы, як iзгой,
Там, дзе краса, затоены падманы,
Сустрэцца можна з болем i тугой.
Прыемна, як ў каханнi сонца свецiць,
Ды не заўсёды ў вышынi блакiт,
Прыгожыя кахаюць, нiбы вецер,
Каханне непрыгожых – як гранiт.
Але чаму заўсёды вецер вабны,
А не гранiт надзейны, нiбы сталь?
Хоць ураган i жорсткi, i нахабны,
Ды выбiраюць больш яго, на жаль.
Здараецца, што знiчка ярчэй зоркi,
Ярчэй, але згарае хутка ўраз,
Згарыць, i ўжо няма аб ёй гаворкi,
А зорка добра свецiць доўгi час.
1.04.1997
2023 ВЕДЫ
Без ведаў не пражыць на белым свеце,
I спакваля iдзе iх набыццё,
Настойлiва урокi вучаць дзецi,
Дарослым веды трэба ўсё жыццё.
Бо на шляху жыцця вакол развiлкi,
Якую выбраць i куды пайсцi?
Без ведаў адбываюцца памылкi
I горкiя часiны у жыццi.
Бяда прыходзiць, калi ведаў мала,
Замест пагоды слота, дождж, iмжа
Трымаюцца упарта i трывала,
I плача, як асеннi дождж, душа.
Няхай настрой спсуюць занадта беды,
Цiкавасцi запал, здаецца, згас,
Ды набываць бясконца лепей веды,
Патрэбны будуць, прыйдзе iхнi час.
1.04.1997
2024 СТУКАЛА
КАБ СЭРЦА
Мiма прабягае, не даецца ў рукi,
I абрыдла надта без яго трываць,
Хтосьцi ўжо кахае, а мне толькi мукi.
Ох! Няпроста вельмi шчасце адшукаць.
Ўсё, здаецца, маю, больш няма патрэбы,
Ды спакой шукаю ў сэрцы нездарма,
Бо душа у скрусе, не ўзлятае ў неба,
Мучыць адзiнота, мiлага няма.
Пакуль разбiралась, варты цi няварты,
Зноў пранеслась хутка, як страла, вясна,
Я не паспяшала, ён не быў упарты,
Засталась яшчэ раз ў вынiку адна.
Зноў вясны чакаю, знойдзецца мо любы,
Бо душа змярзае, хочацца кахаць,
Стукала каб сэрца, цалавалi губы,
I маглi каб рукi палка абдымаць.
1.04.1997
2025 ПРАЎДА I КРЫЎДА
Малою Праўда як яшчэ была,
I Крыўда побач з ёю падрастала,
Яны нiколi не рабiлi зла,
Iх грамада амаль не прымячала.
Угору падымаўся Праўды гмах,
Здавалась, будзе ў ёй заўжды патрэба,
Ды ад яе больш адчувалi страх,
Прыгожая, ды даць не здатна хлеба.
А Крыўда не паднялась, а лягла,
I значна болей Праўды разраслася,
Багацця шмат прыхiльнiкам дала,
Наелась грамада i напiлася.
Хто толькi Праўдай карыстацца стаў,
Быў небагаты i не вельмi сыты,
Але сумленне д'яблу не прадаў,
Хоць шлях да Крыўды быў яму адкрыты.
2.04.1997
2026 ТОЛЬКI
НЕБЫЦЦЁ
Мудрацоў старажытных дагадкi
I фiлосафаў думкi пасля
Вырашалi аб смерцi загадкi,
Ды заўжды труп хавала зямля.
А яны абяцалi нябёсы
I цудоўны спакуслiвы рай,
Каб не лiць па нябожчыку слёзы,
Як iдзе ў невядомы ён край.
Ў тым краi толькi радасць чакае,
І анёлы там побач штодня,
Хоць няпраўда, але сагравае
Жывым сэрца такая хлусня.
Шлях зямны, ён канец цi пачатак?
Мо чакае другое жыццё?
Як памрэш, ўжо не трэба дагадак,
З небыцця шлях ляжыць ў небыццё.
2.04.1997
2027 ТАЛЕНТ
Мо яны i прафесiяналы,
Нечаму навучыць iнстытут,
Але поспех будзе надта малы,
Ў творчасцi зусiм другi статут.
Мастака, паэта цi спявачку
Азам ведаў можна навучыць,
Ды няпроста вырашыць задачку,
Каб шэдэўры ў творчасцi стварыць.
Бо iдзе за ўсiмi у фарватэр,
Як вучылi, прафесiянал,
Ў новы шлях адправiцца аматар,
Калi крылы таленту прыдбаў.
Талент – i не розум, i не змога,
Як няма – i мець няма надзей,
Творчасць, што даруецца ад Бога,
Непадсудна крытыцы людзей.
2.04.1997
2028 МАРЫ I
РЭАЛЬНАСЦЬ
Вядуць мары у дзiўную казку,
Вакол сонца прыгожы вянец,
Мара дорыць пяшчоту i ласку,
Ў добрай казкi цудоўны канец.
Але мары знiкаюць iмклiва,
Як вясёлка сярод чорных хмар,
I канчаецца вабнае дзiва,
Бо жыццё – антыпод ўзнёслых мар.
Жыццё хутка вяртае ў рэальнасць,
Вакол шэрасць або чарната,
Ў марах цяжка знайсцi аптымальнасць,
Замест ласкi цi боль, цi бяда.
Ў марах зоркi, адны толькi зоркi,
Ды рэальнасць другая заўжды,
Хаця лёс безнадзейны i горкi,
Але ў марах падчас залаты.
4.04.1997
2029 ЖЫЦЬ
ЦIКАВА
Юнацтва незабыўныя гады,
Калi жыццё пастаўлена на карту,
Час шчасця i кахання залаты,
I радаснага велiчнага старту.
Бо вабiць прыгажосцю вышыня,
Бо клiча, каб мець хлеб надзённы, справа,
Наперад крокi робяцца штодня,
I хочацца, хутчэй каб стрэла слава.
Ляцiць iмклiва, як страла, жыццё,
Праз сiлу не патрэбна больш iмкнуцца,
Наперадзе чакае небыццё,
Ды ад жыцця прыемна не сагнуцца.
На фiнiшы – жаданнi i гады,
Для шчасця неабходна вельмi мала,
Не трэба больш спяшацца нiкуды,
Ды, як раней, жыць вабна i цiкава.
5.04.1997
2030 Я I
ДУША
Усё жыццё жыццё упарта вучыць,
Трымаўся за зубамi каб язык,
Нясправядлiвасць адначасна мучыць,
Таму цiхутка прамаўчаць не звык.
Прывыклi людзi зносiць здзек пакорна,
Калi начальнiк выказаў лухту,
На белае без страху скажуць чорна,
Каб абысцi цi страту, цi бяду.
Маўчальнiкi не адчуваюць шкоду,
Няма ад памяркоўнасцi журбы,
Страчаюць асабiстасць i свабоду,
Няздатныя яны для барацьбы.
Я iсцiну занадта разумею:
Плюеш пад вецер – будзеш мець тугу,
Але душы давесцi не умею,
Таму зрабiць iначай не магу.
5.04.1997
2031
РАСПЛАТА
Аднолькавай здаецца плынь ракi,
Ды кожнае iмгненне – ўжо другая,
Збягаюць ў вечнасць хуткiя вякi,
Ды кожны след адметны пакiдае.
Але раней не шкодзiлi сляды,
Бо сiл было багата у прыроды,
Засталiсь толькi крокi да бяды,
Зямлю руйнуюць шахты i заводы.
Павысякалi вечных шмат лясоў,
Атруцiлi i рэкi, i азёры,
I над Зямлёю здзекi робiм зноў,
Не шкода нам нi фауны, нi флоры.
Не думаем, што прыйдзе горкi час,
I засталось чакаць не так багата,
Не абмiне нiколi злочын нас,
Наперадзе – суровая расплата.
6.04.1997
2032 КОЛЬКI
ТРЫВАЦЬ?
Як абяцаюць зорачку дастаць,
Ў дзiвосную завесцi нават казку,
Душа пачне надзею адчуваць,
А разам з ёй нябачаную ласку.
Ды зорка – вынiк вельмi ўзнёслых мар,
I толк малы ад казкi вiртуальнай,
Усмешка пакiдае хутка твар,
Iначай ўсё ў сапраўднасцi рэальнай.
Ажыццявiцца казцы ўжо пара,
Абрыдла ад працяглых абяцанак,
Бо не прыносяць вабнага дабра,
Даўгачаканы не прыходзiць ранак.
Чакаць мажлiва год, хай два, хай пяць,
Калi паверыць у спакусы змея,
Ды ўсё цяжэй становiцца трываць,
Выпарваецца кроплямi надзея.
6.04.1997
2033 ДОБРАЕ
СЛОВА
Безлiч раз вельмi розныя словы
Кожны чуў або сам гаварыў,
Вястуны яны крыўды суровай
Або маюць узнёслы уплыў.
Словы – толькi нябачныя гукi,
Але iх падзяляе мяжа,
Бо ад iх апускаюцца рукi
Цi ляцтць ў паднябессе душа.
Словы – лепшае ў свеце лякарства,
Калi сэрца занадта балiць,
Не патрэбна ў падарак паўцарства,
Словы добрыя лепш гаварыць.
Калi лёс безнадзейна жахлiвы,
На душы заўжды чорна ад хмар,
Слова добрае даць здатна сiлы
I аздобiць усмешкаю твар.
6.04.1997
2034 ДОБРАЕ
Часы юнацтва. Вабяць летуценнi
I казачны ў жыццi малююць край,
Здаецца, што праз нейкiя iмгненнi
Апынiцца ля ног сапраўдны рай.
Ляцяць iмклiва мары маладосцi,
Ды яваю не робяцца яны,
Не можа рай ажыццявiцца штосьцi,
I бачацца часцей юнацтва сны.
Жыццё не ўцешыць i не прыгалубiць,
I летуценняў больш зусiм няма,
Хаця душа, як i раней, iх любiць,
Ды не прыходзяць, клiкаць iх дарма.
Як добрага няма на самай справе,
Сустрэць яго магчыма толькi ў сне,
Хай добрае прыходзiць хоць ў уяве,
Бо гэта лепей, чым зусiм мiне.
12.04.1997
2035 СПРЭЧКI
ЗАКАХАНЫХ
Здаецца, каханню пагрозы,
Як спрэчка хвалюе душу,
Бо горкiя коцяцца слёзы,
I твар надта сумны ў iмжу.
Хаця непрыемная спрэчка,
Ў душы ад яе – як ўначы,
Яна – дзiўнай схованкi вечка,
Дзе можна любоў зберагчы.
Калi абыякавасць душы
Запоўнiць, як шлюбу вянец,
Завяне каханне, як ружы,
I спрэчкам працяглым канец.
З прычыны смяялiся б куры,
Ды спрэчка пачалася зноў,
Праходзяць i штормы, i буры,
Калi не пагасла любоў.
13.04.1997
2036 ВЕРШ I
МУЗА
У творчасцi ёсць розныя дарогi,
Для плённай працы мець патрэбна дар,
Абпальваюць гаршкi не толькi богi,
Але не кожны i з людзей ганчар.
I нават бескарысна намагацца,
Каб на душу зусiм не браць грахi,
Бо цяжкая няўдалай будзе праца,
Не пракладуцца творчасцi шляхi.
I талент – невялiкая падмога,
Хоць ён дапамагае дзе-нiдзе,
Бо вынiк плённы, як з дастатку рога,
Як муза ў госцi песнi пець прыйдзе.
Калi не выйдзе муза на спатканне,
То верш нiколi не напiшаш сам,
Бо гэта – нерэальнае заданне
Для тых, хто нават многа напiсаў.
14.04.1997
2037
ЗНАМЕНИТОСТЬ
Быть знаменитым некрасиво…
Б.
Пастернак
Быть знаменитым некрасиво,
Возможно, скромность говорит.
Зато, какая это сила,
Коль хоть немного знаменит!
Для знаменитых всё иначе:
Всегда бежит зверь на ловца,
Их ждёт чудесная удача,
Открыты двери и сердца.
Но всё не вечно, всё проходит,
Придёт забвенья красота,
И снова знаменитость бродит,
Как нереальная мечта.
Быть всё же лучше откровенным:
Душа орлицею парит,
И счастье будет неизменным,
Коль хоть немного знаменит.
15.04.1997
2038 УДАВА
Не вельмi лёгка быць ў жыццi адной,
Тым болей, як жыццё ужо на схiле,
Не жонкай называцца, а ўдавой,
Бо нарачоны доўгi час ў магiле.
Не вельмi добра разам нам было,
I спрэчкi, i ад лаянак турбота,
Цяпер ужо ўсё кепскае прайшло,
Ды жыць адной чамусьцi не ахвота.
Што ёсць, заўсёды трэба зберагаць,
I кепскiм словам лепей не кiдацца,
Бо добра, калi ёсць каго кахаць,
I ёсць з кiм пасля сварак абдымацца.
I цяжка, i няўтульна быць адной,
Як птушцы, у якой зламаны крылы,
Раней здавалась, лёс нядобры мой,
Упэўнена: цяпер лёс стаў нямiлы.
16.04.1997
2039 ГОРКАЯ ПРАЎДА
Камплiменты прыемней заўсёды,
Чым суровай рэальнасцi бруд,
Вельмi часта шукаюць нагоды,
Каб паслухаць лiслiвасцi цуд.
I прыходзiць ў сапраўднасцi вера,
Запаўзе, як асеннi туман,
Хоць прыемна, павiнна быць мера,
Камплiменты – суцэльны падман.
Пышна пыха i выключнасць спее,
Ды пасля пераходзiць ў тугу,
I знiкае на шчасце надзея,
Ззяла што на жыццёвым шляху.
Лепей горкая праўда у вочы,
Бо пустая надзея – бяда,
Хто паслухаць яе неахвочы,
Пакутуюць, iх вельмi шкада.
16.04.1997
2040 ЦЯЖКА
ПАПРАКНУЦЬ
Дыктуюцца. Паслухаю. Пiшу.
Не ведаю нi ямбаў, нi харэеў,
Ды словы прабягаюць праз душу,
Мой верш душу ачахлую сагрэе.
Аматар я, i буду iм заўжды,
Ды працаваў ў паэзii нямала,
Хоць вершам аддаў доўгiя гады,
Я не хачу быць прафесiяналам.
I толькi палка сцiплага хачу:
Аб вершах не спрачацца з цэлым светам,
Каб верш мой спадабаўся чытачу,
Не будзе да спадобы хоць паэтам.
Не ведаю, цi добрыя вершы
Складаю я ў лiтаратурным плане,
Ды ведаю: даходзяць да душы,
Iх вельмi цяжка папракнуць ў падмане.
17.04.1997
2041 ДВА
ПАЛЮСЫ
Быў трыццаць сёмы, i яшчэ не раз
Краiна сустракала лёс пракляты,
Прыходзiў у жыццё трывожны час,
Таму што у грамадстве былi каты.
I цар ад iх загiнуў, i кулак,
Ў Айчынную яны – загаратрады,
Яны стваралi сталiнскi гулаг,
Рабiць маглi такое толькi каты.
Iх кiлерамi сталi зваць цяпер,
Няма на iх сумлення анi ўлады,
Iх жорсткасцi не мае нават звер,
Жывуць без страху за адказнасць каты.
Iснуе два ў грамадстве палюсы,
Хоць з выгляду аднолькавыя твары,
Апрычнiкi былi ва ўсе часы,
А каты ёсць, то будуць i ахвяры.
18.04.1997
2042 ХIМIЯ
Цiкава назiраць вакол зямлю,
Яшчэ больш уражае выгляд мора,
Глядзець на дзiўны Боскi свет люблю,
Цудоўная ў iм фауна i флора.
Няхай незразумелы нам сусвет,
Яго пазнанне – будучага справа,
Як збудаваны навакольны свет,
Цяпер карысна ведаць i цiкава.
Няма сумнення, што стварыў ўсё Бог,
Як – стане ясна позна або рана,
Жыццём Зямлю напоўнiць шчодра змог,
Ды як, пакуль нам зразумець складана.
Загадка ёсць, як вырашыць яе?
Што ў даўнi час рабiлi Бога рукi?
Адказ дакладны хiмiя дае,
Не зразумець нiчога без навукi.
18.04.1997
2043 РАЗЛУКА
Любовные дивные встречи,
Без них дальше жить не могу,
Казалось, уеду далече,
Любовь всё равно сберегу.
Любовь сохраняют объятья,
Душе чтоб хватало тепла,
Разлука смещает понятья,
Она для любви тяжела.
Сначала любовная мука
Тревожит, но лишь до тех пор,
Когда своей властью разлука
Погасит любовный костёр.
Любовь не выносит разлуки,
Иначе завянет она,
Когда сердца вместе и руки,
Любовь расцветает сполна.
21.04.1997
2044 ЛЕПШАЕ
БУДУЧАЕ
Быў сад вясной ў цудоўных кветках белых,
Прыгожы вельмi, хоць i малады,
Увосень вабiў водар яблык спелых,
Але прайшлi чароўныя гады.
Састарылiся з часам ў садзе дрэвы,
Ужо няма нi кветак, нi пладоў,
Гудуць вятры, праносяцца залевы,
Ды сад шкада, жыве к яму любоў.
Каб новы сад мог расквiтнець вясною,
Хоць сэрца будзе цяжкi боль пячы,
Даецца ўсё вялiкаю цаною:
Без жалю трэба сад стары сячы.
Не трэба за мiнулае чапляцца,
Калi яно нядобрае было,
Патрэбна з iм рашуча развiтацца,
Каб будучае лепшае прыйшло.
21.04.1997
2045 КАХАННЕ
I НЯНАВIСЦЬ
Кветкi ружы даруюць натхненне,
Светлы час без трывог i пакут,
Ды цвiценне мiнае ў iмгненне,
I спадаюць пялёсткi на бруд.
Высыхае паволi лiстота,
I стаяць, як сiроты, кусты,
Стан узнёслы прайшоў, яго шкода,
Але быў дзiўны час залаты.
Так устроена лёсу прырода,
Што сканчаецца радасны час,
Замiнае яму перашкода,
Сумам шчасце становiцца ўраз.
Мора шчасця ўдалося адчуць мне,
Але з часам – шмат цяжкiх нягод,
Вельмi шкода, што здатна пачуцце
Пераходзiць у свой антыпод.
23.04.1997
2046 ДОМ НА
ПЯСКУ
Чаму горыч заўсёды у долi,
Падсалодзiць як можна яе?
Чаму шчасця дае не даволi,
I кахання замала дае?
Чаму лёс надта цяжкi дзявочы,
I як добрае выйсце знайсцi?
Адарваць з аднаго нельга вочы,
А за iншага трэба iсцi.
Ды iдуць, бо абрыдла чаканне,
Потым скардзяцца: лёс лiхадзей.
Мець заўсёды патрэбна каханне,
Доля будзе тады саладзей.
На пяску будаваць дом ганебна,
Як каменняў ў падмурку няма,
Замуж, пэўна, iсцi не патрэбна,
Чакаць шчасця ад шлюбу дарма.
23.04.1997
2047 МЯЖА
ДАВЕРУ
Не трэба браць сярэдняга са слоў,
Калi нанесцi моцную абразу,
А iншым словам выказаць любоў,
То лепей не становiцца адразу.
Не трэба браць сярэдняга са спраў,
Калi адной зрабiць занадта шкоды,
Хоць ў iншых справах вельмi добрым стаў,
Ўсё роўна кепскай не забыць нагоды.
Каб не верадзiць iншую душу,
Ствараць заўжды цудоўныя умовы,
Не трэба тую парушаць мяжу,
Дзе справы скрыўдзяць i абразяць словы.
Каб добрыя адносiны стварыць,
Не зруйнаваць памiж людзьмi даверу,
Не трэба вельмi моцна iх хвалiць,
I лаяць, калi трэба, толькi ў меру.
25.04.1997
2048 ПЯШЧОТА
I КАХАННЕ
Незнарок я табе усмiхнулась,
Бо пяшчотна са мной гаварыў,
На пяшчоту душа адгукнулась,
I каханне ты мне падарыў.
Ды сустрэча была выпадковай,
Як цябе ў людскiм моры шукаць?
Я аддаць табе сэрца гатова,
Мрою вельмi нялёгка кахаць.
Ад кахання цяжар лёг на плечы,
З сваiм сэрцам цяпер ў барацьбе,
Не забыць мне цудоўнай сустрэчы,
Бо спакою няма без цябе.
Iншых сэрцу майму не ахвота,
Так паводзiць яно нездарма,
Бо для сэрца патрэбна пяшчота,
Без пяшчоты кахання няма.
26.04.1997
2049
ФIНIШНАЯ СТУЖКА
Да жаданай не дайшоў мяжы,
Моцна вабiць фiнiшная стужка,
Не знайшоў прытулку для душы:
Рвецца, як падраненая птушка.
Можа вельмi многага жадаў?
Хаця здзейснiць мрою непагана,
Пачынаў вялiкiх шэраг спраў,
Ды з забегу збочваў вельмi рана.
Зноў цяпер да фiнiшу бягу,
Але каб сысцi, няма размовы,
Адчуваю: бегчы я магу,
Хутка мiльгацяць забегу колы.
Хочацца да фiнiшу дайсцi,
Мо тады душа спакой набудзе?
Мроiцца, яшчэ каб пры жыццi
Стужку разарвалi мае грудзi.
27.04.1997
2050 ЛЕПШАЯ
АСАЛОДА
Калi бура ламае бярозы,
Доўга парасткi будуць расцi,
Як няшчасце знявечыла лёсы,
Цяжка стрыжань знайсцi у жыццi.
Хай цiкаваю будзе работа,
Настрой цяжка пасля зберагчы,
Цалкам знiкла былая пяшчота,
Сумна ў ложку халодным ўначы.
I шукаю, за што зачапiцца,
Не збiваў вельмi жорстка каб лёс,
Трэба час, каб маглi загаiцца
Раны бурай зламаных бяроз.
Не абдурыш эрзацам прыроды,
Хай душа ад яго аж пяе,
Бо няма ў свеце лепш асалоды
Той, якую каханне дае.
27.04.1997
2051
ВЯСНОВАЕ КАХАННЕ
Не чакала я шчасця такога,
Яго дорыць бязмежна вясна,
Каму мала, а iншаму – многа,
Многа мне, я цяпер не адна.
Трываць цяжка бясконцасць чакання,
I надзея пачала згасаць,
Ды вясна падарыла каханне.
Як цудоўна вясною кахаць!
Мне здавалась, што горкая доля,
Душы кепска было ад нягод,
Цяпер радасць прыйшла i патоля,
Асалода кахання, як мёд.
Нiбы цуд я ў душы адчуваю,
У мiнулым туга i мана,
Ён кахае, я палка кахаю,
Шчодра дорыць каханне вясна.
27.04.1997
2052 ПЛАТА
ЗА КАХАННЕ
Хай знiшчае вецер кветкi ружы,
Хай залева iм учынiць скон,
Парастак расце упарта дужы,
Расцвiтае зноў на iм бутон.
Кветка распускаецца iмклiва,
I праходзiць цяжкi час пакут,
Бо душу i сэрца грэе дзiва,
Нiбы сонца, чырванее цуд.
З часам адцвiце i гэта кветка,
Быць не можа шчасця без мяжы,
Хоць яно прыходзiць надта рэдка,
Ды дае узнёсласць для душы.
Можна ад абразы горка плакаць,
Ад разлукi цяжка сумаваць,
Але гэта будзе плата, мабыць,
За мажлiвасць горача кахаць.
27.04.1997
2053
КРЫТЭРЫЙ КАХАННЯ
Паглядзiш, ўсё звычайна як быццам:
Просты твар, валасоў белы лён,
Позiрк добрай усмешкай iскрыцца,
Ёсць на свеце падобных мiльён.
Але сэрца чаму моцна б'ецца?
Хачу бачыць цябе зноў i зноў,
I дасюль зразумець не ўдаецца,
Як дзяўчат выбiрае любоў.
Мо iснуе крытэрый кахання,
Ды яго не патрэбна шукаць,
Сэрца стукае ад хвалявання,
Сведчыць, што надышоў час кахаць.
Як усе, ты на выгляд такая,
Чаму ты, я пытаю сябе?
Але позiрк мой больш не блукае,
Назаўжды выбiраю цябе.
27.04.1997
2054 ЯК
ПРЫРОДА
Лягло бурнае мора у штыль,
Прамень сонца палашчыў па скуры,
Але дзесьцi, за тысячы мiль,
Ў берагi б'юцца хвалямi буры.
То накрые прастору туман,
То насунуцца чорныя хмары,
Б'е перун, як магутны тыран,
Цi на захадзе ззяюць пажары.
I бясконцы iдзе карагод,
Бо такiя законы прыроды,
Ён складаецца з цяжкiх нягод
Цi з шчаслiвай i вабнай нагоды.
Будуць буры, дажджы i снягi,
Не заўжды толькi сонейка ззянне,
Будзе ў сэрцы даволi тугi,
Як прырода, такое каханне.
29.04.1997
2055 ЦЯПЛО Ў
СЭРЦЫ
Нясе сiвер замецi i сцюжы,
Хоць зiма – час смутку i тугi,
Аб вясне цудоўнай мараць ружы,
Не замiнка холад i снягi.
Ўжо вясна упарта робiць крокi,
Каб зямлю прамерзлую сагрэць,
Хоць жаданы час яшчэ далёкi,
Ды ён прыйдзе, ружам каб квiтнець.
Прамянямi шчодра грэе сонца,
I бутоны раскiдаюць цвет,
Каб дарылi кветкi цуд бясконца,
Вабiў прыгажосцю iх букет.
Вясной сонца моцна прыпякае,
Кветкi расцвiтаюць, iхнi час,
Калi сэрца ад цяпла адтае,
То каханне расцвiтае ўраз.
29.04.1997
2056 ХЛУСНЯ
I ПРАЎДА
Хоць непагадзь працяглая штодня,
I чорныя навокал ходзяць хмары,
Ды вабна клiча неба вышыня,
Дзе сонейка бясконца ззяе ў мары.
Святлей ад мар становiцца ў душы,
I цяжка раздзялiць сапраўднасць з марай,
Мiж iмi ўжо амаль няма мяжы,
Яны ва ўзнёслых думках ходзяць парай.
Хай доля будзе горкай, як палын,
Iдзе ў жыццi навала за навалай,
Але аб светлай мары успамiн
Ужо здаецца вiртуальнай явай.
Калi, як ратавальны круг, хлусня,
Бо больш няма за што ў жыццi трымацца,
Яна хай лашчыць вуха лепш штодня,
Не трэба горкай праўдзе адкрывацца.
29.04.1997
2057 ПРАЎДА
Пяшчотны ветрык дзiўна лашчыць скуру,
Красою вабiць сонечны прамень,
Але душа смуткуе цяжка ў буру,
Як нудны дождж спадае цэлы дзень.
З прыгожых гукаў песня да спадобы,
Бясконца кожны слухаць яе рад,
Ад хвалявання аж дрыжаць вантробы,
Калi трывожна загудзе набат.
Набат, i нудны дождж, i бура – ява,
Ды абвяргае псiхiка яе,
А сонечны прамень – другая справа,
Душы ён ўзнёсласць i спакой дае.
Заўсёды праўда – нiбы соль у вочы,
З сiвых даўнiн яна такой была,
Нiхто яе паслухаць не ахвочы,
За выняткам, як праўда – пахвала.
30.04.1997
2058 ДУШЭЎНЫ
ФАНТОМ
Спадзявалась на лiтасць бяроза,
Бо мароз пёк, лiст нiшчыў туман,
Ды прыйшла нечакана пагроза,
Зламаў ўшчэнт яе ствол ураган.
Разгулялiся грозныя хвалi,
Застагналi ў бядзе берагi,
Хоць надзею яны не страчалi,
Ды намер мелi хвалi другi.
Было ўзнёслым, як цуд, спадзяванне,
Шэраг мар i надзей дарагi,
Ды ад iх не прыходзiць каханне,
Яны – сiмвал бяды i тугi.
Не даюць шчасця вабныя мары,
Гэта толькi душэўны фантом,
Праплываюць надзеi, як хмары,
I не здатны пралiцца дажджом.
3.05.1997
2059 УСМЕШКА
ШЧАСЦЯ
У кожнага было шмат добрых спроб
Або ў душы знямога ад чакання,
Яго не бачна нават ў мiкраскоп,
Але iдзе за шчасцем паляванне.
Ды як пазнаць таемныя шляхi,
Праклала шчасце дзе свае сцяжынкi?
Шукаю скарб для сэрца дарагi,
Ды не знайшоў пакуль яго супынкi.
Хадзiў i па лясах, i па палях,
Здавалась, што сустрэну хутка дзiва,
Амаль трымаў ужо яго ў руках,
Ды шчасце захавалася iмклiва.
Сустрэну цi яно зноў прамiне
I не пакiне ў сэрцы нават згадку?
Ды шчасце толькi усмiхнулась мне,
I знiкла, хоць прыцэл быў у дзесятку.
3.05.1997
2060 МОВА
КАХАННЯ
У свеце ёсць шмат вельмi розных моў,
Алфавiт свой амаль у кожнай мовы,
Але, як размаўляць пачне любоў,
Не трэба нi алфавiт ёй, нi словы.
Прывабнасць здатны позiрк выбiраць,
Дакладна ўсмешка пацвярджае згоду,
Гарачнасць вуснаў скажа цi кахаць,
Цi iншую яшчэ чакаць нагоду.
I цела здатна смелы крок зрабiць,
Агнiстыя каб запалалi страсцi,
Бо нельга на адлегласцi любiць,
Ў абдымкi лепей палкiя упасцi.
Не трэба аб каханнi гаварыць,
Бо ўсе амаль пустыя будуць словы,
Каб аб сваiм пачуццi абвясцiць,
То хопiць рук i губ выразнай мовы.
3.05.1997
2061
ГАЛОЎНАЕ ПАЧУЦЦЕ
Зямля. Яна цудоўней ўсiх планет,
Тут створана ўсё Боскаю рукою,
Устроены цiкава дзiўны свет,
Ўражае ён матэрыяй жывою.
Бо ёй ўласцiва вечнае жыццё,
Змяняе нараджэнне завяданне,
Каб назаўжды не кануць ў небыццё,
Дарована жывым было каханне.
Каханне – галаўнейшая з асноў,
I для жыцця – апора i фундамент,
Ад старажытных велiчных часоў
Яно пляце бясконца свой арнамент.
Хай людзi будуць або зграя львоў,
Адзiны у пачуццях iх парадак,
Галоўнаю заўжды была любоў,
Яна спрадвек дае жыцця пачатак.
3.05.1997
2062 УСПАМIН
Бягуць думкi, як хуткiя конi,
Прад вачыма нямое кiно,
Ўсё мiнулае, як на далонi,
Адбылося хаця ўжо даўно.
На душы ад ўспамiнаў пяшчота,
Яны чыстыя, як серабро,
Бо забылася цалкам маркота,
Ўспамiнаецца толькi дабро.
Стромкi лес, луг квяцiсты духмяны,
Рэчка Сож, дзе рыбачыў заўжды,
Час, калi ад кахання быў п'яны,
Не закрэслiлi ў сэрцы гады.
Шмат чаго забываецца з часам,
Ды былое ў нябыт не пайшло,
У адзiнстве жыццё заўжды разам,
Ўсё, што будзе, i ўсё, што было.
5.05.1997
2063
СПЯКОТНАЯ ВОСЕНЬ
Вясною вiшня распусцiла косы,
Убраўся ўжо ў завушнiцы арэх,
К цвiценню гатавалiсь абрыкосы,
Ды нечакана лёг на кветкi снег.
Ад халадоў заплакалi бярозы,
I застагналi волаты-дубы,
Капёж вясновы падаў, нiбы слёзы,
Раслiны знемагалi ад журбы.
Бяда, калi юнацтва за плячыма,
I маладосць пранеслась, як страла,
Бо ў адзiноце шчасце немагчыма,
Ды восень паступова надышла.
Вясна была зацяжнай i халоднай,
Стамiлася душа ад халадоў,
Затое восень выдалась пагоднай,
Нясе спякоту позняя любоў.
6.05.1997
2064 ВЕЧНАЕ
ЖЫЦЦЁ
Бяжыць iмклiвы i нястрымны час,
Абмежавана ён ў жыццi даецца,
Каб нарадзiўся, свет пазнаў i згас,
Нiкому вечна жыць не удаецца.
Не трэба жыцця вечнага шукаць,
Не збераглiся нават фараоны,
Народжаны павiнен памiраць,
Бо у жыцця няўмольлныя законы.
Не застаецца цела i душы,
На час яны iснуюць ў людскiх згадках,
Ды вечнаму жыццю няма мяжы,
Бо кожны жыве вечна у нашчадках.
Непадуладнасць часу каб стварыць,
Асоба род прадоўжыць свой павiнна,
Каб жыць ў нашчадках, трэба нарадзiць
Дачку красуню цi асiлка сына.
8.05.1997
2065 КОЛА
ФАРТУНЫ
Бяжыць ўвесь час фартуны вабнай кола,
Ды выйграшу чамусьцi не дае,
Хоць робiш стаўкi, ўжо застаўся голы,
Але барыш бярэ заўжды круп'е.
Здаецца: ўсё, не трэба болей брацца,
Каштуе меней свечак ўжо гульня,
Фартуне вельмi лёгка насмяяцца,
Давесцi: доля горкая твая.
Але заўжды iснуе верагоднасць,
Што прыйдзе перамога ў барацьбе,
Калi абараняць людскую годнасць,
Фартуна стане перадам к табе.
Хай цяжка, хай надзея будзе кволай,
Хай будуць здзекi, кпiны, нават смех,
Як талент ёсць, круцi фатуны кола,
Не даць яму дарогi проста грэх.
9.05.1997
2066 КРАСА I
СIЛА
Няма ад грубай сiлы абарон,
I жорсткасць яе ўсiм даўно вядома,
Адным заўжды няпiсаны закон,
Што для другiх гучыць, як аксiёма.
Адны ў замiлаваннi ад красы,
Яна дае душы пяшчоты крылы,
Iх вабiць ружа ў кропельках расы,
Другiя вызнаюць уладу сiлы.
Тады краса уратавала б свет,
I скончылiсь ад жорсткасцi пагрозы,
Каб кожны быў заўжды ў душы паэт,
I не было вакол жыццёвай прозы.
Краса не здольна свет уратаваць,
Ў бяспецы толькi сiла свет трымала,
Калi б красу змаглi ўсе адчуваць,
Жыць стала б i прыемна, i цiкава.
10.05.1997
2067 СКРИПКА
И ГИТАРА
С тобою мы давно не пара,
К чему былое вспоминать?
Твоя фигура, как гитара,
Но как на ней теперь играть?
Не подтянуть, как прежде, струны,
Не подкрутить сильней лады,
Свисают складки, словно дюны,
Сосем недолго до беды.
Ты почему такая стала?
Фигуру надо соблюдать,
Всегда мне неги не хватало,
Хочу, как раньше, целовать.
Быть не гитарой нужно – скрипкой,
Ведь толстота – большой порок,
Всегда быть лучше стройной, гибкой,
По струнам чтоб ходил смычок.
11.05.1997
2068 ПОЗIРК
ЗБОКУ
Пачуцце шчырае узнёслае заўжды,
I палкае, як вогнiшча, жаданне,
Як смерч, праносяцца iмклiвыя гады,
Жаданне гасне, растае каханне.
I абыякавасць расце, як снежны ком,
Прыходзiць стома ад жыццёвай прозы,
Нiяк не утрымаць пачуцце пад замком,
I для кахання шырацца пагрозы.
Падчас здараецца, што стрэне iншы лёс,
Сыходзяцца узвышаныя душы,
Каханне моцнае не ведае пагроз,
Квiтнее, як вясной квiтнеюць ружы.
Пяшчота ў сталасцi, прыемна паглядзець,
Як галубкi, хаця немаладыя,
Цудоўна вельмi ўсё жыццё каханне мець,
Гады каб не мiналi залатыя.
11.05.1997
2069
СРЭБРАСКРОНЕВЫ АГОНЬ
Калі ўздым душы даруюць страсцi,
Каб удзень цяпло мець i ўначы,
Вельмi проста вогнiшча раскласцi,
Ды агонь няпроста зберагчы.
Полымя у вогнiшчы шугае,
Ляцяць iскры ўгору да нябёс,
Але паступова прагарае,
I нядобры сустракае лёс.
Калi попел толькi застаецца,
Не паможа абярэмак дроў,
Але прысак здатны разгарэцца,
Не згасае моцная любоў.
Ў маладосцi пакахаць папросту,
Ды пачуцце лепш не падсячы,
Каб да срэбраскроневага ўзросту
Агонь ў сэрцы цалкам зберагчы.
14.05.1997
2070 ЗАЎЖДЫ
СЯБРЫ
Паводка ўсё змывае на шляху,
Хавае спрытна ўсё пад снегам замець,
Стан радасцi i горкую тугу
У змозе зберагаць бясконца памяць.
Гады пранеслiсь шпарка, як вятры,
Схавалiсь за жыццёвымi гарамi,
Пачуццi даўняй радаснай пары
Не здатна нават разбурыць цунамi.
Пасерабрыў ўжо скронi хуткi час,
Шляхi былi са шчасцем i маркотай,
Цудоўны успамiн ў душы не згас,
Юнацтва ўспамiнаецца з пяшчотай.
Прайшло амаль паўвека з той пары,
Як доўжылась сяброўства памiж намi,
Калi былыя стрэнуцца сябры,
То застаюцца добрымi сябрамi.
15.05.1997
2071
РАНIШНIЯ ЛУГI
З дыяментаў кiлiм пад нагамi,
Сонца ззяе у кроплях расы,
Ранкам добра прайсцiся лугамi,
Каб пазнаць свет сапраўднай красы.
Вада ў рэчцы – як быццам люстэрка,
Шэпча цiха аб нечым чарот,
Радасць чэрпаеш поўнаю меркай,
На душы асалода, як мёд.
Спеў птушыны лепш музыкi льецца,
Побач бачыць прыемна буслоў,
Ад красы сэрца радасна б'ецца,
Адчуваеш к Радзiме любоў.
Толькi добраму вучыць прырода,
Сэрцу быў каб свой край дарагi,
Калi ёсць хоць якая нагода,
Ранкам трэба пайсцi у лугi.
15.05.1997
2072
НЕПОВТОРИМЫЕ ГОРЫ
Я не люблю безликие долины,
Волнуют страстно душу пики гор,
Наверно, нет приятнее картины,
Чем в синей дымке гордый их узор.
Прельщает каждый пик неповторимый,
Ручей холодный с чистою водой,
И бурный бег его неукротимый.
Приятно любоваться красотой!
Хоть широка долина и достойна,
Вокруг один и тот же скучный вид,
Раскинулась река по ней спокойно,
Вода её всегда как будто спит.
Мне по душе стремительность движенья
И вечно молодой его задор,
Подымет настроенье, несомненно,
Величие неповторимых гор.
15.05.1997
2073 БОЛЬ
ДУШЫ
Калi жыццё складаецца пагана,
Цягнуць патрэбна цяжкiя крыжы,
Але яшчэ мацней трывожыць рана,
Калi яна нанесена душы.
Абразлiвыя моцна раняць словы,
Калi невiнаваты – больш ў сто крат,
Яны выносяць прыгавор суровы,
Ў душы пачне бiць жудасны набат.
Складана ўтаймаваць душу ад болю,
Бо рвецца надта тонкая струна,
Каб зноў вярнуць жаданую патолю,
Патрэбна вельмi значная цана.
Як цела б'юць, нiбы баксёры грушу,
Праходзiць хутка боль i добра зноў,
Але, калi плююць дарэмна ў душу,
То боль мацней у тысячу разоў.
16.05.1997
2074
АДЗIНСТВА
Адрознiць цяжка праўду ад iлжы,
Хоць ненадзённы хлеб такая справа,
Ёсць безлiч розных думак аб душы,
Ды дзе сярод iх слушная, цiкава?
Прымае цела смертнае зямля,
Душа, як птушка, вылятае ў неба,
Хай сярод думак будзе i мая,
Хаця яна мо i не надта трэба.
Але душа бяскрылая зусiм,
Нiколi самастойнасцi не мела,
Смерць прыйдзе к целу, знiкне душа з iм,
Бо душы – толькi уласцiвасць цела.
Няма нi супярэчак, нi мяжы,
I не iснуе нейкага падзелу,
Не здатна пражыць цела без душы,
Але душа належыць толькi целу.
19.05.1997
2075 ФОРМЫ
ЖЫЦЦЯ
Стагоддзi за стагоддзямi бягуць,
Ды, як раней, цвiтуць кусты i дрэвы,
Дажджы жыццёдаючыя iдуць,
Як i раней, лунаюць птушак спевы.
I каласуе жыта на вятрах,
Надзённага каб даць жывому хлеба,
Ўсе паўтараюць толькi звыклы шлях,
Зямлю ласкава грэе сонца з неба.
Ў гармонii знаходзiцца жыццё,
Яно – законамернае здарэнне,
Калiсьцi iснавала небыццё,
Яно было вытокам для стварэння.
I ўсё, што утварылась на Зямлi,
Не выпадковасць ад сляпой нагоды,
Такiя формы створаны былi,
Бо не iснуе iншых у Прыроды.
20.05.1997
2076 САЛОДКI
ЛЁС
Калi моц маюць крылы для апоры,
Якiя можна распрастраць штодня,
Высокiя бясконца вабяць горы,
I клiча, як каханне, вышыня.
Сустрэне перамога на вяршыне,
Здаецца, супакоiцца пара,
Ды неспакой нiколi не пакiне,
Наперадзе вышэйшая гара.
Жаданнi пашыраюцца бясконца,
Хаця пара цудоўная прыйшла,
I так занадта ярка свецiць сонца,
Ды значна болей хочацца цяпла.
Салодкi лёс – заўжды жыцця украса,
Няма нi ў чым нiякiх перашкод,
Але праходзiць асалода з часам,
Становiцца занадта горкiм мёд.
22.05.1997
2077
ПАМЫЛКI
Спадзявалась, што будзе пяшчота,
I пунсовы усход ў ветразi,
Бегла сцежка жыцця праз балота,
Апынулась па грудзi ў гразi.
Хоць iду, ды няўпэўнены ногi,
I сумуе душа ад маркот,
Не магу знайсць добрай дарогi,
Бо сцяжынка бяжыць мiж балот.
Падмарозiла, сыплюць сняжынкi,
Надыходзiць зiма у жыццi,
Ды разбеглiсь па долi сцяжынкi,
Невядома, якою пайсцi.
Першы раз памылiцца мажлiва,
Спадзявалась, што лепшы другi,
Маладосць прабягае iмклiва,
А ў душы толькi боль ад тугi.
23.05.1997
2078 ХТО
КIРУЕ?
Здаецца, добры шлях, i крочыць варта,
Каб шчасце ён цудоўнае прынёс,
Ды штосьцi не дае iсцi упарта,
Бо за цябе шлях вызначае лёс.
А часам шанс заззяе выпадковы,
Але iдуць, не гледзячы на страх,
Бо пэўныя складаюцца умовы,
Адзiны толькi выпадае шлях.
Бясконца ў коле бегае вавёрка,
Прасунуцца не здатна нi на крок,
Здараецца ад лёсу вельмi горка,
Хоць ён спаткаўся, нiбы незнарок.
Ад лёсу не убегчы, не схавацца,
Змянiць яго яшчэ нiхто не змог,
Нiколi не патрэбна хвалявацца,
Бо лёсамi кiруе толькi Бог.
24.05.1997
2079 НОНСЭНС
Кот ля нары чакаў упарта мышку,
Казаў: «Навошта цьмяная нара,
Заўжды лепш у пакоi жыць ў зацiшку,
Жадаю табе шчасця i дабра».
Хоць мышка не паверыла адразу,
Ды голас вельмi мяккi у ката,
Прайшло зусiм не вельмi многа часу,
Не засталось ад мышкi i хваста.
Калi знайдуць iлжывага кумiра,
Заўжды пакажа iклы ён свае,
Здаецца, абяцае вельмi шчыра,
Ды песеньку падманную пяе.
Не трэба нават думкай уцяшацца,
Што з часам стане добрым лiхадзей,
Бо поўны нонсэнс надта спадзявацца,
Каршак каб заспяваў, як салавей.
24.05.1997
2080 СВАБОДА
I ЛЮБОЎ
Быў маленькi ручай i нязначны,
Бегла сцiплая плынь праз лугi,
А зiмою зусiм стаў нябачны,
Бо замерз, лёд схавалi снягi.
Ледзьве плынь прабiвалась пад лёдам,
Лёд, як волат, мацнеў ў халады,
Не было канца цяжкiм нягодам,
Бо у рэчышчы мала вады.
Сонца грэла, вада прыбывала,
Бо вясновы наблiзiўся час,
Плынь бязлiтасна лёд паламала,
I паводка пачалася ўраз.
Як бушуюць вясновыя воды,
Рэчцы мала сваiх берагоў,
Ад занадта вялiкай свабоды
Заўжды з рэчышча выйдзе любоў.
25.05.1997
2081 НЕ
ДАГАРЭЛА
Дагарае свечка, дагарае,
Скончыўся даўно апошнi баль,
Хоць павольна, воск з яе збягае,
I падсвечнiк блiзiцца, на жаль.
Як далёка быў яшчэ падсвечнiк,
То здавалась: ёй канца няма,
Што жыццё бясконцым будзе, вечным,
Але спадзявацца так дарма.
Бо збягае воск, не супынiцца,
Кожнай кропляй трэба даражыць,
Што згарэла, ўжо не аднавiцца,
Ды яшчэ цяпло дае, каб жыць.
Дагарае, ды не дагарэла,
Хаця цемры блiзiцца мяжа,
Яшчэ радасць здатна знайсцi цела,
Яшчэ шчасце здольна мець душа.
25.05.1997
2082
ЗАЛЕЖЫЦЬ АД СТАНУ
Каса траву зразае жвава,
Ды камень сцiпла абыдзе,
Не вабiць гонар анi слава,
Бо ведае, што быць бядзе.
Заўсёды той бясконца мiлы,
Прад iм ўсе будуць гнуць спiну,
Хто гаспадар магутнай сiлы,
Бо мела моц заўжды цану.
Лiслiўцы ёсць i блюдалiзы,
Ад iх для слабага праклён,
Выконваць моцнага капрызы
Жадаюць, пакуль моцны ён.
Шмат у адносiнах падману
Ў наш час, як i ў былыя днi,
Спяваюць моцнаму асанну,
Як слабы, то крычаць: «Распнi!» Кали слабы, крычаць
26.05.1997
2083
РАЗГУБЛЕНАСЦЬ
Уплывае пацiху каханне,
Да спадобы цi не я яму?
Сэрца коле бяды адчуванне,
Зразумець мне жадана, чаму?
Хоць цiкава, але невядома,
Як знайсцi вельмi хуткi адказ,
Ад няяснасцi мука i стома,
Ды дакладна ўсё вызначыць час.
I раблю зноў няўдалыя крокi,
Хваляванне расце спакваля,
Палёт мрой быў занадта высокi,
Ды чакае iх, пэўна, зямля.
У душы затаiлась трывога,
Адчуваю i боль, i тугу,
Без прычын не бывае нiчога,
А прычыну знайсць не магу.
27.05.1997
2084 МЭТА
ПАКАРЫЦЦА
Як iмпэт ёсць вялiкi, ды вопыт замалы,
Пакарыцца вяршыня не хоча табе,
Ў шлях не трэба iсцi, вельмi жорсткiя скалы,
Паражэнне ў няроўнай прыйдзе барацьбе.
Холад моцны узiмку, лядовыя схiлы,
Вельмi цяжкi рукзак на знямоглых плячах,
Не хапае паветра, канчаюцца сiлы,
I вяртанне – адзiны ратуючы шлях.
Ды i ўлетку нязменна чакае спякота,
Шапкi снегу ўгары пагражаюць бядой,
Хоць да мары крануцца занадта ахвота,
Ды яшчэ застаецца яна залатой.
Моцны холад узiмку, спякотнае лета,
То сярэдняя сталаю будзе заўжды,
Ў маладосцi калi не дасягнута мэта,
Пакарыцца павiнна яна праз гады.
28.05.1997
2085
РАЗНАСТАЙНАСЦЬ
На балоце не вырасце ружа,
I на клумбе мiж руж – асака,
Для пiнгвiнаў прыемная сцюжа,
Не заманiш у льды жаўрука.
Адным – холад, а iншым – спякота,
Выбiраць ёсць што з боскiх дароў,
Кулiк хвалiць бясконца балота,
Ды гняздо не саўе там арол.
Хаця вельмi падобныя людзi,
Ды мiж iмi, як прорва, мяжа,
Сэрцы розныя дадзены ў грудзi
I свая асабiста душа.
Таму нават падобныя словы,
Успрымаем па-iншаму мы,
Разнастайнасць стварае умовы,
Каб шукаць шлях к канфлiктам прамы.
28.05.1997
2086
SAPIENS?
Люди всех умнее – уж клише,
Про инстинкт рассказываем сказки,
Но жестокость есть у нас в душе,
Часто у животных больше ласки.
Жизнь бесценна, это – Божий дар.
Жили в гараже котята-крошки,
Вспыхнул неожиданно пожар,
Из огня детей спасала кошка.
Страх преодолев за жизнь свою,
Смело мне под ноги села птичка,
Действуя отважно, как в бою,
Чтобы защитить в гнезде яичко.
Человек. Подвластно всё ему,
Sapiens себя он называет.
Если так, скажите почему
Матери детей своих бросают?
29.05.1997
2087 УМОВА
ТВОРЧАСЦI
Калi лiхi спаткае час,
Паходня у душы згасае,
Сум запаўняе яе ўраз,
Душа ужо не заспявае.
Маўчыць душа, нiбы нямы,
Цi нават часам горка плача,
Шлях добры скончыўся прамы,
Бо адвярнулася удача.
Сцяжынка ўецца мiж балот,
Цi часам на куп'ё ўбягае,
I песню сумную чарот
Душы зняверанай спявае.
Патрэбна радасць мець ў душы,
Каб не рабiць над ёй прымусу,
Дыктуюцца ў той час вершы,
Калi пачуць магчыма музу.
30.05.1997
2088 ШТО
ЛЕПЕЙ?
Зброi назапасiў свет зашмат,
Атамныя бомбы i гарматы,
Загучаў бязлiтасна набат,
Зброю ў рукi бралi заўжды каты.
Ды, калi змагалiсь дзiкуны,
У руках была адна дубiнка,
Зруйнаваць шмат не маглi яны,
Зброя iх для свету – не замiнка.
Розумам мы нiшчылi сябе,
I стварылi нават мiрны атам,
Каб быць з iм ў бясконцай барацьбе,
Нам Чарнобыль стаў сапраўдным катам.
Розум вельмi часта чынiць зло,
Ў цёмныя заводзiць лабiрынты,
Хай бы трохi менш яго было,
Каб дабро рабiць маглi iнстынкты.
30.05.1997
2089 ХАЛАДЫ
Аб шчасцi доўжыцца гаворка,
Ды толькi горкi сум ў вачах,
Гарэць ў душы не хоча зорка,
Хоць i вялiкi Млечны Шлях.
Знiкае ад маркоты вера,
Бо лёс пастаўлены на кон,
Сама – прыгожая Венера,
Ды не знаходзiць Купiдон.
Хачу палаць, як на усходзе
Агнiста сонейка гарыць,
I згодна шчодра, пры нагодзе,
Агонь сваёй душы дарыць.
Як хлеба, хочацца кахання,
Бягуць днi, месяцы, гады,
Прыходзiць стома ад чакання,
У душы блукаюць халады.
1.06.1997
2090 РАДАСЦЬ
У НЯШЧАСЦI
Пачалась бура, нiшчыла дубы,
Галлё ламала, шмат ляцела трэсак,
Не вытрымалi дрэвы барацьбы,
Але цягнуцца к сонцу мог падлесак.
Вялiкай ў лузе вырасла трава,
А iншай ужо месца не хапала,
Але каса бязлiтасна прайшла,
I маладая паднялась атава.
Калi красуня цвёрда скажа: «Не»,
Павек не знiкне доля залатая,
Бо за душу яшчэ мацней кране
Сваiм каханнем любая другая.
Ў няшчасцi можна радасць адшукаць,
Як добра ў сэнсе рэчаў пакапацца,
Калi цябе не хочуць пакахаць,
У iншую магчыма закахацца.
4.06.1997
2091 ЁСЦЬ
ПАДАБЕНСТВА?
Адвеку людзi ў нейкай барацьбе,
Працэс працяглым будзе i бясконцым,
Бо хочуць месца лепшае сабе
Абавязкова захапiць пад сонцам.
Няўрымслiвыя ў дзеяннях сваiх,
Здаецца, што яшчэ прыдбалi мала,
Не здатны хваляваць iх лёс другiх,
Якiм пад сонцам месца не хапала.
Iдзе ўвесь час бясконцая вайна,
Бо ў душах толькi за сябе трывога,
I слоў пустых нiкчэмная цана,
Свая на справе ў кожнага дарога.
I часта адчуваюць людзi зло,
Амаль няма павагi да другога,
Ад сатварэння так заўжды было.
Цi падабенства ёсць у нас да Бога?
6.06.1997
2092 ЦЕЛЬ
ЦВЕТЕНИЯ
Всему свой час приходит и свой срок,
Нет у растений правил и морали,
Расцвёл прекрасный аленький цветок,
Манил нектаром, чтобы опыляли.
Дана живому страстная любовь,
Такой закон великий у природы,
Чтоб расцветать цветок мог вновь и вновь
Чудесно, как сейчас, и через годы.
Как в сказке, дивно яблоня цветёт,
Но коль цветов никто не опыляет,
Бесцельно снегом пустоцвет спадёт,
Плодов с неё напрасно ожидают.
Плоды – их наивысшая цена!
Для счастья никогда не будет места,
Когда согреет волшебством весна,
Но одинока чудная невеста.
6.06.1997
2093 КВЕТКI
I ПЛАДЫ
Кветкi сцiплыя мае сунiца,
Сваё кожнаму доля дае,
Ды чаму нават ў снах дзiўных снiцца
Смак i водар духмяны яе?
Красой казачнай вабiлi ружы,
Асаблiва бутон малады,
Хаця куст быў прыгожы i дужы,
На iм ўвосень калючкi заўжды.
Вясной кветкi – сапраўднае дзiва,
Ды змяняе уражанне час,
Бо вясна прабягае iмклiва,
Дае восень дакладны адказ.
Кветкi! Лепей няма прыгажосцi,
Ад iх радасцi шмат i бяды,
На любоў злом адклiкнецца хтосьцi,
Бо атрутай быць здатны плады.
7.06.1997
2094 СПРЫНТ
Адлегласць да вяршынi – аж нiчога,
I хочацца крануць адразу пiк,
Ды серпанцiнам цягнецца дарога,
Не кожны вынiк доўга чакаць звык.
Каб да мэты упэўнена дабрацца,
I на шляху пазбегнуць перашкод,
Не пешкi след ў дарогу адпраўляцца,
А крылы ўзяць i пачынаць палёт.
Раман вялiкi i чытаць цiкава,
Радкi бягуць, як плынь вясновых вод,
Ды расказаць, пра што iдзе ў iм справа,
Дакладна можа сцiплы анекдот.
Кароткi верш пра радасць цi пра гора,
Хоць хуткi спрынт – зусiм не марафон,
Ды здатны даць душы пачуццяў мора,
I здольны думак выклiкаць мiльён.
7.06.1997
2095 ПУСТЫЯ
СЛОВЫ
Ёсць у характары дэталь,
Што служыць сiмвалам даверу:
Цi слова цвёрдае, як сталь,
Цi вельмi мяккае праз меру.
Цярпець прыходзiцца ад слоў,
Бо ў iх схаваныя пагрозы,
Гавораць ўзнёсла пра любоў,
А дораць вельмi часта слёзы.
Пустыя словы слухаць звык,
Пра знiчку кажуць, як пра зорку,
Мацней лепш прытрымаць язык,
I весцi сцiплую гаворку.
Казала: «Я цябе люблю,
Не будзе спрэчак памiж намi»,
Давала клятву вераб'ю,
Цяпер спявае з салаўямi.
8.06.1997
2096 АДЧУЦЬ
ДУШУ
Без акуляраў можна добра бачыць,
Пранiзлiвы мець, вельмi востры зрок,
Ды надта цяжка правiльна адзначыць
Боль iншых, i зрабiць насустрач крок.
Калi нiколi не хварэлi вушы,
I будзе добры, нiбы ў казцы, слых,
Ды можна не пачуць другiя душы,
Дапамагчы, каб боль нястрымны сцiх.
Душу другой душой адчуць магчыма,
Як боль чужы пачне душу пячы,
Яна нiколi не праходзiць мiма,
Суцешыць хоча i дапамагчы.
Пабачыць каб, вачэй занадта мала,
Вушэй недастаткова, каб пачуць,
Патрэбна, добра каб душа ўспрымала,
Iначай душы iншых не адчуць.
9.06.1997
2097 АДКАЗ
Не трэба на грудзях трымаць змяю,
З часоў бiблейскiх правiла вядома,
Я маю фiласофiю сваю,
Мне ад чужой ў душу прыходзiць стома.
Адразу не пазнаць змяiны род,
Здаецца: ўсе пяшчотныя анёлы,
I толькi ад iх кпiнаў i нягод
Разбурацца прыязнасцi аковы.
Няхай уджалiць, я перацярплю,
I, можа, зноў пасля змяю прыгрэю,
Хаця атруты надта не люблю,
Пазнаць змяю адразу не умею.
Заўсёды на дабро адкажуць злом,
Спрадвек было так, пэўна, далей будзе,
Такi адказ – як ў ясным небе гром,
Але дабро ўсё роўна робяць людзi.
9.06.1997
2098 СОНЦА
ЗГОДЫ
Хай сонца свецiць цэлы дзень,
Не небе – анi аблачынкi,
Ды на душы заўсёды цень,
Калi ў адносiнах замiнкi.
Душа залежная ад слоў:
Цi па зямлi ледзь робiць крокi,
Або, як ў iх гучыць любоў,
Ўзлятае шпарка пад аблокi.
Хоць цела зябне ад iмжы,
Ды сумаваць няма нагоды,
Сваё надвор'е у душы,
I не залежыць ад прыроды.
Вятры, дажджы хай цi снягi,
Або паводкi бурнай воды,
Не будзе месца для тугi,
Як ззяе ў душах сонца згоды.
11.06.1997
2099 ГОРКАЯ
ДОЛЯ
Не заўсёды радасць i спакой,
Вельмi часта смутак i трывога,
Часам – хоць ў палонку галавой,
З хiбамi жыццёвая дарога.
Як трывалым шчасце збудаваць,
Бо на час будова удаецца,
Як дарогу лепшую шукаць,
Дзе душой бясконца можна грэцца?
Хутка для душы праходзiць мёд,
Бо кахання вогнiшча згасае,
I яна становiцца як лёд,
Горкi смак палыну набывае.
Вельмi многа ёсць заўжды прычын,
Долю цяжка каб сваю пашкодзiць.
Чаму доля горкая жанчын,
Як яе магчыма падсалодзiць?
13.06.1997
2100
НЕВЯДОМАЕ ЛЕТА
Замецi, пякучыя марозы,
Аж ручай прамерз амаль да дна,
Iней пухам пабялiў бярозы,
Сумна вельмi мне, бо я адна.
Сонца ўвесну значна лепей грэе,
Збеглi заляжалыя снягi,
Хутка спела вера i надзея,
Сэрца ачышчалась ад тугi.
Маё шчасце распасцерла крылы,
Ў свет кахання з радасцю лячу,
Бо жаданы ёсць i сэрцу мiлы,
Вечна я яго кахаць хачу.
Безтурботна скончылась прадвесне,
Абяцае шчасця шмат вясна.
Сумнай цi вясёлай будзе песня,
Летам разам будзем цi адна?
14.06.1997