Анатолій Балуценка
2201 МАЖЛIВА ЎСЁ
Шмат робiцца насуперак сабе,
Калi няма шчаслiвай, вабнай долi,
З сабой быць цяжка ў вечнай барацьбе,
Без перамогi не здабыць патолi.
Скiдаць рашуча трэба ланцугi,
Развязваць смела жудасныя путы,
Iначай не пазбавiцца тугi,
I будуць нiшчыць вечныя пакуты.
Не след сябе уводзiць у падман,
Каштоўны час страчаць бясконца шкода,
Ваду насiць не вечна можа збан,
Паб'ецца – i адкрыецца свабода.
Лёс здатны нечым моцна абдзялiць,
Мараль не дазваляе цi спадарства,
Але мажлiва ўсё ў жыццi зрабiць,
Калi патрэбна для душы лякарства.
4.08.1997
2202 НЕ ЖАДАЮ IНАЧАЙ
Радасць ў сэрца iмклiва прыйшла,
Вельмi доўга яе я чакала,
Раней ў смутку бясконца была,
Ды, нарэшце, цяпер пакахала.
Невядома, што будзе пасля,
Можа шчасце – прыгожыя зданi,
Ды цудоўная доля мая,
Бо цяплом сагравае каханне.
З часам хай яно стане як тло,
Але сёння хвалюе мне душу,
Хаця ўспомню, што шчасце было,
Таму лёс свой падзякаваць мушу.
Як дзялiць на дваiх аднаго?
Хоць адказу не мае задача,
Не адмоўлюсь ад шчасця свайго,
Жыць цяпер не жадаю iначай.
6.08.1997
2203 ВЫБАР
Здавалась: кахаю,
Ды толькi здавалась,
Яе выбiраю,
Яна насмяялась.
Я выбраў другую,
Што мне да спадобы,
У думках цалую,
Ды марныя спробы.
Няма больш свабоды,
Я трапiў ў палонку,
Не маю нагоды
Знайсцi сабе жонку.
Не трэба кахання,
Хачу толькi волi,
Бо шчасця даць зданi
Не ў змозе нiколi.
6.08.1997
2204
НАВАЛЬНIЦА
Прайшоў час суровых i жорсткiх нягод,
Вятры свае крылы схавалi,
Аб нечым ласкава шапоча чарот,
Ля берага лашчацца хвалi.
Рассеяўся ранкам над рэчкай туман,
Настаў час чароўны спакою,
Ды вецер задзьмуў i прынёс ураган,
Аж бераг стагнаў ад прыбою.
Нядаўна блакiт вабна ззяў угары,
Цудоўна было i цнатлiва,
Ды чорныя хмары прыгналi вятры,
Яны беглi ў небе iмклiва.
Ў адносiнах лепей пяшчота заўжды,
Дадолу нялёгка хiлiцца,
Дарэмна пакуты прымаць ад бяды,
Знiкае праз час навальнiца.
6.08.1997
2205 З
НАДЗЕЯЙ
Што ў будучым чакае – невядома,
Па долi разбягаюцца шляхi.
Сустрэнецца дзе радасць, а дзе стома,
Дзе шчасце, дзе пакуты ад тугi?
Бясконцыя таму патрэбны спробы
Iсцi наперад, не рабiць кругi,
Апынiцца такi шлях да спадобы,
Калi ён сэрцу надта дарагi.
Як побач крочыць любы i каханы,
Агульны шлях – найлепшая з украс,
Абавязкова будзе шлях паганы,
Як спадарожнiк з'явiцца на час.
Не спадарожнiк, а удзельнiк руху –
З надзеяй шлях магчыма пачынаць,
Аднолькавы па поглядах i духу,
Тады магчыма вернасцi чакаць.
7.08.1997
2206 ЗАДАЧА
Калi кахання вабнага няма,
Ў жыццi задача з сотняй невядомых,
Бо на душы бясконцая зiма,
I ад чакання цяжкi боль i стома.
Калi няма сапраўднага ў жыццi,
Знайсцi эрзац мажлiва пастарацца,
Ды ад эрзаца шчасця не знайсцi,
I марнаю заўсёды будзе праца.
Душы бясконца хочацца кахаць,
Не трэба ёй унiжальнага сексу,
Калi душу у кайданах трымаць,
Мэты ў жыццi не знойдзецца i сэнсу.
Задачу з невядомымi рашаць
Хаця нялёгка, але вельмi трэба,
Хутчэй душу на волю выпускаць,
Кахаць жадае, як галодны хлеба.
7.08.1997
2207 ВЕРШЫ
АБ ВЕЧНЫМ
Я хронiкi дня не пiшу,
На гэта iснуюць газеты,
Яна не хвалюе душу,
Для ўзнёслага трэба паэты.
Аб вечным iмкнуся пiсаць,
Напрамак свой выбраў адразу,
Заўжды можна вершы чытаць,
Яны непадлеглыя часу.
Змянялiсь князi i цары,
Хвалiць iх не трэба паэту,
Бо вершы лiслiвай пары
Без водгулля канулi ў Лету.
Грамадскi змяняецца лад,
Знiкаюць, як мары, iдэi,
Адвечнае знiкне наўрад,
Нiколi яно не старэе.
7.08.1997
2208 ШТО
ЛЕПЕЙ?
Ласкавае, хоць гладзь яго рукой,
Бо ў штыль блiшчыць, нiбы люстэрка, мора,
Калi знiшчае шторм яго спакой,
Спаць хвалi улягаюцца не скора.
У бераг надта грозны б'е прыбой,
Шалеюць ад магутнай сiлы хвалi,
I вытрымаць нялёгка з iмi бой,
Шмат скал яны ў бяздоннi пахавалi.
Ў жыццёвым моры да спадобы штыль,
Ды часта падымаюцца вiхуры.
А як сабе адрэзаць шчасця скрыль,
Калi пачнуцца жудасныя буры?
Ў жыццёвым моры вельмi цяжка плыць,
Утопiшся, як кiнеш варушыцца.
Мо лепей, каб спакой сабе набыць,
К якому-небудзь берагу прыбiцца?
7.08.1997
2209 ЖИВЫЕ
ГЕНИИ
Их имена – в календаре,
Но жизнь прошла в уединеньи,
Кто умирал с них на костре,
Кто в нищете или забвеньи.
Первопроходцем трудно быть,
Ведь нужны силы для сомнений,
Непросто новое открыть,
Но ненавистен людям гений.
Равнине не понять холма,
Судьба у гор бедой чревата,
Всегда ведь горе от ума,
И за него – презреньем плата.
Не человека чтят, а прах,
При жизни славятся другие,
Живые вызывают страх,
Не нужны гении живые.
7.08.1997
2210 ЧЫЁ
МАСТАЦТВА?
Мастацтва – крынiца для ўзлёту душы,
I служыць аддана народу,
Ды ў формуле вабнай даволi iлжы,
Бо iншую мае прыроду.
Тэатр, галерэя, i цырк, i кiно,
Палацаў цудоўных шыкоўнасць,
Клуб сельскi: замок на прабоі даўно.
Як выхаваць можна духоўнасць?
Народ чым жыве i iмкнецца куды?
Абрыдне адно толькi п'янства,
I вабяць, як казка, таму гарады.
А вёсцы як жыць без сялянства?
Мастацтва элiтнае толькi у нас,
Эфект ад яго малы, шкода.
Калi яно дойдзе, нарэшце, да мас,
Сваiм каб было для народа?
7.08.1997
2211 НЕ
ЎПУСЦIЦЬ ШЧАСЦЕ
У рэчкi заўжды разам берагi,
Умовы каб стваралiся для плынi,
Каб ўбок пайшоў адзiн, пасля другi,
Разбеглася б ўся рэчка па далiне.
Ў паводку плынь выходзiць з берагоў,
Але вада заўжды спадае з часам,
I берагi ў адзiнстве моцным зноў,
Каб плынь была, быць неабходна разам.
Каб у каханнi не было тугi,
Нiколi плынi каб не разлiвацца,
Патрэбна, як i ў рэчкi берагi,
Адзiн другога назаўжды трымацца.
Ў адносiнах павiнна яснасць быць,
Бо невядомасць – нiбы соль на рану,
Каб шчасце, што прыйшло, не упусцiць,
Не трэба апускацца да падману.
9.08.1997
2212 СУРОВЫ
ЛЁС
Шумiць заўжды лес ў буру адмыслова,
Вядзе iначай песню ў лузе хмыз,
У кожнага свая ад веку мова,
Зефiр зусiм iнакш пяе, чым брыз.
Напевам iншым стогнуць ў буру хвалi,
Мо так калiсьцi пелi бурлакi,
Пяскi на выспе свой матыў спявалi,
Шмат песень нават у адной ракi.
Птушыны хор якi многагалосы:
Жаўрук, зязюля, бусел i сава!
А як пяюць цудоўным ранкам косы,
Калi кладзецца на пракос трава!
Пакуль у нас сваёй не будзе мовы,
Хаця не адчуваецца журбы,
Абавязкова будзе лёс суровы,
Бо будзем мы адвечныя рабы.
9.08.1997
2213 ЛЮБIЦЬ
ПА-САПРАЎДНАМУ
Чаму хутка праходзiць каханне?
Адцвiло, як вясною сады,
Было палкiм занадта прызнанне,
Гром вялiкi, дажджу – як заўжды.
Што аддана кахаю, здавалась,
Колькi спроб ў жыццi можна рабiць?
Зноў ў пачуццях сваiх ашукалась,
I разбiтае сэрца балiць.
Што даць здатна наступная спроба,
Можа стрэнецца мора бяды?
Бо няўдачы гнятуць, як хвароба,
Але хутка сплываюць гады.
Што адразу ў жыццi не ўдаецца,
З кожным разам складаней зрабiць.
Можа доля калiсьцi ўсмiхнецца,
Па-сапраўднаму будуць любiць?
10.08.1997
2214 ПЫЛ
ПОЗНАНИЯ
Я берёзки люблю и акации,
Увидал эвкалипт и платан,
Хочу видеть тростник на плантации,
Манго, кофе, какао, банан.
За морями деревья особые,
Привлекает плодов аромат,
Иногда вкус прекрасный их пробую,
Но воочию видеть бы рад.
Там секвойи, как мачты, высокие,
В джунглях вьются лианы в тени,
Посмотреть хочу страны далёкие,
Но деревья влекут не одни.
Манят дальние страны несказанно,
Пыл познанья в душе не утих,
На дворцы не взглянул бы ни разу я,
Хочу женщин увидеть других.
11.08.1997
2215 ШЧАСЦЕ
НЕ ЎСМIХАЕЦЦА
Пiсаў i Багушэвiч, i Купала,
Паэты паўтаралi iх ў наш час,
Што доля нешчаслiвая спаткала,
I ўсё жыццё трымаецца ля нас.
Хаця былi i iншыя паэты,
Складальнiкi хлуснi або маны,
Пiсалi песнi, вершы i куплеты,
Жыццё ў калгасах славiлi яны.
Жыла краiна цяжка ў самай справе,
Перажывалi голад i вайну,
Ў сне шчасце сустракалась цi ў уяве,
Хаця плацiлi цяжкую цану.
Мо чалавек народжаны на мукi?
Бо шчасце зрэдку заглядала к нам,
Пабачаць, хiба што, яго унукi,
Яно не усмiхаецца сынам.
11.08.1997
2216 НЯМА
ПРЫКЛАДУ
Маладняк удала паляваць
Цяжка навуцыць тэарэтычна,
Кодлу звер павiнен паказаць,
Ежу як здабыць сабе практычна.
Хоць спакваля iдзе вучоба,
Ды звераня набудзе моц сваю,
Iначай марнай будзе спроба
На свеце выжыць i стварыць сям'ю.
А у людзей бяда – разводы,
Жыццё амаль пражытае дарма,
Ствараюць дзецям перашкоды,
Бо прыкладу для iх амаль няма.
Лёс сям'ю не даў ёй збудаваць,
Хоць з дачкою мацi – як квактуха,
Калi прыклад шчасця нельга даць,
I дачку пасля спаткае скруха.
11.08.1997
2217
МАГЧЫМАСЦI
Любоўны час, прыйшоў яго пачатак,
У будучыню сцеляцца шляхi.
Якi прыярытэтны ў iх парадак,
Дзе шчасця шлях, дзе горкi шлях тугi?
Няпроста вельмi сэрцу растлумачыць,
Што золатам яму здаецца медзь,
Складаней значна будучае бачыць,
Чым потым у мiнулае глядзець.
Здаецца, што памылка ёсць заўсёды,
Юнацтва ўспамiнаецца нектар,
З другiм было б, бясспрэчна, болей згоды,
Няма спакою ўсё жыццё ад мар.
Магчымасцi жанчыны ўспамiнаюць,
Памылак не жадаюць дараваць,
Бязлiтасна сябе ўвесь час караюць,
Што кепска лёс умелi выбiраць.
12.08.1997
2218
САЦЫЯЛЬНЫ НУЛЬ
Цудоўная, прыгожая вясна!
Ў вясельны колер паўбiралiсь кветкi,
Любоў ў жыццi для радасцi дана,
Вясна ў душы, калi яшчэ падлеткi.
Бо кветкам вельмi лёгка пакахаць,
Заўжды iм дапаможа свежы вецер,
Ды вельмi цяжка пару адшукаць,
Жаданага, адзiнага на свеце.
Жанчына, што засталася адна,
Як пры дарозе кволая травiнка.
Але у чым i дзе была вiна,
Чаму здарылась кепская замiнка?
На жаль, ды незамужняя пакуль,
А хочацца, як жабраку скарынку,
Хутчэй змянiць свой сацыяльны нуль
Хоць на якую сцiплую адзiнку.
12.08.1997
2219 СВОЙ
ЧАС
Вясна, цвiценне, ў ясным небе просiнь,
Цудоўны i узрушлiвы сезон!
Бяжыць час хутка, надыходзiць восень,
I на парозе нежаданы скон.
Ўсё выверана ў велiчнай прыроды,
Ў час саспяваюць дзiўныя плады,
Але ў жыццi людей ёсць перашкоды,
Час лепшы выбiраюць не заўжды.
Ў душу прыходзяць цяжкiя нягоды,
Запал, што быў вясною, хутка згас,
Бо непагадзь заўжды замест пагоды
Прыносiць спакваля асеннi час.
Ўсяму свой час, i хто не зразумее,
Што ён ужо рашуча надышоў,
Да справы ўсё жыццё бясконца спее,
А мiма крочаць шчасце i любоў.
12.08.1997
2220 ЗДАТНА
ПЕРАСПЕЦЬ
Жыта зелянее, на вятрах спявае,
Каласы iмклiва к небу выкiдае,
Каб хутчэй прыгожым легчы пад сярпамi,
На парозе восень з сумнымi дажджамi.
I натхненне мае колас ад пагонi,
Ў непагадзь жахлiва выглядаюць гонi,
Жыта аж дадолу хiлiцца ад буры,
Выгляд яго змрочны i настрой пануры.
А было калiсьцi зерне неблагое,
Ды стралой пранеслась лета залатое,
Жыта ў небяспецы, град iдзе з залевай,
Ураджай загiнуў на раллi змарнелай.
Пераспее колас, пачарнее зерне,
Гаспадар нядбалы, што было, не верне,
Як касец не прыйдзе, каб спынiць чаканне,
Пераспець, як колас, здатна i каханне.
12.08.1997
2221
ВЯСНОВАЕ ЦВIЦЕННЕ
Прыйшла вясна, i зацвiлi палеткi,
Лясы, балоты, дзiўныя лугi,
Дыван цудоўны утваралi кветкi,
Вясновы час цвiцення дарагi.
Ды паднялося сонейка высока,
Сцюдзёны клаўся ранкамi туман,
То халады прыходзiлi, то спёка,
Квяцiсты спакваля згасаў дыван.
Але спазнiлась кветка пры дарозе,
Раскрыла венчык у спякотны час,
Ды зберагчысь без вiльгацi не ў змозе,
Яе пялёсткi ссыпалiся ўраз.
Цудоўнае вясновае цвiценне,
Каб не здаралась стомы i тугi,
Адчуць каб толькi шчасця зiхаценне,
Квiтнець патрэбна, як цвiтуць лугi.
12.08.1997
2222 ПАВIННА
СПАДАБАЦЦА
Заўжды, нiбы цуд, прыгажосць вабiць вока,
I хочацца бачыць бясконца,
Як зоры мiльгаюць у небе высока,
Ўсмiхаецца ветлiва сонца.
У сэрца нiколi не прыйдзе пяшчота
Ад слоты i жудаснай хмары,
Калi ад смярдзючага нудна балота,
Знiкаюць узнёслыя мары.
Прыгожае клiча, i песцiць, i вабiць,
Душа зiхацiць ад патолi,
Калi нецiкава, то сiлаю, мабыць,
Глядзець не прымусiць нiколi.
Каб жыла ў вяках беларуская мова,
I ёй не было пераводу,
Павiнна яе паэтычнае слова,
Як цуд, спадабацца народу.
13.08.1997
2223 КАГО
ШАНУЕМ?
Яны шануюць Пушкiна, як бога,
Вялiкiм i магутным стаў народ,
У будучыню – ясная дарога,
Амаль няма для рускiх перашкод.
Шэўчэнка да спадобы Украiне,
У кожнай хаце ёсць партрэт яго,
I гонар украiнцаў не пакiне,
Яны шануюць генiя свайго.
Ад Бога мова ў кожнага народа,
Ды колькi трэба абяцаць спакус,
Каб роднай мовы нам было не шкода.
Так два стагоддзi робiць беларус.
Не скончылась да рускай мовы мода,
Сваiх паэтаў брыдка нам чытаць,
Але не будзе iснаваць народа,
Калi няма каго ушанаваць.
14.08.1997
2224 БАГАТЫ
ДУШОЙ
Дурань думкай багацее,
Ды зусiм не дурань ён,
Бо не хлусiць i не ўмее
Абдурыць людзей мiльён.
Мо i дурань, ды нiколi
Шкоды не рабiў другiм,
Бо яму было даволi,
Што набыў гарбом сваiм.
Мо i дурань, ды сумленне
У яго без чарнаты,
Не прыдбаў сабе уменне
Запар ўсiх дурыць заўжды.
Тым, што ёсць, заўсёды рады,
Час з'ядае ўсё iржой,
Дурань думкаю багаты,
Ды багаты i душой.
15.08.1997
2225 ДУРАНЬ
I РАЗУМНЫ
Свайго, хоць сцiплага, даволi,
У мроях – толькi вышыня,
Чужога не кране нiколi,
Не па душы яму хлусня.
За ўсё, што трэба i не трэба,
Другi ў няшчаднай барацьбе,
Апошнюю скарынку хлеба
Грабе бяссорамна сабе.
Сумленны першы i разумны,
Для многiх проста дурань ён,
Ды вынiк альтруiзму сумны,
Бо плата за дабро – праклён.
Хоць дурань думкай багацее,
Яна чысцей вясновых рос,
Разумны здабываць умее
Дабро з чужых гаручых слёз.
15.08.1997
2226
ПАГЛЯДЗЕЦЬ У ВОЧЫ
З'ехаў з розуму стары,
Сораму не маеш,
Верны быў мне да пары,
А цяпер гуляеш.
Што ў ёй лепшае знайшоў?
Як усе, такая ж.
Пра якую там любоў
Мне апавядаеш?
Мо кароткiм быў ланцуг
На якiм трымала?
Не стрымаеш валацуг,
Жонкi яму мала.
Добра бачна круцяля,
Што гуляць ахвочы.
Як ты зможаш апасля
Паглядзець у вочы?
16.08.1997
2227 ЗДАЛЁК
I ЗБЛIЗКУ
Заўжды прыемна адшукаць элiту
Ў гарах высокiх, ў шырынi далiн,
Мох зелянее, нiбы з аксамiту,
У зорачках чырвоных журавiн.
Мох мяккi i ласкавы, нiбы дзiва,
I ў журавiн якая смаката!
Але, калi наблiзiўся iмклiва,
Пад дываном – смярдзючая вада.
Краса! Няма, напэўна, лепш прынады,
Яна занадта вабная здалёк,
Ды пачынаюць агаляцца вады,
Калi зрабiць насустрач першы крок.
Здалёк здаецца: нiбы казка з мары,
Ды зблiзку выяўляецца – не так,
I на душы чарнеюць толькi хмары,
Што быў раней зашораны прасцяк.
16.08.1997
2228
ПРОСНИСЬ
Коль дремлет мысль, спят беспробудно чувства,
Хотя живой – на свете не живёшь,
Жить радостно – великое искусство,
Когда проснёшься, истину поймёшь.
Любовь развеет трудные сомненья
И сделает прекрасным мир вокруг,
И мысли оживут, и устремленья,
Жить станет даже интересно вдруг.
Глаза глядят влюблённым нежным взглядом,
И хочется, чтоб было так вовек,
Ведь хорошо, когда по жизни рядом
Идёт надёжный верный человек.
Жизнь пробежит и сложится в мгновенье,
Но молодость уже не повторить,
Прекрасно в жизни встретить наслажденье,
Проснуться нужно, чтоб всегда любить.
17.08.1997
2229 ДЗВЕ ФАРБЫ
Годнасць светлую, чорную ваду,
Шчасце, радасць, бяду i тугу,
I каханне, i жорсткую здраду
Сустракаюць на доўгiм шляху.
Ведаць трэба заўжды антыподы,
Каб пакрыўдзiць душу не мог боль,
I унiкнуць ад кепскага шкоды,
Раны каб не верадзiла соль.
Пазнаёмiць жыццё з чорным брудам,
Немагчыма яго абысцi,
Але лёс каб заззяў яркiм цудам,
Ведаць трэба усё у жыццi.
Маладых, каб з бядой не сустрэцца,
Зберагаем ад кепскiх падзей,
Нiкуды чорнай фарбе не дзецца,
I не стаць белай фарбе бялей.
17.08.1997
2230
IМКЛIВАЯ ВОСЕНЬ
Восень свае крылы распусцiла,
Хмары зацягнулi небасхiл,
Дожджыкам халодным памачыла,
Залаты дыван зямлю накрыў.
Iснаванне восенi чароўна,
Хоць яна жыццю раслiн – мяжа,
Вабiць прыгажосць яе ўсё роўна,
I спявае, як вясной, душа.
Восень мае жорсткiя законы,
Глянуць трэба ранкам у акно,
Жоўты лiст, а ўчора быў зялёны,
Змены iдуць хутка, як ў кiно.
Кожны дзень прыносiць асалоду,
Новых фарб iдзе iмклiвы бег,
Восень дае дзiўную нагоду
Бачыць iх, пакуль не пойдзе снег.
18.08.1997
2231 МЕЦЬ
МЭТУ
Ўсе ведаюць – смяротнае жыццё,
Але каго хвалюе вельмi гэта?
Рух дзеям надае не небыццё,
Крылатая наперад клiча мэта.
Яна прывабна свецiць, як маяк,
I выклiкае у душы жаданне,
Бо без мэты не абысцiсь нiяк,
Бяскрыласць – час смяротнага чакання.
Каб адхiлiць нязваную бяду,
I ад жыцця мець толькi асалоду,
Абавязкова трэба мець мэту,
Знайсцi яе не упускаць нагоду.
Мэта хай будзе нават i малой,
Але ў жыццi упэўнена трымае,
Адразу доля стане залатой,
Бо скон мэта упарта адсувае.
19.08.1997
2232 НЕ
СПАТКАЦЬ БЯДУ
Ноч чорная, бо пахмурнае неба,
I месяц не паказвае рагоў,
Ў дарозе падарожнiку быць трэба,
Але не бачна сцежак i шляхоў.
Прыемна, калi ярка свецяць зоры,
I поўны месяц шчодра лье святло,
Няма надзейней уначы апоры,
Бо бокам лiха абмiне i зло.
Мэта ў жыццi – як ноччу месяц яркi,
Каб не спаткаць нязваную бяду,
I лёс дарыць мог вабныя падаркi,
Патрэбна мець высокую мэту.
Страчаецца мэта або згасае,
Без зорак iсцi прыйдзецца ўначы,
Душа, як ў сцюжу, лёдам абмярзае,
Мэту патрэбна пiльна берагчы.
19.08.1997
2233 ЗАКОНЫ
ПРЫРОДЫ
Змяняюцца i воды, i зямля,
Час да ўсяго няўмольны i суровы,
Хмыз вырас там, рунела дзе ралля,
I рэчка шлях сабе праклала новы.
Iдуць не бачна i не чутна днi,
Час не стрымаюць моцныя аковы,
Як сiраты, стаяць панура пнi,
Дзе быў цудоўны стромкi лес яловы.
Усё зрабiць старым iмкнецца час,
I нават згадку аб мiнулым сцерцi,
Жыў, плакаў i кахаў, смяяўся, згас,
Ад нараджэння шлях прайшоў да смерцi.
Бягуць, як цягнiкi, жыцця гады,
Знiкаюць i дзяржавы, i народы,
Старым заўсёды будзе малады,
Няма другiх законаў у прыроды.
19.08.1997
2234
ХУТКАБЕЖНАСЦЬ
Руйнуецца i камень ад пагоды,
Змяняецца прыгожы твар зямлi,
Час iснавання розны у прыроды
Для ўсiх, што для жыцця у свет прыйшлi.
Адзiн сезон пабачаць сонца травы,
Для дрэў дано больш ста гадоў жыццё,
Жывому час прызначан вельмi малы,
Iдуць жывыя хутка ў небыццё.
Растуць дубы, бярозкi, бэз ля хаты,
Як iзумруд, ляжыць вакол мурог,
Бясконца людзi, як ў баi салдаты,
Iдуць на смерць, бо так стварыў свет Бог.
Зямля – экран, якi стаiць адвечна,
Ўсё iншае – як кадры у кiно,
Адных чакае з стужкаю сустрэча,
Другiя паглядзелi фiльм даўно.
20.08.1997
2235 ЗЕМНОЕ
СЧАСТЬЕ
На юге птицам сытно и приятно,
Они там жить могли, в конце концов,
Любовь зовёт на север их обратно,
Чтоб гнёзда свить и вырастить птенцов.
Угрям и океаны – не преграда,
Чтобы начать любовную игру,
Из-за того, что в пресных водах надо
Им выметать молоки и икру.
Любовь – и цель, и суть существованья,
Ведь жизни б без неё пропасть пришлось,
Она для жизни – стержень мирозданья,
Важна, как для Земли земная ось.
Когда в душе бушует пламя страсти,
Хоть это пламя от костра греха,
Огонь в груди – и есть земное счастье,
Всё остальное – просто чепуха.
20.08.1997
2236 ТАКАЯ
ПСIХIКА
Ўвесь час нядобрая пагода,
Незадаволены заўжды,
То вельмi моцная спякота,
То дапякаюць халады.
То дождж, але яго не трэба,
То вецер ў комiнах гудзе,
То ў хмарах i аблоках неба,
То замець цэлы дзень iдзе.
Чаго няма – таго ахвота,
Было так, будзе i праз час,
Невiнаватая пагода,
Такая псiхiка у нас.
Змяняць яе – пустая справа,
I нават спрабаваць дарма,
Абрыдне ўсё, чаго нямала,
Прыемна ўсё, чаго няма.
22.08.1997
2237 ЛЕПЕЙ
АДРАЗУ
Пры памылках у сэрца няспынна
Боль прыходзiць ад цяжкай тугi,
Як пластычная, мяккая глiна,
Сфармаваць можна выраб другi.
Не спяшацца падвергнуць абпалу,
Бо схаваных не выправiць вад,
Загубiць можна любую справу,
Вельмi позна вяртацца назад.
Бо памылкi – крынiца пакуты,
Не пазбавiцца страшнай вiны,
На руках яны – цесныя путы,
На нагах – з ланцугоў кайданы.
Лепей добра зрабiць ўсё адразу,
Справу трэба таму вывучаць,
Як рабiць замест ласкi абразу,
Вады цяжка пасля выпраўляць.
23.08.1997
2238 У ПЕРШЫ
РАЗ
Я ад рашэння добрага шчаслiвы,
Як перайду вядомага мяжу,
Бо лепшаму няма альтэрнацiвы,
Бо вабiць яно вока i душу.
А лепшае зрабiць – зусiм не жарты,
Шмат працы трэба i душэўных страт,
Ды творчы падыход заўсёды варты,
Бо вынiку яго бясконца рад.
Не шкода часу, працы анi сiлы,
Бо сэрца не ахуталась журбой,
I вырастаюць ад натхнення крылы,
Калi сам задаволены сабой.
Майстэрства вымагае заўжды справа,
Таму вучыцца трэба цэлы час,
Хаця рабiў яе ў жыццi нямала,
Рабiць патрэбна, нiбы ў першы раз.
24.08.1997
2239 НЕ
СВАЁЙ МЕРКАЙ
Глядзеў асёл, як спрытна цягне конь
Калёсы па аб'езджанай дарозе,
З-пад капытоў аж сыплецца агонь,
Пашкадаваў, што так рабiць не ў змозе.
Але пабачыў ў лузе конь асла,
Калi сабралiсь конi на нараду,
I думка яму слушная прыйшла
Сябру даць надта добрую параду.
Пазычыў аслу лепшы свой хамут,
Перарабiў аглоблi i атосы,
Паспрабаваў асёл, ды ад пакут
Знямог, але не зрушылiсь калёсы.
Не трэба сваёй меркай мерыць ўсiх,
Даваць невыканальныя парады,
Бо iншая ментальнасць у другiх,
Бо ў здольнасцях яны не вiнаваты.
24.08.1997
2240 КРЫЛЫ
ШЧАСЦЯ
Праходзiць моцная завея,
Ляжаць сумёты да пары
Пакуль вясна цяплом сагрэе,
I пабяжыць ручай з гары.
Ды не вярнуць ручай нiколi,
Назад не зробiць нават крок,
Так i ў каханнi крочаць долi
У вабны i жаданы бок.
Пачуцце не дае спакою,
Бо сiл няма стрымаць снягi,
Ручай становiцца ракою,
Паводка нiшчыць берагi.
Як побач у жанчыны мiлы,
Не трэба ёй нiякiх руж,
Бо адрастаюць шчасця крылы,
Спакойна, калi мiлы – муж.
24.08.1997
2241
ЧЫРВОНАЯ КНIГА
Панаванне скончылась крамля,
Больш няма i штучнага саюза,
Пад нагамi – родная зямля,
Богам што дана для беларуса.
Доўга браты лезлi ў наш гарод,
Шкоды нарабiлi ўжо нямала.
Цi адметнасць зберажэ народ,
Бо пранеслась руская навала?
Годнасць аддаем амаль дарма,
Мовы нашай – як i не бывала,
Мы стаiм ля прорвы, дна няма.
Нацыя цi ёсць, або прапала?
Трэба сваю мову аднавiць,
Перад старшым братам досыць гнуцца,
Можам, рускiх будзем як любiць,
У чырвонай кнiзе апынуцца.
24.08.1997
2242 ПОЗОВИ
МЕНЯ
Мрачные серые тучи
В душу вернулись опять,
Кажется, было бы лучше
Нашу волынку кончать.
Как кошка с мышкой играешь,
Разве такая любовь?
Горечь в словах подбираешь,
Разве нет ласковых слов?
Нравлюсь тебе иль не очень,
Прямо и честно скажи,
Хочется «Да» слышать, впрочем,
Но про запас не держи.
Сердце встревожено бьётся,
Горько от трудной любви,
Если жених не найдётся,
Сразу меня позови.
25.08.1997
2243 УЛЫБКА
Мне незнакомка нежно улыбнулась,
Как солнышко средь пасмурного дня,
И чувство неожиданно проснулось
В душе заледеневшей у меня.
Душа уже давно спала спокойно,
Но нежностью наполнилась опять,
Её улыбка призвала достойно,
И стал о сне спокойном забывать.
Открылась цель, и выбрана дорога,
Иду по ней, чтоб счастье встретить вновь.
Хоть есть ещё сомненья и тревога,
Найдёт ли отклик нежная любовь?
Широкая, открытая улыбка
Надёжнее громады нежных слов,
В ней никогда не скроется ошибка,
С улыбки начинается любовь.
27.08.1997
2244 МОЦ
ЦЕЛА I ДУХУ
Ёсць безлiч iнтрыгуючых грахоў,
I цяжка ад спакусы утрымацца,
Iх часам прапануюць зведаць зноў,
З сабой заўсёды найцяжэй змагацца.
Iснуе небяспечная мяжа,
Пасля якой не станецца адмовы,
Калi у целе кволая душа,
Грахоўныя прымае прапановы.
Як моцны целам, але кволы дух,
То сiла – ад граха не дапамога,
Другi к граху не зробiць нават рух,
Для моцных духам – iншая дарога.
Хто сцежкаю грахоўнаю iдзе,
Хоць целам, нiбы волат, i прыгожы,
Наўпрост той крочыць к гiбельнай бядзе,
I сустракае цяжкi лёс нягожы.
30.08.1997
2245 ШТО
ПРЫМЕТНА?
Б'е моцнай хваляй ў цiхi бераг мора,
Ды берагу прыходзiцца маўчаць,
Да добрага звыкаюць вельмi скора,
Рабiць даброты – змея прыграваць.
Дабра невычарпальная
крынiчка,
Адмовiць як у iм адзiны раз –
Ўжо кепска, да яго з'явiлась звычка,
I крыўдаю адплата будзе ўраз.
Дабро рабiць прыемна i не шкода,
Ды за яго амаль заўжды, на жаль,
Уджалiць змей, як з'явiцца нагода,
І бераг церпiць ад магутных хваль.
Зрабi дабро, ды вынiкi не бачны,
Прыметны вельмi i найменшы боль,
За дабрыню амаль заўжды не ўдзячны,
Абразяць, як наступiш на мазоль.
31.08.1997
2246 ПАЗНЕЙ
I ПОЗНА
Вясна спазнiлась i яшчэ марозна,
Сяўбы ўжо зачакалась ярына,
Абавязкова прыйдзе, хай i позна,
Чароўная жаданая вясна.
Але, як затрымаецца каханне
Ад пыхi або жудаснай маны,
Не здзейснiць запаветнае жаданне,
Ў душы не стрэнуць радаснай вясны.
Пачуцце, нiбы ружа у букеце
Цi ў жнiўнi ў жытнiм полi каласы,
Хоць вабiла мацней ўсяго на свеце,
Ды з часам ад яго ўсё менш красы.
Пазней заўсёды лепей, чым нiколi,
Але, калi працяглы час чакаць,
Сустрэць магчыма толькi вецер ў полi,
Як спадзявацца позна
пакахаць.
31.08.1997
2247
ПРЫЕМНАЯ ГУЛЬНЯ
Вяршынi палка вабiлi бясконца,
Хоць па скалiстых сцежках у гарах,
Блiжэй заняць каб месца каля сонца,
Прайсцi патрэбна небяспечны шлях.
Карабкацца абрыдла на вяршынi
Без поспеху працяглы вельмi час,
Не горай жыць у сонечнай далiне,
Але пiк пакарыць iмпэт не згас.
Хоць клiча мара ў велiчнае неба,
Але, як непрыступная гара,
Самому толькi пакарыцца трэба,
Калiсьцi супакоiцца пара.
Цудоўна адчуваць, пяньку прадаўшы,
Хаця навокал – толькi мiтусня,
Шчаслiвы стаў, спакой свой адшукаўшы,
Жыццё цяпер – прыемная гульня.
7.09.1997
2248 КАБ
ВУЧЫЦЬ
З натугаю цягнуў конь воз угору,
Ды муха села раптам на дугу,
Каню казала: «Адчуваеш змору,
Дапамагчы парадаю магу».
I пачала вучыць каня старога,
Як воз цягнуць, нялёгкi везцi груз,
Здавалась ёй, патрэбна дапамога,
Але здарыўся з мухаю канфуз.
Абрыдла доўгi час звiнела муха,
Ды скончыўся яе час залаты,
Бо фурман вельмi ўдала сцёбнуў пугай,
Звалiлась муха ў гразь пад капыты.
У словах вельмi вопытны i значны,
Наўкол пра мудрасць распускае слых,
Але у справах вынiкi не бачны,
Мець трэба веды, каб вучыць другiх.
9.09.1997
2249
ТВАРЭННЕ БОГА
Якi цудоўны i прыгожы свет!
Ўсё зроблена выключна «на выдатна»,
Не здольны апiсаць яго паэт,
Мастак не здатны змаляваць дакладна.
Але мастацтва захапляе нас,
Век на парозе хутка дваццаць першы,
Малююцца карцiны цэлы час,
I пiшуцца узвышаныя вершы.
Хоць многа працавалi мастакi,
Няма ўсё ж дасканалага нiчога,
Дзiвосны маляўнiчы свет такi,
Няма сумнення: ён тварэнне Бога.
Красу хоць нельга цалкам перадаць,
Малююць, вершы пiшуць, тым не меней,
Дакладна прыгажосць адлюстраваць
Не здатны нават самы першы генiй.
11.09.1997
2250 ПРЫЙДЗЕ
ЧАС
Вы паслухайце, мова якая!
Нiбы рэчачка, цiха журчыць,
Нiбы скрыпка, цудоўна спявае,
Трэба толькi на ёй гаварыць.
Лёс народу дастаўся суровы,
I вiны ў тым няма анi-нi,
Што ад роднай адмовiўся мовы,
Што забыўся свае каранi.
Хоць даўно ссохла моўнае дрэва,
А у рэчачкi – руская муць,
Мова першаснасць сталую мела,
Яе парасткi зараз растуць.
Прыгажосць беларускага слова!
З чым магчыма яго параўнаць?
Прыйдзе час, яшчэ вернецца мова,
Будзем толькi на ёй размаўляць.
12.09.1997
2251
НЕЖНОСТЬ И БОЛЬ
Когда куст розы щедро поливать,
Одарит он прекрасными цветами,
Иначе станет быстро засыхать
Под южными горячими ветрами.
Чудесен дивной розы аромат,
Из-за него не видны недостатки,
Шипы опасней станут во сто крат,
Когда срезают розу грубо с грядки.
Не будет роза оголять шипы,
Когда вокруг заботливая нежность,
Она их применяет для борьбы,
Укол жестокий ждёт, как неизбежность.
Из нежности рождается любовь,
И ничего нет для неё опасней,
Чем боль в душе. От колких горьких слов
Любовь, как факел на ветру, погаснет.
13.09.1997
2252 НЯМА
ШЧАСЦЯ
Ў жыццi будзённых дзён багата,
Бягуць, як шэрая шаша,
Ды зрэдку сустракалась свята,
Каб весялiлася душа.
Для шчасця кожны нарадзiўся,
Ды мае шчасце не заўжды,
Мо лёс сурова памылiўся,
Даў меней шчасця, больш бяды.
Бяда iдзе ў любыя лёсы,
А шчасце – зрэдку i на час,
Таму часцей туга i слёзы,
А весялосць мiнае ўраз.
Хоць кожны i жадае многа,
Ды спадзявацца так дарма,
Бо ў шчасце – вузкая дарога,
Таму яго амаль няма.
14.09.1997
2253
ПАЎТАРЭННI
Ўсё калiсьцi ў першы раз бывае,
Ды пасля сустрэцца можа зноў,
Кожны, пэўна, у жыццi спаткае
Першы пацалунак i любоў.
Кожны для сябе сям'ю збудуе,
I дачок народзiць, i сыноў,
Калi лёс ад гора не ўратуе,
Шчасце будаваць патрэбна зноў.
Прыйдзе яшчэ iншае каханне,
Слодыч будзе, нiбы ў першы раз,
Паўтарацца будуць развiтаннi,
Ды не здатны паўтарыцца час.
З iншай доляй можна сустракацца,
Ды не ў стане вечнай быць яна,
Можа у жыццi ўсё паўтарацца,
Без паўтору будзе смерць адна.
14.09.1997
2254 ПРЫВЕТЛIВАЕ
ЛЕТА
Разлеглiся туманы на лугi,
Да восенi iдзе, адзнака гэта,
Час светлай, але ўсё ж такi тугi,
Бо скончылась прыветлiвае лета.
Па летах адзначаюцца гады,
Яны – крынiца вабных успамiнаў,
Бо час, як дапякаюць халады,
След ў памяцi адметны не пакiнуў.
Шкада, што лета скончылася ўраз,
Хаця даймала iншы раз спякота,
Ды лета – любы, мiлы сэрцу час,
Яно каб не сканчалася, ахвота.
Але спадаюць жоўтыя лiсты,
На час накласцi немагчыма вета,
I, як зязюля, шпаркiя гады
Адлiчвае для нас за летам лета.
20.09.1997
2255 НЕ
СТРАШЕН АД
Вопрос стоит, что будет после смерти:
Тропой чудесной в дивный рай пойду
Или смолу в котле растопят черти
И будут мучить каждый день в аду?
Прекрасный сад и нежная прохлада
Иль чёрный дым и страшная жара,
От райских кущ чудесная услада
Или огонь сжигающий костра?
Хоть в мыслях содрогаешься от боли,
От страха даже холодеет грудь,
Но смерть придёт, потом не всё равно ли,
Для всех в сырую землю равный путь.
Кто в жизни испытал мученья ада,
Тому не страшен после смерти ад,
И лучшего потом уже не надо,
Там каждый для него и друг, и брат.
21.09.1997
2256 ПЕСНI
ЮНАЦТВА
Кахання светлага уздым,
Бясконца хочацца быць разам,
Жаданне знiкне, нiбы дым,
Каханне прагарае з часам.
Ў нябёсы толькi вабiць шлях,
Магутныя у мары крылы,
Ды з часам толькi сум ў вачах,
Спакой для сэрца болей мiлы.
Юнацтва незабыўны час,
Цудоўныя жыцця iмгненнi,
Гарэў агонь, ды цалкам згас,
Ачахлi думкi ды iмкненнi.
Ў юнацтва песнях шмат красы,
I зберагаць iх сэрца просiць,
Прыходзяць iншыя часы,
I песнi новыя прыносяць.
30.09.1997
2257 ХОЦЬ
ВОСЕНЬ
Пазалацiла восень дрэваў кроны,
Але не ўсiм прынесла смерць яна,
У iншых лiст яшчэ зусiм зялёны,
Нiбы не восень крочыць, а вясна.
Яшчэ зялёным будзе досыць часу,
На многiх дрэвах лiсця ўжо няма,
Зялёны лiст жаўцее не адразу,
Яго загубiць жорсткая зiма.
Так i ў людзей, як восень надыходзiць,
Пазнаць адзнакi старасцi прыйшлось,
З узростам старасць iншых не знаходзiць,
I восенню ў душы iх – маладосць.
Iдуць па небе снегавыя хмары,
Хоць восень, ды час летнi не прайшоў,
Як у юнацтве, ёсць аб шчасцi мары,
Як ў сталасцi, ў душы гарыць любоў.
30.09.1997
2258
БУДАЎНIЧЫ МАТЭРЫЯЛ
З нiчога не народзiцца нiчога,
Нiхто без цэглы печы не паклаў,
Прыйшла каб ў будаўнiцтве перамога,
Патрэбны будаўнiчы матэрыял.
Але iснуе iншая будова,
Хоць воку i не бачная яна,
Матэрыялам служыць толькi мова,
Народу ад пачатку што дана.
Прыстасаваць не вельмi проста словы,
Дзе падгаблюй, дзе трохi падцяшы,
Магчымасцi такiя ёсць у мовы,
Каб нарадзiлiсь проза цi вершы.
У кожнага ў жыццi свая дарога,
I да складання твораў ёсць любоў,
З нiчога не народзiцца нiчога,
Майстэрнасць трэба будаваць са слоў.
1.10.1997
2259 НЕ
ВУЧЫЦЦА
Часам веды кошт маюць больш хлеба,
Далей iмi яшчэ сэрца грэю,
Ёсць, чаму ўсё ж вучыцца не трэба,
Не вучыўся хлусiць i не ўмею.
Калi зробiш дабро нейкiм людзям,
Душа птушкаю ў неба ўзлятае,
Антыпода няма i не будзе,
Зла наўмысна зрабiць не жадаю.
Шмат чаму не патрэбна вучыцца,
Бо ў жыццi будуць смутак i беды,
Свет злачынства лепш цалкам забыцца,
Душу згубяць злачынныя веды.
Цяжка бачыць, калi iдзе п'яны,
Жыць цудоўна, а хоча напiцца,
Жах пазналi ў жыццi наркаманы,
Ёсць, чаму не патрэбна вучыцца.
1.10.1997
2260 ЗАЛАТЫЯ
НОЧЫ
Дым дагарэўшага кастра
Няшчадна выядае вочы,
Прайшла цудоўная пара,
Калi пагрэцца быў ахвочы.
Сцяжынка зарасла травой,
I замуцiлася крынiца,
Няма мелодыi жывой,
Не вабiць болей таямнiца.
Бясконца мог палаць касцёр,
Паiць крынiчанька вадою,
Дзе бег паток – расце трысцё,
Шарэе вогнiшча спакою.
Прабеглi вабныя гады,
Мiнулi залатыя ночы,
Ў крынiцы больш няма вады,
I лезе дым кастра у вочы.
1.10.1997
2261
ВЫРАТАВАЛЬНЫЯ СНЯГI
Сняжынак карагод люблю,
I назiраю за iх рухам,
Накрыў снег брудную зямлю
Бялюткiм лебядзiным пухам.
Не адчуваецца пакут,
Ўсё коўдра снежная схавала,
Але не знiк пад ёю бруд,
Хаця яго вакол нямала.
Выратавальныя снягi,
Паток вясной ад iх збягае,
Схаваць магчыма i грахi,
Ды час заўжды iх выяўляе.
Душэўных каб не мець пакут
З iх болем цяжкiм i няспынным,
Хаваць не трэба чорны бруд
Пад белым пухам лебядзiным.
1.10.1997
2262 ДОРОГА
В СЧАСТЬЕ
Мне гложет сердце горькая печаль,
Душе покоя не даёт тревога,
Прекрасные мечты умчались вдаль,
А под ногами пыльная дорога.
Неясность ожидает впереди,
Ведь скоро тяжкий путь совсем размоют
Холодные осенние дожди.
Кто сердце мне и душу успокоит?
Лист золотой осыпался с берёз,
Пойдут снега и скроют вид унылый,
Скуёт грязь непролазную мороз,
Чтоб мог придти ко мне быстрее милый.
Он снимет, как рукой, мою печаль,
Уйдёт неукротимая тревога,
И радужною снова станет даль,
Вновь в счастье поведёт меня дорога.
2.10.1997
2263 ЗДАТНЫ
ЗРАЗУМЕЦЬ
Нiколi з мноства выбiраць не трэба,
Бо выбарка змяняе рэчаў стан,
Блакiтнае заўсёды будзе неба,
Без чорных хмар ствараецца падман.
Iснуе ў кожнай рэчы процiлегласць,
Як тэзiс ёсць, то будзе антыпод,
Не ўбачыш непатрэбную нягегласць –
Давесцi можна ўсё наадварот.
Няма ў падмане дзiўнага нiчога,
Медаль заўсёды мае два бакi,
Адзiн не здатны бачыць вельмi многа,
Пабачыць хоча iншы бок другi.
Заўжды, хто i сумленны, i дакладны,
Не стане недахопы адкiдаць,
Стан рэчаў зразумець той толькi здатны,
Хлусню хто ў словах здольны адшукаць.
3.10.1997
2264 ОБИДА
Вижу тебя часто, даже очень,
Но всегда стремлюсь увидеть вновь,
Сердце каждой встречи страстно хочет,
Потому что в нём горит любовь.
Загорелся огонёк впервые,
Как найти к тебе теперь пути?
Я гляжу в глаза уже родные,
Чувства не удержишь взаперти.
Ведь в любви непросто признаваться,
И ещё труднее – в первый раз,
Но не нужно было мне стараться,
Потому что получил отказ.
Гложет душу тяжкая обида,
И на сердце ощущаю боль,
Но стерпел, не подал даже вида,
Что обижен горько был тобой.
4.10.1997
2265
БЕЗОТВЕТНАЯ ЛЮБОВЬ
Непросто начинать любить,
Не каждая стать может милой,
Ведь сердце вправе скорбь разбить
Желание любви с красивой.
Но безответная любовь
Познать прекрасное умеет,
Волненье ощущаешь вновь,
Её увидишь – сердце млеет.
Мы рядом даже не прошли,
Но ведь она не виновата,
Другие в сердце путь нашли,
И ей моей любви не надо.
Мы, словно в море корабли,
Не сблизились, пропасть рискуя,
Я не хотел другой любви
И не искал любовь другую.
5.10.1997
2266
КРАСИВАЯ РАЗЛУКА
Пошли дожди, ручей бежал проворней,
Стал русло постепенно изменять,
Вода у дуба подмывала корни,
Начали листья быстро засыхать.
Обрыв под дубом становился круче,
Но мучила ужасная жара,
И засыхали небольшие сучья,
Хоть дуб красавцем был ещё вчера.
Зимою дуб стоял надёжно, вроде,
Но ствол его сухим давно уж стал,
Весеннее началось половодье,
И дуб напор не выдержал, упал.
Предсмертные страдания и муки,
Со стороны их даже трудно зреть,
Я с жизнью не хочу такой разлуки,
Прекрасно ведь красиво умереть.
5.10.1997
2267 СОВСЕМ
ИНАЧЕ
Теперь всё кажется мне вздором,
Попробуй, проживи с моё,
Запомнил девушек, которым
Я сердце отдавал своё.
Любовь меня околдовала,
Смысл жизни я тогда нашёл,
Так показалось мне сначала,
Но горькою была любовь.
И девушки меня любили,
Случалось в жизни так не раз,
Взаимности не находили,
И я давал любви отказ.
Казалась лёгкою задача,
Чтоб полюбили и любить,
Но жизнь течёт совсем иначе,
В ней трудно пару находить.
5.10.1997
2268
ВОСПОМИНАНИЯ
Нахлынули воспоминанья,
К душе прилипли, словно клей,
Про встречи и про расставанья
Из давней юности моей.
Ведь в жизни многое бывало,
Всё память бережно хранит,
Воспоминаний есть немало,
Хотя годами память спит.
Но часто прошлое всплывает,
И всё тогда, как наяву,
Ограничений мысль не знает,
Хотя былое не зову.
Приятно с юностью встречаться,
Хотя прошла она давно,
Воспоминаниям отдаться,
Смотреть из прошлого кино.
5.10.1997
2269 МОВА
ВЕРША
Дзень можа выдацца пагожы,
Цi неба чорным быць ад хмар,
Ўсё роўна кожны дзень прыгожы,
Бо ён – цудоўны Божы дар.
Цi месяц свецiць ў небе яркi,
Цi рог паказвае ўначы,
Абодва – дзiўныя падаркi
I ад узнёсласцi ключы.
Красою вабiць лiст вясновы,
I золатам – асеннi лiст,
Знаходзяцца дакладней словы
Адбiць красу, як бiлiнгвiст.
Не выбiраю мову верша,
Яна сама iдзе ў душу,
Якi радок пачую першым,
Такою моваю пiшу.
5.10.1997
2270 ЯК
ПТУШКI
Як крылы для птушкi – любоў для людзей,
Душа ад кахання лятае,
У шэразе iншых жыццёвых падзей
Каханне – пара залатая.
Найлепшае ў свеце, што людзям дано
З таго, што iснуе ў прыродзе,
Ды можа стаць кволым цi знiкнуць яно,
Патрэбна з каханнем быць ў згодзе.
Ў жыццi сустракаецца безлiч маркот,
Але не пужае нiчога,
Як крылы узнялi ў цудоўны палёт,
Каханне – ва ўсiм дапамога.
Для шчасця багацця не трэба складаць,
Ўсё з часам раз'есца iржою,
А трэба пяшчотна i палка кахаць,
Узлёт адчуваць каб душою.
6.10.1997
2271 ЦЯПЕР
ЦАНЮ
Якiм цудоўным быў кахання ранак!
Расчараванне да мяне прыйшло,
Каханне, нiбы сёлетнi падранак,
Не здатна ўжо падняцца на крыло.
Цяпер душа у смутку i маркоце,
Мiнулы час па-iншаму цаню,
Як разам з любым мы былi ў палёце,
Як разам набiралi вышыню.
Але здавалась: нiзка ён лятае,
Другiя падымалiся вышэй,
Ён зараз ужо iншую кахае,
Адна я засталася надалей.
На жаль, даўно зусiм я не лятаю,
Ў бядзе душа стамiлась i балiць,
Цяпер у згадках толькi я кахаю,
Была не здатна шчасце ацанiць.
6.10.1997
2272 НЯМА
МЯЖЫ
Парадзiлiся клёны i дубы:
Быць трэба справядлiвымi бясконца,
Тым, хто занадта кволы i слабы,
Даваць магчымасць заглядаць на сонца.
Хоць сонца ззяла ярка кожны дзень,
Дубы i клёны паднялi галовы,
Падлеску даставаўся чорны цень,
Жахлiвыя i кепскiя умовы.
Падлеску гаварылi безлiч слоў
Магутныя, у пышных шатах, клёны,
Было шмат абяцанак ад дубоў,
Ствараюцца не для слабых законы.
Што нельга для другiх – самiм як раз,
Бо толькi кволым робяць забарону,
Было так, ёсць, не прыйдзе iншы час,
Няма мяжы для аўтараў закону.
6.10.1997
2273 МАРА I
РЭАЛЬНАСЦЬ
Разбеглiся рэальнасць з марай зноў,
Ў уяве – лешч, ў сапраўднасцi – маляўка,
У марах – толькi светлая любоў,
У думках – надта добрая рыбалка.
Ды трэба да рэальнасцi звыкаць,
I ведаць: мара – здань, прынцэса з казкi,
Бо часам сэрца хоча пакахаць,
Але ў адказ няма жаданай ласкi.
Балансаваць патрэбна на мяжы,
Не кожнаму ўсмiхнецца каралева,
Iснуюць мары толькi для душы,
А жорсткiя рэальнасцi – для цела.
Ў рэальнасцi туга ад кепскiх слоў,
Сапраўднасць выглядае горш, чым звалка,
Ды ў марах – толькi светлая любоў,
У думках – толькi добрая рыбалка.
6.10.1997
2274 ХУТЧЭЙ
ВЯСНА
З дрэваў жоўты лiст злятае,
Восень на двары,
Дзень малы прыкметна тае,
Дождж, гудуць вятры.
Зрэдку бачна ў небе просiнь,
Хмары цэлы час,
Вельмi шпарка крочыць восень,
Светлы настрой згас.
Сонца ззяе, нiбы ўлетку,
Ды цяпла няма,
Восень клiча ўжо суседку,
Каб iшла зiма.
Перажыць час цяжкi трэба,
Хай iдзе хутчэй,
Каб было блакiтным неба,
Сонейка ярчэй.
6.10.1997
2275 ДАЦЬ
БОЛЕЙ
Снягi вясной знiкаюць ў час кароткi,
Бо хутка адступаюць халады,
Ручай стаў паўнаводны ад паводкi,
Панёс у рэчку шпарка плынь вады.
Ручай вады вясновай не шкадуе,
I летам яго рэчышча без змен,
Рацы ваду ад шчодрасцi даруе,
Не вымагае нечага ўзамен.
Вады ручай меў летам вельмi мала,
Хоць ад дажджу патокi беглi ў роў,
Адданасць моцна плынь яго трымала,
Бо адчуваў да рэчкi ён любоў.
Ў каханнi пагадзiцца лепей з доляй,
Не след iначай нават пачынаць,
Каханне даць павiнна значна болей,
Чым для сябе ад iншага забраць.
7.10.1997
2276 КРАСА
Вся прелесть розы на кусте,
Ещё бутонами богатом,
Не знают о своей беде
Цветы с прекрасным ароматом.
Не унимается душа,
Цветы прекрасные ей милы,
Но от жестокого ножа
У роз нет для защиты силы.
Срезают розу, чтоб любить,
На час она любимой станет,
Хоть в вазе воду будет пить,
Но обязательно завянет.
Для розы нет благой судьбы,
Коль нож её с куста срезает,
Торчат и колются шипы,
Краса безвестно пропадает.
7.10.1997
2277
МАЙСТЭРНАСЦЬ
Люблю чытаць другiх паэтаў,
Знаходзiць, што у iх не так,
Бо можна высветлiць пры гэтым,
Мастак ты сам цi не мастак.
Паправак выявiцца мала,
Амаль не зменяцца вершы,
Як слова у радку заззяла,
Лунае радасць на душы.
Факт без умоў прызнаць павiнны:
Адразу бачна мастака,
Як ён падойдзе да карцiны,
I зробiць хоць мазок рука.
Я выпраўляць памылкi рады,
Чужая ноша – не свая,
Але таму шукаю вады,
Каб адвастрыў майстэрнасць я.
7.10.1997
2278 ВЕДАЦЬ
ГЕРОЯЎ
Ўжо болей за дзвесце абрыдлых гадоў
Жывем у складаных умовах,
К героям чужым прышчапляем любоў,
Цi даўнiх шануем, цi новых.
Народ мой не гнуўся i быў ў барацьбе,
Быў вольны ад рускага брата,
Чужых мы герояў знаходзiм сабе,
I вельмi знайшлi iх багата.
Па вулiцах трэба прайсцi гарадоў,
Сляды бачны рабскай спакусы:
Ульянава, Неўскага, Ленiна зноў.
Пытаеш, цi мы беларусы?
Героi народу! Не ведаем iх,
А ведаем, то надта мала.
Нам ведаць патрэбна герояў сваiх,
Каб годнасць у сэрцах гучала.
7.10.1997
2279
НАВАКОЛЬНЫ СВЕТ
Свет навакольны жорсткi i суровы,
Калiсьцi не згасаў к яму давер,
Бясконца ззяў ў душы ветразь пунсовы,
Ды чорным, нiбы сажа, стаў цяпер.
Нiколi не змянiць свет навакольны,
Страчаць бязглузда сiлы ў барацьбе,
Пафарбаваць ветразь свой кожны вольны,
Не свет змяняць патрэбна, а сябе.
Прыдбаць пакорнасць i адкiнуць пыху,
Адразу стане меней чарнаты,
Святлей свет навакольны будзе крыху,
Ў ветразь прамень засвецiць залаты.
Хай кпiны i нястачы церпiць цела,
Але душу каб не знiшчала гразь,
I шчасце ў ёй бясконца зiхацела,
У душы пунсовы лепей мець ветразь.
7.10.1997
2280 БАЧНА
ПА ПАЛЁТУ
Цёрн паказаў чароўны белы цвет,
Квiтнела, нiбы каралева, слiва,
I кепскiх не знаходзiлась прыкмет,
Абое лепш, чым казачнае дзiва.
Ды розныя бываюць каралi,
Прыхоўваюць падчас благiя штучкi,
Мiж пышных кветак ў цёрну на галлi
Схавалiся драпежныя калючкi.
Цудоўны водар, колер залаты,
Вялiкiя саспелi ўвосень слiвы,
Малыя ў цёрну, даўкiя плады,
Хто выбраў цёрн – меў выбар нешчаслiвы.
Што кепска звонку – кепска i ўнутры,
Да зносiн цяжка падтрымаць ахвоту,
Схаваць магчыма вады да пары,
Ды добра бачна птушку па палёту.
7.10.1997
2281 КРАНУЦЬ
ДУШУ
Ўсе словы мовы слоўнiк мае,
Мо, надта кепскiх апрача,
Але душу ён не кранае,
А ў сон кiдае чытача.
Не вельмi шмат слоў вершу трэба:
Аблокi паплывуць ўгары,
Заззяе ясна сонца з неба,
Расставяць словы як майстры.
Шум лесу, лiсцяў шапаценне
Каб чуць, патрэбна пара слоў,
Адчуць шчаслiвае iмгненне
Даць ў змозе словы пра любоў.
Багата слоў у кожнай мовы,
Ды, нарадзiцца каб вершу,
Расставiць трэба ў шэраг словы,
Кранулi каб яны душу.
7.10.1997
2282 ПРЫЧЫНА
Была раўнюткай, нiбы шкло, дарога,
Ды час змяняць у змозе крута лёс,
Калдобiн утварылась на ёй многа,
Таму зламалась кола у калёс.
Стварылiсь непрыдатныя умовы,
Цягнулiсь ямы аж за гарызонт,
Ламалiсь часам восi або колы,
I пачалi гаспадары рамонт.
Мянялi колы, восi i атосы,
Каня, аглоблi, збрую i дугу,
Ды былi б непашкоджаны калёсы,
Каб засыпалi ямы на шляху.
Каб лёс, як конь няезджаны, не скiнуў,
Калi ў жыццi час цяжкi настае,
Патрэбна устраняць заўжды прычыну,
Без сэнсу нiшчыць вынiкi яе.
7.10.1997
2283 ХОПIЦЬ
НАДАЛЕЙ
Цiкавы надта навакольны свет
I вершы – пра яго апавяданне,
Але наўрад цi знойдзецца паэт,
Якi мiнуў тэматыку кахання.
Да кожнага яно ў жыццi прыйшло,
Або ужо чакае на парозе,
Кранае ўсiх анёльскае крыло,
Але не кожны зберагчы дар ў змозе.
Хоць пiшуць пра каханне доўгi час,
Хвалюе радасць або боль сардэчны,
Ды iнтарэс к тэматыцы не згас,
Ён быў заўжды i застаецца вечным.
Тэматыка кахання – як гара,
Яе ўвесь час паэты разраблялi,
Закончыцца не прыйдзе ёй пара,
Руды славеснай хопiць i надалей.
8.10.1997
2284 ЧАС
ЖУРБЫ
Заплакала вялiкая вярба,
Паскардзiцца яна жадала дубу,
Што цяжкая з вятрамi барацьба,
Ёй ураган гатуе, пэўна, згубу.
Дуб-волат зазiрнуў ёй у дупло,
На кволы ствол, даўно ужо трухлявы,
I вырашыў, што гора к ёй прыйшло,
Бо ззаду час яе красы i славы.
Хоць дуб лiчыў, што добры яго стан,
А кволая вярба загiне днямi,
Але пачаўся грозны ураган,
Дуб лёг на дол угору каранямi.
Прыходзiць час маркоты i журбы,
I дрэвы на вятры ўстаяць не ў змозе,
Ламаюцца магутныя дубы,
Рыпiць вярба старая пры дарозе.
8.10.1997
2285 СЛУЖУ
МУЗОЮ
Волнуют душу радостные вёсны,
Когда любовью полнится земля,
Пишу про лес, про золотые сосны,
О женщине стихи – любовь моя.
И летом, в пору яростного зноя,
Душа от счастья чувствует полёт,
Для сердца нет от женщины покоя,
Она к себе и манит, и зовёт.
И нет неразрешимого вопроса:
Иметь иль нет любовные грехи?
Для женщины неприменима проза,
Красу воспеть обязаны стихи.
О, женщина! Она незаменима,
В душе всегда волнение ношу,
Ненавистна она или любима,
Я ей своею музою служу.
8.10.1997
2286 СЛАВА
БОГУ
Дзень прайшоў, ну i хай, слава Богу,
Людзi кволае маюць жыццё,
Каб другiм вызвалялi дарогу,
З небыцця iшлi зноў ў небыццё.
Хто пражыў сто гадоў, нават болей,
Толькi дваццаць пражыў можа хто,
Для жывых ўсё адно – недаволi,
Перад вечнасцю сотня – нiшто.
Бо жывое iснуе iмгненне,
Ды iначай нiколi не быць,
А пасля пачынацца тленне,
Кожны дзень таму трэба любiць.
Дзень цудоўна прайшоў, слава Богу,
Што няўмольны здалёк яшчэ скон,
Што жыць маем чароўную змогу,
Што наперадзе шмат светлых дзён.
8.10.1997
2287
ПРЫГАЖОСЦЬ
Спачатку памыляюцца усе,
Калi час прыйдзе для стварэння пары,
Бо перавагу аддаем красе,
Якую толькi бачылi на твары.
Ды твары – вельмi слабы аргумент,
Было каб моцным, трапяткiм каханне,
Таму яно разбiцца здатна ўшчэнт,
Не шмат яму падстаў для iснавання.
Памылкi часта робiць маладосць,
Балiць на сэрцы ад кахання рана,
Не ведае яна, дзе прыгажосць
Сапраўды добра ад вачэй схавана.
Той шчасця атрымае без мяжы,
Хто ў прыгажосцi добра разбярэцца,
Як прыгажосць пабачыць у душы,
Удосталь мёду ад жыцця нап'ецца.
8.10.1997
2288 ГОРКА
АД ЖУРБЫ
Спытаць у вершах я хачу у музы,
Ужо пытаў, цяпер пытаю зноў:
Цi адчуваем мы, што беларусы?
Цi да Айчыны ёсць у нас любоў?
Туга ў палон заўсёды сэрца брала,
I станавiлась горка ад журбы,
Сапраўдных беларусаў вельмi мала,
Бо большасць з нас – маўклiвыя рабы.
Хто нам з вачэй ужо б палуду скiнуў
I праўдзе гiстарычнай навучыў?
Народ павiнен мець сваю Айчыну,
Чужую каб упарта не любiў.
Амаль няма такiх на Беларусi,
Няма за беларускасць барацьбы,
Стамiлася душа, i сэрца – ў скрусе,
Бо годнасцi няма, бо мы – рабы.
9.10.1997
2289 ЗАЛАТЫЯ
КЛЁНЫ
Да спадобы былi мне заўсёды клёны,
Ў кучаравых шатах лiст разны зялёны,
Цень густы кiдаюць, калi прыйдзе лета,
Па душы мне клёны, iх цаню за гэта.
Золата увосень лiст ўплятае ў кроны,
Зачаруюць вока залатыя клёны,
Але, як мiнае восень залатая,
Смутак клён прыносiць, лiст з яго злятае.
Ўзiмку клён не бачны, ён – як шараговы,
Ды вясною значны, лiст раскiне новы,
Да спадобы былi мне заўсёды клёны,
Дрэвы ўсiм падобны, але ў iх ўлюбёны.
Больш люблю iх ўвосень, жоўты лiст спадае,
Клёны далi назву: «Восень залатая»,
Залатыя клёны – нiбы ў казцы дзiва,
Лiст зляцiць, i казка прападзе iмклiва.
9.10.1997
2290
ПАРАЎНАННЕ
Кароткi дзень, нiбы курыны крок,
I сонейку заззяць няма нагоды,
На дрэвах жоўты лiст няшчадна змок,
Прыемнай ужо хочацца пагоды.
Але дажджы бясконцыя iдуць,
Свiнцовыя блукаюць ў небе хмары,
Душы хвiлiн цудоўных не даюць,
Высокiя прыйсцi не здатны мары.
Ды i такiм надвор'ю трэба быць,
Заўжды карысна вельмi параўнанне,
Каб шчасце ад няшчасця адразнiць,
Адмежаваць нянавiсць ад кахання.
Хай дзень кароткi, як курыны крок,
Ды, каб надвор'е добрае цанiлi,
I дождж, i холад здатны даць урок,
Каб шчасце нечакана не згубiлi.
9.10.1997
2291 ХIБНАЯ
ДАРОГА
У кожнага сваё ёсць крэда,
Плануе можа хто вершы,
Ды ў несапраўднага паэта
Яны складаюцца ў душы.
Пiшу мо добра, мо пагана,
Ды так, як у вушах гучыць,
Мо ў вершах тоiцца загана,
Ды лепш мяне не навучыць.
Навуку не прайшоў такую,
Каб мог над вершам працаваць,
Пiшу адразу, як пачую.
Iначай вершы як складаць?
Абраў мо хiбную дарогу,
Ды не выпiсваюсь, пiшу,
Хай не друкуюць, маю змогу
Сабе парадаваць душу.
9.10.1997
2292 МОВА
КАХАННЯ
Упарта дзелiць час па парах,
Кахаюць кволы i атлант,
Блукаюць позiркi па тварах,
Шукаюць лепшы варыянт.
Праз час сканчаецца шуканне,
Пераадолена мяжа,
I разгараецца каханне,
Агонь распальвае душа.
Калi ад моцнага пажару
Ў другой душы гарыць любоў,
Жаданую знаходзяць пару,
Не трэба для прызнання слоў.
Каб выказаць сваё каханне,
Не трэба нават моўны гук,
Бо зразумела i маўчанне,
Ды мова губ i мова рук.
10.10.1997
2293
ЛЮБОЎНЫЯ ВЕРШЫ
У вершах адкрываюцца паэты,
Ды шмат чаго хаваюць у душы,
Калi iснуюць важныя сакрэты,
Не пiшуцца любоўныя вершы.
А я душу другую адчуваю,
Мне лёс маiх герояў – не чужы,
Пра тое, як яны i я кахаю,
Пiшу свае любоўныя вершы.
Любоў мая – зусiм не таямнiца,
Яе адну на ўсё жыццё збярог,
I не iснуе для мяне гранiца,
Таму заўжды спяваць ёй песнi мог.
Для кожнага ў жыццi каханне – мэта,
Ў iм лепей мець высокую мараль,
Яна ёсць не у кожнага паэта,
I твораў мала пра любоў, на жаль.
10.10.1997
2294 IДЗЕ
ЗIМА
Хаця ужо зусiм сiвыя скронi,
Снег галаву пакрыў, iдзе зiма,
Ды ўсё жыццё маё, як на далонi,
Амаль правалаў памяцi няма.
Шмат помню лiтаральна ад маленства,
I сумных, i вясёлых бег падзей,
Гадоў дзiцячых любае шаленства,
Знаёмых цэлы шэраг мне людзей.
Ды дзеяслоў змяняе час свой з часам,
Шляхi жыцця сумеснымi былi,
Па iх жыццё праходзiлi мы разам,
«Жывуць» – казаў раней, цяпер – «Жылi».
Шлях свой сканчае наша пакаленне,
Прайшлi сезоны ўсе, iдзе зiма,
Маленства i юнацтва, i сталенне,
Чакае старасць, iншага няма.
10.10.1997
2295 ДАНЕСЦI
КРЫЖ
У кожнага ў жыццi асобны лёс,
I добры можа быць ён, i паганы,
Камусьцi шчасце сцiплае прынёс,
А iншаму – ад гора ў сэрца раны.
Лёс моцныя накiнуў ланцугi,
На цалю не жадае ён змянiцца,
Хоць вабiць, нiбы казка, лёс другi,
Ды з тым, што ёсць, патрэбна прымiрыцца.
Нязручны надта з цяжкiм лёсам шлях,
Бо кепскiя здараюцца падзеi,
Бо гаснуць шчасця зорачкi ў вачах,
I запалiць iх больш няма надзеi.
Крычы цi цiха памiрай, як мыш,
Свет любы для цябе або нямiлы,
Але данесцi свой патрэбна крыж,
Хаця i вельмi цяжка, да магiлы.
10.10.1997
2296 НАДО
ИЛЬ НЕ НАДО?
Могла бы быть совсем иной судьба,
И жизнь другое выбрала теченье,
С собой идёт нелёгкая борьба,
Мешает познакомиться стесненье.
Хоть чувства, словно паводок, бурлят,
Нет смелости, надеюсь и страдаю,
Но скромности своей совсем не рад,
И от вина успехов ожидаю.
Бог сотворил прекрасный виноград,
В нём сила солнца и земли собрались,
Поэтому вино туманит взгляд,
И кровь кипит, чтоб весело влюблялись.
Когда кровь сильно разбавляет спирт,
Ломается любовная преграда,
И тянет обязательно на флирт.
Иль надо выпивать, или не надо?
10.10.1997
2297 НАЙДУ
ДОРОГУ
От искры в душе загорелась любовь,
Хотя не чужда мне отвага,
Но как я скажу этих несколько слов,
И как к ней проделать два шага?
Чрезмерно развязным и смелым я был,
Красавцем меня называли,
И девушки сами, хоть их не любил,
Всегда меня нежно ласкали.
Слова о любви говорил я им всем,
Сказать – ничего ведь не стоит,
Но всё изменилось с любовью совсем,
Она сердце мне беспокоит.
Теперь полюбил я себе на беду,
Стал скромным, покорным и нежным,
И к сердцу её я дорогу найду,
Нельзя оставаться мне прежним.
11.10.1997
2298
ВЯСНОВАЯ КРАСА
Радуюць белыя кветкi красою,
Вабiць iмпэт малады,
Дзiўнае шчасце прыходзiць вясною,
Ды адцвiтаюць сады.
Спала пялёсткаў бялюткая вата,
Ператварылася ў бруд,
Хутка сканчаецца дзiўнае свята,
Буднямi робiцца цуд.
Знiкла узнёсласць, пачалася праца,
Каб саспявалi плады,
Сокi аддаць свае трэба старацца,
Каб быў iх лёс залаты.
Сад адбiвае лёс ўзнёслы дзявочы
Дзiўнай вясновай красы,
Ды у жанчын вельмi сумныя вочы,
Ў марах цвiцення часы.
11.10.1997
2299 НЕ
РАЗУМЕЕМ
У салаўя прываблiвая трэль,
Ды карканне жахлiвае ў вароны,
Крот у зямлi, у небе журавель,
Ў iх зносiнах ўзнiкаюць перапоны.
Здаецца лепшым кожны сам сабе,
Каму лепш пад зямлёй, каму ў палёце,
Жыць любiць пад страхою верабей,
Шукае шчасце кулiк у балоце.
Агульных не знайсцi для ўсiх умоў,
У кожнага свой падыход i звычкi,
Сэнс розны у адным гучаннi слоў,
Насустрач крок не зробiм невялiчкi.
Па-iншаму ўсе адчуваюць свет,
Зрабiць агульным погляд не умеем,
Ў адрозненнi хаваецца сакрэт,
Што зрэдку мы другога разумеем.
12.10.1997
2300 САКРЭТ
МАЛАДОСЦI
Мяне нiчым ўжо болей не здзiвiць,
Бо многа жыў i бачыў вельмi многа,
Ды позiрк здатны свой яшчэ спынiць
На лепшым з усяго стварэння Бога.
Аднолькава гляджу на ўсiх людзей,
Але заўжды хвалюе стан дзявочы,
Абрысы прыцягальныя грудзей,
Прыгожы твар, душы люстэрка – вочы.
Цанiлась прыгажосць ва ўсе часы,
Таму заўжды прыемна мець нагоду
Замiлавацца ад людской красы,
I ад здзiўлення зведаць асалоду.
Здзiўляцца добра, як глядзiш на свет,
Калi цябе яшчэ хвалюе штосьцi.
Мо ў гэтым заключаецца сакрэт
Ад ўзросту незалежнай маладосцi?
12.10.1997