Анатолій Балуценка
2301 ПАКУЛЬ
ЖЫВЫЯ
Ралля рунела, час збягаў iмклiва,
I думак не ўзнiкала пра снапы,
Ды залатою хутка стала нiва,
Зразалi жыта жорсткiя сярпы.
I радасцi прабеглi, i турботы,
Пяшчоты дзiўны час i барацьбы,
Ад спёкi знемаганне i ад слоты,
Наперадзе час смутку i журбы.
Счарнела хутка пожня залатая,
Лунае песня сумная вятроў,
Клiн жураўлiны ў вырай адлятае,
Не чутна шапацення каласоў.
Бацькоў шануй, пакуль яшчэ жывыя,
I ёсць яшчэ пакуль з кiм размаўляць,
Як вецер над магiлкаю завые,
Занадта позна памяць шанаваць.
12.10.1997
2302 IНШЫМ I
САБЕ
Лес дачакаўся радаснай пары,
Скiдаў са снегу паступова шубу,
Ручай падмыў карэнне у сасны,
Яна дакладна адчувала згубу.
А побач дуб вялiкi моцны рос,
Казаў сасне, што шкоды вельмi мала,
I у яе зусiм нядрэнны лёс,
Але сасна няшчасная упала.
Ды наляцеў знянацку ураган,
Сукi ламаў, час надышоў трывожны,
Дуб знемагаў ад жорсткiх цяжкiх ран,
Але быў, як сасна, бездапаможны.
Для iншых, як спакой свой зберагаць,
Парады можна даць або загады,
Ды выйсце для сябе не адшукаць,
Прыдатнай даць не удаецца рады.
14.10.1997
2303 ЦI
СКАРДЗIЦЦА?
Як нават пiць зусiм не хочаш,
Бо халады пякуць штодня,
Пляваць не трэба у калодзеж,
Бо вернецца гарачыня.
Магчыма праявiць адвагу,
Калi спаткаецца бяда,
Ды ўтаймаваць прыйдзецца смагу,
А будзе бруднаю вада.
Каб не прыходзiў боль у грудзi,
Велiкадушным лепей быць,
Калодзеж чыстым няхай будзе,
Бо радасць можа падарыць.
Пакiнуў муж – i ў сэрцы сцюжа,
Душу трывогаю пячэ,
Не трэба скардзiцца на мужа,
Бо, можа, вернецца яшчэ.
14.10.1997
2304
ПАКIНУЦЬ СЛЕД
Не кожнаму ў жыццi i не заўжды
Пакiнуць памяць пра сябе ўдаецца,
Засталiся каб добрыя сляды,
Было каб людзям чым душой сагрэцца.
Святло каб зарадзiлась у душы,
I каб яно гадоў праз сотню грэла,
Не трэба складаць ўзнёслыя вершы,
А дастаткова выгадаваць дрэва.
Змянiлi б выгляд нашы гарады,
I вёскi ўбор зялёны свой змянiлi,
Зямлю ператварылi б у сады,
I гарачэй свой родны край любiлi.
Не кожны здатны ў рукi ўзяць пяро,
Для творчасцi мець трэба падрыхтоўку,
Каб след пакiнуць i зрабiць дабро,
То дастаткова ў рукi ўзяць рыдлёўку.
14.10.1997
2305 БЫТЬ
ДОВОЛЬНЫМ
Когда жизнью всю жизнь недоволен,
Не смирится бунтующий дух,
Тяжело от невзгод, словно болен,
Разорвать трудно замкнутый круг.
Тяжело всегда в небо стремиться,
Устремлённых ведь много ребят,
Нелегко своей цели добиться,
Крылья есть, но на месте сидят.
Тяжело, коль течение против,
Ведь до цели никак не доплыть.
Может, бросить мечту о полёте,
Свои крылья смиренно сложить?
Тяжело беспрерывно бороться,
Только кругом идёт голова,
Быть довольным всегда остаётся,
Вместо горя чтоб радость пришла.
15.10.1997
2306 ЗНАЙСЦI
ШЧАСЦЕ
Лепей шчасце, вядома, знаходзiць,
Сустракаць чым бясконца бяду,
Толькi шчасце вакол недзе ходзiць,
I нiяк я яго не знайду.
Ды цяплiлась ў душы спадзяванне,
Што сустрэну яго незнарок,
Аказалась дарэмным чаканне,
Спакушала удача здалёк.
Намаганнi прапалi без толку,
Здалёк цiхая плынь, зблiзку – вiр,
На адлегласцi бачыш вясёлку,
А ў сапраўднасцi – мыльны пузыр.
Як у лёсе сваiм разабрацца,
Можа шчасце не трэба гукаць?
Яно здатна само сустракацца,
Як яго перастанеш шукаць.
15.10.1997
2307 ПАЛIТРА
ГОДА
Чорна-белая зiма,
Нiбы вугаль – дрэвы,
Iншых колераў няма,
Снег, як вата, белы.
Каляровая вясна,
Вабныя палеткi,
Зелянее ярына,
Ярка ззяюць кветкi.
Лета сцiплая рука
Кладзе фарбы хiтра,
Нiбы пэндзаль мастака,
Ёсць уся палiтра.
Пачынае лiст злятаць,
К сцюжы падрыхтоўка,
Дрэвы золатам гараць,
Ззяюць, як вясёлка.
16.10.1997
2308 АДЗНАКI
ЎЗРОСТУ
Зямлю таптаць, напэўна, небагата,
Гады патрэбна ўжо з канца лiчыць,
Дзень нараджэння быў калiсьцi свята,
Цяпер яго магло б зусiм не быць.
Дзень нараджэння цяжкi сум прыносiць,
Ад успамiнаў кепска на душы,
Ён нагадае, нават загалосiць:
К смяротнай наблiжаешся мяжы.
Дзён нараджэння ўжо прайшло нямала,
Раней было iх радасна чакаць,
А зараз сустракацца нецiкава,
Не хочацца пра лiчбу ўспамiнаць.
Без слаўных дат магчыма жыць папросту,
З канца лiчыць свайго жыцця гады,
Адкiнуць цалкам лепш адзнакi ўзросту,
Каб маладым застацца назаўжды.
16.10.1997
2309
ПРАХОДЗIЦЬ ВОСЕНЬ
Шыбуюць хмары над зямлёй,
I сонца iх не рассувае,
Ў душы туга i неспакой,
Праходзiць восень залатая.
Бо скончыўся прыгожы час,
Хаця яго было даволi,
Але ён паступова згас,
I больш не вернецца нiколi.
Прыносiць восень безлiч дум,
I для тугi дае прычыны,
Так i ў жыццi: бясконцы сум,
Як восень прыйдзе да жанчыны.
I ўвосень можа быць цяпло,
Аж павуцiнне узлятае,
Ды лета бабiна прайшло,
Праходзiць восень залатая.
16.10.1997
2310 ПАРУСЫ
ШЧАСЦЯ
Жыццё людзей падобна цiхай плынi,
Што паўтарае звыклыя кругi,
Рака жыцця плыве заўжды ў далiне,
Дажджы вадою пояць i снягi.
Агульная не ўсiм плынь да спадобы,
Не кожны да яе спакою звык,
I хочацца рабiць бясконца спробы,
Каб пакарыць выдатны горны пiк.
Падняцца ўгору – цяжкая задача,
Будзённасцi трымаюць кайданы,
Ды хочацца жыццё пражыць iначай,
Каб цiшу памяняць на перуны.
Хай свежы вецер узнiмае хвалi,
I ў бурах досыць тоiцца красы,
Хачу, спакой каб буры пахавалi
I напаўнялi шчасцем парусы.
16.10.1997
2311 ВЫБАР
Усё цудоўна у жыццi,
Але жыцця занадта мала,
Каб змог усе шляхi прайсцi,
Было б дзе вабна i цiкава.
Таму патрэбна выбiраць:
Дзе неабходней будзе праца,
Каго аддана пакахаць,
I чым у вольны час займацца.
Была каб радасць у вачах,
Лепш не змяняць свае дарогi,
Адразу трэба выбраць шлях,
Якi вядзе да перамогi.
Не дасягнуць ў жыццi мэты,
Шляхi змяняць як намагацца,
Бо марна страцяцца гады,
Калi па ўсiх шляхах бадзяцца.
17.10.1997
2312 ЛЮБОВЬ
ЕСТЬ!
Есть любовь или же нет,
Как в том разобраться?
От неё остался след,
Если покопаться.
Мне казалось, что люблю,
Но года проходят,
А я всё отдельно сплю,
Счастье где-то бродит.
Пригласил к себе сосед,
Показал мне диво,
Оказалось: много лет
Не того любила.
Теперь знаю: есть любовь,
Твёрдо моё мненье,
Когда есть, играет кровь,
В голове – круженье.
Есть любовь или же нет?
Есть любовь!
Есть!!!
18.10.1997
2313 ПАЭТЫ Ў
ДУШЫ
Рамантыка кiруе светам,
Не кожным пiшуцца вершы,
Але цудоўна быць паэтам
I мець узрушанасць ў душы.
Бо ўвышыню душа ўзлятае,
Каму палёт пазнаць прыйшлось,
Дабро таго перапаўняе,
I моцна вабiць прыгажосць.
Цяплом другога сагравае,
Сумлення д'яблу не прадасць,
I вернасць пiльна зберагае,
У крыўду iншага не дасць.
Адразу бачна па прыкметах,
Хто добры пакiдае след,
Дабро трымалась на паэтах,
Цудоўна, як ў душы паэт.
20.10.1997
2314 ДОБРЫ
ДЗЕНЬ
Запалала каханне калi,
Сны аб любай чароўныя сняцца,
Шляхi лёсу куды б не вялi,
Ад кахання не след адмаўляцца.
Калi жыць без кахання ў душы,
Шэрым будзе жыццё iснаваннем,
Хоць даступнасць ва ўсiм без мяжы,
Секс нiколi не стане каханнем.
З захапленнем няпроста кахаць,
Засталась як ад сцiпласцi згадка.
Дзе каханне сабе адшукаць,
Калi сэрца жанчын – не загадка?
Як каханне паходняй гарыць,
Каб не страцiць магутнасць гарэння,
«Добры дзень!» лепш яму гаварыць,
А не жорсткае: «Да пабачэння.»
20.10.1997
2315
СПАТКАЦЬ ШЧАСЦЕ
Ты страшэннай бяды нарабiла,
Не кахала, а замуж пайшла,
Ад халоднасцi сэрца астыла,
Цяпер прорва мiж намi лягла.
Нiбы полымя, грэла каханне,
Я не мог без цябе жыць i дня,
На ўзаемнасць было спадзяванне,
Аказалась, што доля – гульня.
Без кахання паўсталi пагрозы,
Што не будзе трывалай сям'я,
Апазнiлiся лямант i слёзы,
Бо ў разрыве вiна не мая.
Каб бяду у жыццi не знаходзiць,
А сапраўднае шчасце спаткаць,
Замуж трэба дзяўчатам
выходзiць,
Калi будуць аддана кахаць.
21.10.1997
2316
САЛАДЗЕЙ ЗАЎЖДЫ
Розныя бываюць пацалункi,
Але саладзей i гарачэй
Тыя, што прыходзяць, як дарункi,
На працягу месячных начэй.
Праваджаеш мiлую дахаты,
I чакаеш падарунак свой
Шчасцем i пяшчотаю багаты,
Ды свiдруе сэрца неспакой.
Калi вусны з вуснамi сальюцца,
Зоркi загараюцца ярчэй,
Сэрцы, яе на марафоне, б'юцца
На працягу месячных начэй.
Пацалункi розныя бываюць,
Хоць прайшлi юнацкiя гады,
Ды нiколi iх не забываюць,
Значна саладзей яны заўжды.
22.10.1997
2317 УЯВА I РЭАЛЬНАСЦЬ
Абрыдла ў смеццi корпацца i ў глебе,
Мець крылы, але крочыць па зямлi,
Аддалась марам курыца аб небе,
Ўгары ёй падабалiсь жураўлi.
I курыца пачала рабiць спробы,
Ды толькi удалось ўзляцець на плот,
Блакiт у небе быў ёй да спадобы,
Ды вельмi нiзкiм быў заўжды палёт.
I курасадня ёй здавалась бруднай,
I певень былой ўцехi не прынёс,
Ад мары доля стала шматпакутнай,
Хаця ў уяве быў блiскучы лёс.
Жыццё такiм, як ёсць, прымаць патрэбна,
Каб лёс быў, безумоўна, залаты,
Бо з тымi лёс паводзiцца ганебна,
Хто марамi сiлкуецца заўжды.
22.10.1997
2318 УКРАСА
МОВЫ
Абмежаная колькасць рыфм у мовы,
Але, калi адкрыецца сакрэт,
Звычайныя, аднолькавыя словы,
Ды здатны скласцi iншы верш паэт.
Якi вялiкi цуд людское слова!
Бо здатна вельмi шмат яно зрабiць.
Без слоў як атрымаецца размова?
Без слоў як ненавiдзець i любiць?
Ды верш для мовы – лепшая украса,
Ён – нiбы агранены дыямент,
Чароўнасць мовы чуецца адразу,
Для прозы верш – дастойны апанент.
Хаця малая колькасць рыфм у мовы,
Ды бачна прыгажосць яе ў вершы,
Бо ззяюць, як брыльянт цудоўны, словы,
Паэзiя – натхненне для душы.
22.10.1997
2319 СКАРБ
ПАЭТА
Паэт. Калi ён надта малады,
Сказаць не вельмi многа здатны свету,
Каштоўны скарб – жыццёвыя гады,
Бо веды ў iх, патрэбныя паэту.
Бянтэжаць музы у юнацкi час
I адкрываюць творчасцi сакрэты.
Але пра што пiсаць? I талент згас.
Шмат маладых. Дзе сталыя паэты?
Няхай зусiм мiзэрны талент мой,
Ды ў сталасцi гасцюе ў мяне муза,
Як ў маладосцi, ў сэрцы неспакой,
Здабыткi ёсць ад сцiплага саюза.
Бо вершаў трэццю тысячу пiшу,
Плынь бурная бяжыць i не праходзiць,
Каб завiталi музы, не прашу,
Але яны маю душу знаходзяць.
23.10.1997
2320 ШЛЯХ
ПАД ГАРУ
Як пад гару вядзе час, а не ўгору,
На спуску каб не адчуваць бяду
I мець ў жыццi надзейную апору,
Патрэбна вызначаць сабе мэту.
Не будзе выглядаць спуск вельмi хуткiм,
Сустрэцца можа менш лiхiх часiн,
Удасца шлях зрабiць занадта гнуткiм,
Ператварыць яго у серпанцiн.
Шлях стане i прывабным, i прыгожым,
Хоць пад гару прыходзiцца iсцi,
Мэта яго аблегчыць дапаможа,
I радасць падаруе у жыццi.
Што пад гару iдзеш, не адчуваеш,
Цудоўны надта вынiк ад мэты,
Бо крок за крокам фiнiш адсуваеш,
Душою застаешся малады.
24.10.1997
2321
ЧАРОЎНЫЯ РУСАЛКI
Гляджу я не на кожную жанчыну,
Але, калi ўжо паглядзець прыйшлось,
То атрымаю радасцi данiну,
Бо бачу прыгажосць яе наскрозь.
Не замiнае позiрку адзенне,
Як нават ў шубу ўхутала зiма,
Няма зусiм нiякага значэння,
Адзенне ёсць, або зусiм няма.
З'яўляецца чароўная русалка,
Выходзiць, нiбы здань, з марской вады,
Брыльянту не патрэбная апраўка,
Ад бляску ў сэрцы грукат малады.
Не памячаць красу няма прычыны,
Бо позiркам не перайсцi мяжу,
Цудоўныя анёльскiя жанчыны
Даюць уздым i ўзнятасць у душу.
24.10.1997
2322 ШЛЯХ К
ШЧАСЦЮ
На вятры шапацела сасна кожны дзень,
Ды спаткалась лiхая гадзiна,
Дрэва бура зламала, тырчыць толькi пень,
I гнiе без патрэбы драўнiна.
А здавалась раней: жыццё мае цану,
Паднiмалась да неба бясконца,
Чарвякi ядуць жвава былую сасну,
Нi зямля ёй не трэба, нi сонца.
Як раней, ззяе сонца, дождж мые зямлю,
I з насення расце цуд дзiвосны,
Вятры зноў пра каханне гавораць галлю,
Ды ад буры пападаюць сосны.
Завiтае знянацку у лёс небыццё
Ў час суровы, жахлiвы, асеннi,
Але зноў пачынае шлях к шчасцю жыццё,
Бо вясной прарастае насенне.
24.10.1997
2323 СВОЙ
ЛЁС
Дае лёс шчасця меней або болей,
Прыносiць радасць ў сэрца цi тугу,
Ды нельга iншы лёс прыдбаць нiколi,
Трымае моцна свой на ланцугу.
Дазволiць крок налева цi направа,
Вядзе наперад цi падчас назад,
Але ланцуг прасторы мае мала,
Удасца разарваць яго наўрад.
Хаця узор дае чужая доля,
I хочацца мець поспех, як яны,
Ды ў кожнага ў жыццi другая роля,
Бо лёсы надта розныя даны.
Такiм, як ёсць, прымаць свой лёс патрэбна,
Прыносiць хай шмат гора i тугi,
Хоць будзе i паводзiць ён ганебна,
Ды не знайсцi нiколi лёс другi.
25.10.1997
2324 ЛЁГКI
ВЕРШ
Верш лёгкi мой, як тапалiны пух,
Заўжды пiсаць даступна – маё крэда,
Каб чытачу аж захапiла дух,
Патрэбнасць ў вершах – мара для паэта.
Калi чытаеш – хочацца спяваць,
Ў радках няма пустой славеснай плеснi,
Склады рытм добра могуць адбiваць,
Пяюцца лёгка вершы, нiбы песнi.
Спяваю на самоце iх ў цiшы,
Ды невядомы тэксты мае свету,
Хоць хораша ад спеваў на душы,
Але замала радасцi паэту.
Цярплiва я чакаю светлы час,
Нарэшце, вершы каб надрукавалi,
Спяваў свае радкi ужо не раз,
Хачу, каб вершы iншыя спявалi.
25.10.1997
2325 БЕЗ
ЦЯБЕ
Без цябе жыццё амаль спынiлась,
Нiбы ў перасадку на вакзале,
Радасць цiха у куток забiлась,
Смутак i туга апанавалi.
Хочацца, каб ты хаця прыснiлась,
Бо жадаю любы твар пабачыць,
Цяжка без цябе душа стамiлась,
Лёс хутчэй жадаю перайначыць.
Нiбы ноша цяжкая, чаканне,
Цягнуцца без сэнсу днi i ночы,
Праз гады не скончылась каханне,
Заглянуць жадаю ў твае вочы.
Спадзяваюсь, хутка будзем разам,
Каб душа магла павесялiцца,
Смутак нежаданы пройдзе з часам,
Моцна будзе бiць жыцця крынiца.
25.10.1997
2326
ПАДСТАВА ШЧАСЦЯ
Каханне – самародак залаты,
Пяску шмат мае залатая жыла,
Не кожнага яна i не заўжды
Сваiм багаццем шчодра абдарыла.
Маленькi часам знойдзецца драбок,
Што толькi ў мiкраскоп пабачыць можна,
Звычайна пападаецца пясок,
I на душы самотна i трывожна.
Бягуць, як хвалi па вадзе, гады,
Пясчынкi ў жыле зноў перабiраю,
Бо вабiць самародак залаты,
Найбольшага з надзеяю шукаю.
Калi для шчасця даў падставу лёс,
Каханне яшчэ стукае у грудзi,
Яго абаранiць лепш ад пагроз,
Магчыма, болей iншага не будзе.
25.10.1997
2327 ПАЧАТАК I КАНЕЦ
Спачатку растуць яблынькi паволi,
Ды нечакана расцвiтуць сады,
Здавалась, што ў такой шчаслiвай долi
Не знойдзецца падставы для бяды.
Бо яблыкi саспелi залатыя,
Дзесятак год прабег, пасля другi,
Ды сумам кроны дыхалi пустыя,
I спакваля прыходзiў час тугi.
Сукi ссыхалi, i знiкала вера,
Што калi-небудзь з'явяцца плады,
Ўзялась за справу грозная сякера,
Час скончыўся для яблынь залаты.
Аб нараджэннi мы не маем згадак,
Але, чаму задумаў так Тварэц,
Што ў цяжкiх муках у жыцця пачатак,
Ў пакутах жорсткiх i яго канец?
26.10.1997
2328 ЖЫЦЬ
СУЧАСНЫМ
Хоць бязбожна знiшчае спякота,
Але кветка павiнна цвiсцi,
Адкладаць час цвiцення на потым –
Ў небыццё без нашчадкаў пайсцi.
Хай дажджы сякуць, непагадзь злая
Не дае жыту ў час саспяваць,
Залаты колас ўсё ж налiвае,
Нельга час без мэты марнаваць.
Бо жыццё мяжу пэўную мае,
I за ёю працягу няма,
Той, хто лепшага заўтра чакае,
Час жыццёвы страчае дарма.
Шчасця ўдосталь цi будзеш няшчасным,
Цi спявае душа, цi балiць,
Жыць заўжды трэба толькi сучасным,
Зусiм прышласцi можа не быць.
26.10.1997
2329 СТРАСТЬ
ЛЮБВИ
Не привлекают пагубные страсти:
Ни водка, ни картёжная игра,
Но дальше нахожусь в Эрота власти,
Хотя уже на кладбище пора.
Пред женщиной всегда мужчины слабы,
Пьянеют вдрызг без крепкого вина.
Эх! Знали б только лучше себя бабы,
Какая сила в руки им дана!
Никак не устоять пред этой силой,
Когда уснуть природа не даёт,
В горячие объятья к нежной милой
Ведёт тогда тропой любви Эрот.
Не манят ни наркотики, ни водка,
От них лишь только порча для крови,
Чудесно к груди милой прильнуть кротко,
Из всех страстей прекрасней страсть любви.
27.10.1997
2330 ЗЯМНЫ
ЦУД
Што лепей сексу можа быць ў жыццi?
Спаткаецца – то ўсё накшталт эрзаца,
Як дзiўны цуд не суджана знайсцi,
Секс вабны здатны шчасцем не здавацца.
Секс – моцны стрыжань, добры чарадзей,
Ён здатны цуд ствараць ў жыццi бясконца,
Трымае разам ўсё жыццё людзей,
I ў душах iм запальваць здатны сонца.
Каханню мо не трэба нiзкi секс?
Ды без падставы гэта разважанне,
Бо пачуццё без сексу страцiць сэнс,
I пройдзе, нiбы дым кастра, каханне.
А без кахання ўзнёсласцi няма,
Вядома, шчасце да таго прыходзiць,
Ў чыёй душы вясна, а не зiма,
Хто ў сексе лепшы цуд зямны знаходзiць.
27.10.1997
2331 ЯК ДАЦЬ РАДУ?
Жаданне. Час для цела вельмi цяжкi.
А як такiя кожны дзень часы?
Ад iх як пазбаўляюцца манашкi,
I як не памячаюць iх ксяндзы?
Не здатны нiяк iншай мець прыроды,
Магчымасць нам такая не дана,
Душа i цела не знаходзяць згоды,
Калi жывеш адзiн або адна.
Працяглымi тады здаюцца ночы,
I цёмнымi, як ночы, стануць днi,
Ды сумнымi бясконца будуць вочы,
Бо ў марах – дзiўны бор, наяве – пнi.
Прыемна ў целе адчуваць жаданне,
Ды цяжка быць з душою ў барацьбе,
Свабоду замiнае мець каханне.
Як раду пры жаданнi даць сабе?
28.10.1997
2332 НI СМУТКУ, НI ТУГI
Цяпер няма нi смутку, нi тугi,
Бо сэрца абыякавасць залiла,
Нарэшце, разарвала ланцугi,
Бо шмат гадоў я кайданы насiла.
Каханне хутка, як вясна, прайшло,
I пачалiсь абразы i пакуты,
Як быццам бы пяшчоты не было,
Няма больш нават радаснай мiнуты.
Жыццё было, як пекла, доўгi час,
Здавалась, што не зменiцца нiколi,
Прамень апошнi у кахання згас,
I зноў душа мая цяпер на волi.
Каханы быў i вельмi дарагi,
Але падрэзаў у кахання крылы,
Цяпер няма нi смутку, нi тугi,
Быў дарагi, а стаў зусiм нямiлы.
28.10.1997
2333 НЯМА
МЯЖЫ
Не ведала. Паверыла. Не знала.
Бо вабiла бясконца вышыня,
Душу каханне моцна хвалявала,
Магутней яго ўплыў ставаў штодня.
Наперад шлях кахання невядомы,
Здавалась, што па кладачцы прайду,
Ды нечакана ад любоўнай стомы
Упала у сцюдзёную ваду.
Каханне мае жорсткiя законы,
Яго нявiннасць – мары або сны,
Бо вiнаваты спелыя гармоны,
I болей нiчыёй няма вiны.
Няма мяжы мiж сексам i каханнем,
Бо пад каханнем разумеем секс,
Не трэба сябе цешыць спадзяваннем,
Што чыстае каханне мае сэнс.
28.10.1997
2334
СЛАБАСЦЬ
Здавалась, што яна мне ў рукi плыла,
Я сапраўды ёй хутка ў рукi плыў,
Бо выбар свой яна на мне спынiла,
Хоць непаметны быў яе уплыў.
Жанчынам не патрэбна перамога,
Ды не сыходзяць з выбраных дарог,
Iх слабасць здатна здзейснiць вельмi многа,
Мужчынам дораць лаўры перамог.
Бо слабасць iх заўжды вядзе да мэты,
З мужчынамi гуляюць ў паддаўкi,
Бо да спадобы вельмi метад гэты,
Зусiм другi не вабiць нiякi.
Здавалась, што не зроблена нiчога,
Мяне каб у палон ўзяць назаўжды.
Ды да каго схiлiлась перамога?
I слабасцю браць можна гарады.
29.10.1997
2335 КУБАК З
МЁДАМ
О! Колькi i сябровак, i сяброў
З атрутай кубак выпiлi да дна,
Сям'ю ствараць другую страшна зноў,
Каб больш не распадалася яна.
I я таму заўзяты халасцяк,
Мне да спадобы цiша i спакой
Баюсь не дапусцiць ў жанiцьбе брак,
I долi не хачу таму другой.
Зязюля хутка лiчыць мне гады,
I кажа, што прыйшла пара любiць,
Мо я таму дагэтуль халасты,
Што волю цалкам не хачу
згубiць.
Сустрэнецца сапраўдная любоў,
Стварыцца назаўжды сям'я адна,
Не прыйдзе гора, як было ў сяброў,
I кубак з мёдам буду пiць да дна.
30.10.1997
2336
КРОВАВАЯ ИСТОРИЯ
Врагами могут стать родные братья,
История народов вся в крови,
Зло, ненависть и горькие проклятья,
В душе людей нет места для любви.
Ведь каждый жить на свете страстно хочет,
Земли хватает всем в родном краю,
Не хочется пахать и сеять очень,
Желают быть за счёт других в раю.
Что было – то прошло, но злые люди,
В их душах долго дремлет дикий зверь.
Двадцатый век. Казалось, войн не будет,
Но льётся кровь, как раньше, и теперь.
Хоть мирные и речи, и одежды,
Сочувствия в душе не обрели,
Что станет лучше, слабой нет надежды,
И новая история в крови.
31.10.1997
2337 АЎТАВЕРШЫ
Вакол чуць какафонiю гукаў,
Але вызначыць трэба такi,
Якi будзе заўсёды парукай,
Што дыктуюцца вершаў радкi.
Момант важны i вельмi адказны,
Бо радок узнiкае ў душы,
I становiцца з часам выразны,
Так складаюцца аўтавершы.
Неабходна у час здагадацца:
Верш дыктуецца, трэба пiсаць,
Радок доўга не будзе трымацца,
Пойдзе рэхам па свету гуляць.
Адлятае радок – вельмi шкода,
Бо пасля ўжо яго не дагнаць,
Какафонiя – не перашкода,
Ў моры гукаў верш добра чуваць.
31.10.1997
2338 ТРЭБА
РАЗДАВАЦЬ
На могiлках ляжаць суседзi поруч,
Бядняк – нiшто, прыйшла яго пара,
Ды ў багача i пад зямлёю горыч,
Бо засталося вельмi шмат дабра.
Бядняк спакойна спаць мог без турботы,
Бо не было яму што берагчы,
Багач замок павесiў на вароты,
Яму пагана спалася ўначы.
Багач ў жыццi не мог знайсцi спакою,
I нават, як пакiнуў белы свет,
Грызе яго турбота пад зямлёю,
На могiлках спакойна спiць сусед.
Калi багацця шмат – памерцi шкода,
Не трэба яго ўсё жыццё збiраць,
Таму, калi здараецца нагода,
Без жалю рэчы трэба раздаваць.
1.11.1997
2339 ЧТО
ДАЛЬШЕ?
Мне лучше о любви не говорить,
Совсем никто не верит слову зека,
С пятном позорным неприятно жить,
Во мне уже не видят человека.
Ведь, как другие, милую люблю,
Но жизнь распоряжается сурово.
Судьбу найду я лучшую свою
Или пойду тропой привычной снова?
Спасательный мне срочно нужен круг,
Иначе невозможно продержаться.
Откликнутся ль любимая и друг,
Хоть и с пятном, чтоб зеком не остаться?
Мне веры нет, но как её найти?
В мой горький час поможет кто советом?
Забуду ли неверные пути
Иль снова стать придётся пред ответом?
1.11.1997
2340 ЛЮБОВЬ
– СТЕКЛО
Любовь хрупка, как тонкое стекло,
Оно большим быть может и красивым,
Но чтоб случайно не разбить его,
Быть нужно нежным с милой или милым.
Быть может и один неверный шаг
Иль очень резкий поворот неловкий,
Но для стекла наступит сущий крах,
Рассыпятся блестящие осколки.
Но если грубых сил не применять,
Красы не будет, этого так мало,
Стекло ведь нужно нежно протирать,
Чтоб, как алмаз, оно всегда сияло.
Стекло всю жизнь непросто сберегать,
Разбить ведь легче, и дурак сумеет,
Но если только нежностью пленять,
Любовь живёт в душе и не стареет.
1.11.1997
2341 БЫТ
АСКЕТА
Нi мерседэс не трэба, нi хрусталь,
Мне болей да спадобы быт аскета,
Бо колькi не шыкуй, але, на жаль,
Узнёсласць не дае душы ўсё гэта.
Багацця можна мець i цераз край,
Ды для душы заўсёды будзе пекла,
Ствараць не толькi целу трэба рай,
Каб доля была шчодрай i не секла.
Бясспрэчна, трэба нейкая мяжа,
Душа каб для жыцця падставы мела,
Сама не здольна iснаваць душа,
Абавязкова ёй патрэбна цела.
Багацця целу колькi не збiрай,
Няўдзячнай i бязглуздай будзе мэта,
Сваёй душы ствараць патрэбна рай,
I ў тым не замiнае быт аскета.
2.11.1997
2342 ЛЕПШАЯ
ПАРА
Ў жыццi якая лепшая пара:
Маленства цi юнацтва, або сталасць?
Гадоў як назбiраецца гара,
Тады зрабiць аналiз здатна старасць.
Яны патрэбны вельмi людзям ўсе,
Надаць якому часу перавагу?
Сваю нагрузку кожны час нясе,
Не выклiкае нават старасць жаху.
Не вызначыць найпрыгажэйшы час,
Бо кожны з iх для сэрца вельмi мiлы,
Агонь кахання як ў душы не згас,
Калi яно не склала свае крылы.
Найгоршая пара ў жыццi тады,
Калi на шчасце пройдзе спадзяванне,
Замiнка быць шчаслiвым – не гады,
А стан, як не хвалюе больш каханне.
2.11.1997
2343
НЯЎРОКАМ
Жоўты лiст толькi скiнулi клёны,
Нечакана прыйшлi халады,
На таполях яшчэ лiст зялёны,
На бярозах пакуль залаты.
Ды зiма пачалася няўрокам,
Ў небе чорных дадалася хмар,
Наступае упэўненым крокам,
Як сапраўдны iдзе гаспадар.
Быць павiнна яшчэ толькi восень,
Бо правы ў гэты час ёй даны,
Каб у небе паззяць магла просiнь,
Каб лiстота лягла ў дываны.
I ў жыццi так здараецца часам,
Што вясновага шчасця няма,
Яшчэ восень магла быць украсай,
Ды няўрокам пачалась зiма.
5.11.1997
2344
ВЯРНУЛАСЯ ЛЕТА
Зноў вярнулася бабiна лета,
Бо няўчасна пачалась зiма,
Песня радасцi цалкам не спета,
Лета бабiна ёсць нездарма.
Лета бабiна – восень, не лета,
Снег прайшоў i былi халады,
Ды, калi не дасягнута мэта,
Цёплы час дапаможа заўжды.
Ён стварае на шчасце надзею,
Цяжка, як спадзявання няма,
Душу летняе сонца сагрэе,
Хоць здавалась трывалай зiма.
Ды вярнулася бабiна лета,
I заззялi дабром мiражы,
Час кароткi, ды радасны гэта,
Шчасце здатны прынесцi душы.
8.11.1997
2345 ПЕРШЫ
СНЕГ
Не супынiць гадоў iмклiвы бег,
I срэбра заiскрылася на скронях,
Мой першы снег, iдзе мой першы снег,
Не растаюць сняжынкi на далонях.
Апалi мае першыя снягi,
З'явiлась бездакорная прыкмета:
Час надыходзiць смутку i тугi,
Пачалась восень, за плячыма лета.
Ды першы снег не прынясе бяды,
Як замець пойдзе, будзе больш маркоты,
Iдуць на схiл жыццёвыя гады,
Засыпяць скронi белыя сумёты.
Хоць снег прайшоў, тугi няма анi,
Хай будзе срэбра рэдкае на скронях,
Суровая зiма ўдалечынi,
Мой першы снег не растае ў далонях.
9.11.1997
2346 МIРАЖЫ
КАХАННЯ
Бясконца ад рэальнасцi далёка,
Далёка нават ад яе мяжы,
Ды пару ўжо адзначыць здатна вока,
Пабачыць каб кахання мiражы.
Фантазiя пачне гуляць няспынна,
Такога не пабачыш i ў кiно,
Бо крочыць за карцiнаю карцiна,
I на душы ад iх заўжды вiдно.
Калi каханне вывучыць ў уяве,
I зразумець яго вялiкi сэнс,
Як прыйдзе час кахаць на самай справе,
Закрытай кнiгай ўжо не будзе секс.
Калi няма сапраўднага кахання,
Але жаданне да яго ў душы,
Лягчэй цяжар працяглага чакання,
Як мрояцца кахання мiражы.
9.11.1997
2347 «Я»
«Я» ў вершах не адносiцца к паэту,
Калi любыя тэмы па плячы,
Нiякага няма у тым сакрэту,
Што «Я» – амаль заўсёды чытачы.
Пад «Я» быць могуць дзецi i жанчыны
У светлым шчасцi або у бядзе,
Ды не пiсаць пра iх няма прычыны,
Бо адчуваю, як iх лёс iдзе.
Мне да спадобы вершы пра каханне,
З натхненнем iх таму заўжды пiшу,
Раблю упарта ў вершах намаганне
Убачыць, нiбы праз рэнтген, душу.
Цiкавыя паводзiны людскiя,
Бо доля амаль ў кожнага свая,
Гавораць праз мяне таму другiя,
У вершах «Я» – занадта рэдка я.
9.11.1997
2348 КАПРЫЗ
Як пачнецца жудасны капрыз,
Глузду у паводзiнах – нi трохi,
I не ў дапамогу кампрамiс,
Цяжка збочыць з выбранай дарогi.
Злагады нi ў чым зусiм няма,
Бузпадстаўны гучны смех i слёзы,
Аргументы прападуць дарма,
А капрыз руйнуе цяжка лёсы.
Пройдзе час, i скончыцца капрыз,
Але, як раней, ўжо не кахацца,
Бо таму, скацiлася што ўнiз,
Цяжка зноў на горачку узняцца.
Лепей глузд здаровы зберагаць,
Не даваць сваiм капрызам волi,
I зачэпкi сварак не шукаць,
Каб не паламаць шчаслiвай долi.
11.11.1997
2349
ЭКСТРЭМАЛЬНЫ СТАН
Паглядзiш – нiбы добрыя людзi,
Позiрк выкрыць не здатны падман,
Ды дакладным адказ заўжды будзе,
Экстрэмальны як трапiцца стан.
Трыццаць сёмы. Злачынствы улады,
Подлым людзям да iх шлях прамы,
I знаходзiлiсь жорсткiя каты,
Бо такiя ў сапраўднасцi мы.
Кожны трэцi загiнуў ў Айыннай,
Ў тым не толькi фашыстаў вiна,
Мы злачынствы рабiлi няспынна,
Трыццаць сёмы вярнуўся спаўна.
Заклiкаць да сумлення бязглузда,
Свае сiлы растрачваць дарма,
Дзе сумленню быць трэба, там пуста,
Жорсткасць ёсць, спачування няма.
13.11.1997
2350 ЗГУБIЛI
Ў СЕМНАЦЦАТЫМ
Не здатна думаць галава,
Рабiць не здольны добра рукi,
Iх памяркоўнасць – трын-трава,
Калi яны ў душы падлюкi.
Няма сумлення анi-нi,
Не ведаюць зусiм пра годнасць.
Чаму забылi ў нашы днi
Амаль зусiм высокароднасць?
У стан такi чаму прыйшлi?
Чаму такiмi сталi людзi?
Вярба, як толькi не хвалi,
Нiколi грушаю не будзе.
Была ў народа галава,
I рукi залатыя былi,
Ды рэвалюцыя прыйшла,
Усё ў семнаццатым згубiлi.
14.11.1997
2351 НЯЗГОДА
З САБОЙ
Душа – складаны надта лабiрынт,
I цяжка зразумець яе выдатна,
Бо добра прыхаваны ў ёй iнстынкт,
Душа не пакарацца волi здатна.
Здаецца, што рабiць патрэбна так,
Але душы захочацца другога,
Яна шукае толькi ўласны шлях,
I нельга з ёй зрабiць зусiм нiчога.
Здаровы глузд не слухае яна,
Заўсёды погляд свой на рэчы мела,
Бо моц душы магутная дана,
Таму яна зняволiць здатна цела.
Занадта цяжка даць загад душы,
Бо незалежнасць ёй дала прырода,
Iдзе наўпросткi, а не па шашы,
Таму з самiм сабой пячэ нязгода.
14.11.1997
2352 СВАЯ
ПЕСНЯ
Спяваем песнi iншага народа,
Хоць за пявучасць iх i я люблю,
Але, калi здараецца нагода,
Спець лепей беларускую, сваю.
Шкада: мы вельмi многае згубiлi,
Бо iншай мове аддалi любоў,
А родную сваю амаль забылi,
Не адчуваем прыгажосцi слоў.
Зусiм не размаўляем роднай мовай,
А часам нават чынiм над ёй глум,
Гучыць, як песня, кожнае ў ёй слова,
Чуць подых ветру i гаёвы шум.
I сораму амаль не адчуваем
За родны край свой, родную зямлю.
Мо лепей пры нагодзе заспяваем
Мы песню беларускую, сваю?
14.11.1997
2353 ЧУЖАЯ
ПРЫГАЖОСЦЬ
Пры дарозе расце кветка,
Нарадзiлась дзе, там i жыве.
Крапiва яе суседка,
Але хто ў букет яе сарве?
Ды пячэ заўжды трывога,
Што заўчасна згiне прыгажосць,
I вiной ў тым не дарога,
Проста сэрца жорсткае знайшлось.
Гэта сэрца ўсё руйнуе,
Так было спрадвек ва ўсе часы,
Знiшчыць прыгажосць чужую,
Бо не здатна ацанiць красы.
Чаму зло ляцiць над светам,
I няма нi кропелькi дабра?
Можа ў жорсткiм сэрцы гэтым
Мяккасць ад красы набыць пара?
16.11.1997
2354 РАКА
ЖЫЦЦЯ
Бяжыць рака жыцця амаль бязглузда,
Што можа даць наступны паварот:
Адрэжацца яшчэ раз шчасця луста,
Цi кубак стане поўным ад маркот?
Жыццё бяжыць, як рэчышча у рэчкi,
Перш мелiна, пасля глыбокi вiр,
То на кавалкi шчасце крояць спрэчкi,
Цi ў душах толькi злагада i мiр.
I невядома, што далей чакае,
Шмат кепскiх лёсаў мучыць нездарма,
Бо небяспечны паварот бывае,
А лоцмана сапраўднага няма.
Калi не ўдасца выйсцi з павароту,
Бо моцна замiнае мелiна,
Чакаць патрэбна лепшую нагоду,
Паводку с часам прынясе вясна.
20.11.1997
2355
ЗАКАХАНАСЦЬ
Наперадзе бяжыць к уцехам шлях,
Як позiрк выпадкова заблукае
На твары, вабных сцёгнах цi грудзях,
Прыгожае упарта выбiрае.
Ад прыгажосцi ўзнёслая душа,
I радасць б'е, як моцная крынiца,
Але прыходзiць сумная мяжа,
Краса жанчын у снах цудоўных снiцца.
Бо прыгажосць хвалюе да пары,
Душа ў нябёсах болей не лятае,
I позiрк, як паходня на ветры,
Гарэць не можа болей i згасае.
Ў жанчыну закаханасць i ў жыццё,
Як больш Амур не б'е стралою ў грудзi,
Прыходзiць абыякавасць ў быццё,
Жыць можна, але радасцi не будзе.
23.11.1997
2356 ЧАС
РУЙНУЕ
Час няўмольны, iмклiвы i скоры
Быў такiм у любыя часы,
Ён знiшчае далiны i горы,
Сохнуць рэкi, знiкаюць лясы.
Час свае высувае законы,
Ды ён здольны i радасць дарыць,
Ад яго не знайсцi абароны,
Калi ў сэрцы каханне гарыць.
Нiбы ружа, саспее каханне,
Але шкодзiць калючак укол,
Час пачне горкi шлях руйнавання,
I ссыпае пялёсткi на дол.
Для душы раней меў асалоду,
Гарэў моцны агонь, але згас,
Не шукаю сустрэцца нагоду,
Ўсё руйнуе бязлiтасны час.
23.11.1997
2357 БЕЗ
НАДЕЖДЫ
Не светит солнышко в окно,
Душа тепла не ощущает,
Лишь только мрак давным-давно
Её отчаянно терзает.
Уж надоели холода,
Душе приятно было прежде,
Возможно, будет так всегда,
Пока что места нет надежде.
В душе то снег, то жгучий лёд,
То ветер волком завывает,
Не знаю: иль весна придёт,
Иль никогда лёд не растает.
Светило солнышко в душе,
И было всё вокруг прекрасно,
Но холод в ней царит уже,
Ужасно в жизни быть несчастной.
24.11.1997
2358 АДНОЛЬКАВАЯ
РОЛЯ
Iдзе за пакаленнем пакаленне,
Але куды спяшаюцца, куды?
Жыццё – адно кароткае iмгненне,
А далей толькi цемра назаўжды.
Жыццё гарыць, як на кастрышчы дровы,
Дадуць цяпло i пойдуць ў небыццё,
Закон жыцця бязлiтасна суровы,
Мэта жыцця – не даць згубiць жыццё.
Нас пры жыццi адрознiць можна толькi,
Паны ёсць сярод нас i мужыкi,
Але, як пройдзе пакаленняў колькi,
Аднолькавымi будзем праз вякi.
Хай пры жыццi любая будзе доля,
Ды з часам ўсiх чакае забыццё,
У кожнага аднолькавая роля,
Бо разам зберагаюць ўсе жыццё.
25.11.1997
2359 ЦЯЖКА
ЗРАЗУМЕЦЬ
Бег чысты, як сляза расы, ручай,
Але яму вады здавалась мала,
Прыходзiў часам да яго адчай,
Плацiна шмат вады над iм трымала.
Ручай падумаў, што здарыўся цуд,
Напор магутны разбурыў плацiну,
Вада панесла шматгадовы бруд,
Глей гразкi, непрываблiвую цiну.
Як росы на лугах, была вада,
Ды бег паток, i плынь равела грозна,
Спаткала непапраўная бяда,
Ды шкадаваць было занадта позна.
Хто болей хоча, меней будзе мець,
Бясконца журавель у небе снiцца,
Ды вельмi цяжка мудрасць зразумець,
Што лепш ў руках маленькая сiнiца.
25.11.1997
2360 НАДО
НАЧАТЬ
В цепях томился Прометей,
Орёл на грудь ему садился,
Освободиться от цепей
Он силой даже не стремился.
Орёл рвал печень, лилась кровь,
Терзал он каждый день титана,
У Прометея нелюбовь
В словах звучала для тирана.
Хоть рок его и был суров,
Томился и терпел страданье,
Освободиться от оков
Ему позволило признанье.
Ведь трудно цепи разрывать,
Когда они, как спрут, сковали,
Но те, кто начал разрывать,
Победно цепи разрывали.
26.11.1997
2361 ГОРКI
ХЛЕБ
Заўжды ў жыццi пазнаць ўсё трэба,
Каб ведаў шмат аб iм здабыць,
Паспрабаваць любога хлеба,
I нават горкi хлеб любiць.
Звычайна, лепей хлеб салодкi,
Хто мае ўдосталь, добра iм,
Ядуць старэйшыя, пагодкi,
Ды не хапае яго ўсiм.
Як зведаў цяжкасцi i гора,
Пазнаў занадта горкi смак,
То будзе па калена мора,
Ва ўсiм тады ў жыццi мастак.
Як прыйдзецца ў любой быць скуры,
Трываць працягла ад бяды,
Жыццёвыя не схiляць буры,
Хаця прыемней штыль заўжды.
27.11.1997
2362 РАД
ВИДЕТЬ
Всегда смотреть на женщин интересно,
Красавицы идут со всех сторон,
Какую лучше выбрать, неизвестно,
Ведь каждая – прекрасный эталон.
Ведь каждая – как будто королева,
Всё время разбегаются глаза,
Взгляд рвётся то направо, то налево,
Душе покоя не даёт краса.
Краса для сердца – лучшая услада,
Ведь каждая из женщин хороша,
И счастья в жизни большего не надо,
Когда поёт от радости душа.
Твоей какая будет – неизвестно,
Не оторвать никак от каждой взгляд,
Всегда смотреть на женщин интересно,
Божественных красавиц видеть рад.
27.11.1997
2363 ЛЕПШ
Мiлы! Як за дробязь можна
Крыўду ў сэрцы затаiць?
Ў сварцы вiнаваты кожны,
Лепш зусiм яе забыць.
Лепш забыць i не вяртацца,
Не казаць калючых слоў,
Лепш не плакаць, а смяяцца,
Лепш не крыўда, а любоў.
Не цярпець лепш ад абразы,
Камплiменты лепш сказаць,
Бо цудоўна ў шчасцi разам,
Лепш ўсяго ў жыццi кахаць.
Мiлы! Лепей усмiхнiся,
Крыўду выкiнь, не гаруй,
Па-юнацку абдымiся,
Палка ў вусны пацалуй.
28.11.1997
2364 АБЫСЦI НАГАМI
Хадзiў лясамi i лугамi,
Прайшоў прасёлак i бальшак,
Хто абышоў зямлю нагамi,
Той зведаў солi горкi смак.
Пазнаў узнёсласцi усходу,
Як першы сонечны прамень
Будзiў заснуўшую прыроду,
I пачынаўся новы дзень.
Той чуў цудоўны спеў птушыны,
I цiхi голас ручая,
Як у вясновы хор няспынны
Ўплятаўся голас салаўя.
Каб мець на сэрцы асалоду
I шчасце атрымаць ў жыццi,
Не трэба упускаць нагоду
Зямлю нагамi абысцi.
30.11.1997
2365 У
НЕПАГАДЗЬ
Зноў непагадзь, дажджы iдуць, снягi,
I коўзкаю становiцца дарога,
Але, як клiча сэрцу дарагi,
Не здатна замiнаць ужо нiчога.
Хоць дзьме халодны вецер вельмi злы,
Але iду на вабнае спатканне,
Бо грэе сэрца стымул немалы,
У непагадзь вядзе мяне каханне.
Спатканне ў холад лютаю зiмой,
Мароз кусае i сячэ завея,
Але, як побач крочыць любы мой,
Сваiм каханнем ён мяне сагрэе.
Я ведаю: цяпло заўжды знайду,
Мацней каханне робiць мае сiлы,
Я на спатканне ў непагадзь iду,
Чакаць упарта будзе мяне мiлы.
1.12.1997
2366 ДОБРАЕ
СЭРЦА
Занадта часта людзi робяць зло,
Каб з жорсткасцю здарылась развiтанне,
Каб сэрца толькi добрае было,
Павiнна ў iм заўжды гарэць каханне.
Кахаючая мяккая душа,
За iншых не сцiхае ў ёй турбота,
Зсуваецца каштоўнасцей мяжа,
Сэнс набываюць ласка i пяшчота.
Але, калi каханне знiкне ўраз,
I толькi крок застаўся да разводу,
Ў душу прыходзiць надта жорсткi час,
Бо нават ўласным дзецям чыняць шкоду.
Не здатна сэрца iншага любiць,
Калi яно знявечана ад злосцi,
Бо тое сэрца добрым можа быць,
Калi ў iм дабрыня ад прыгажосцi.
1.12.1997
2367
ПАПАРАЦЬ-КВЕТКА
Кожны лепшы лёс шукае,
Ды не кожнаму ў жыццi
Шанц нагода пасылае
Кветку-папараць знайсцi.
Хто знаходзiць – мае свята,
Радасць, шчасце i любоў,
Ды знаходзяць небагата,
Кожны шчасця не знайшоў.
Хтосьцi ўсё жыццё блукае,
Шчасце каб сабе здабыць,
Хто змарыўся, не шукае,
I без шчасця згодны жыць.
Не здараецца нагоды,
Каб ў душы заззяў прамень,
Кветка-папараць заўсёды
Адцвiтае ў адзiн дзень.
2.12.1997
2368
НАСТОЯЩАЯ ЛЮБОВЬ
Когда бушуют ураганы страсти,
Душа в тот миг находится в раю.
Любовь и секс. Всегда мы в ихней власти,
Им только подчиняем жизнь свою.
Себе самой не хочется признаться,
Что страсть свою никак не одолеть,
Желание всё ж вынудит отдаться,
Нашёлся б тот, кто сможет овладеть.
Секс иль любовь? Чудесней нет вопроса:
Любовь подобна розе, что растёт,
Секс без любви, как срезанная роза,
Увянет, ссохнет, запах пропадёт.
Ведь роза никогда не отцветает,
Цветы куст дарит непрерывно вновь,
Поэтому всю жизнь не увядает,
Как роза, настоящая любовь.
2.12.1997
2369 РОДНЫ ДОМ
Адведаў вёскi, гарады,
Але ад iх меў толькi
стому,
Ды сэрца ёкае заўжды,
Калi вяртаюся дадому.
Шукаць спакой душы дарма,
Яна чужыну адчувае,
Нiчога лепш, чым дом,
няма,
Заўсёды ён мяне чакае.
Заўжды згадаеш аб былом,
Дае такую дом нагоду,
Сагрэе ён мяне цяплом
I дасць для сэрца асалоду.
Мой родны кут, бацькоўскi
дом!
Усёй душой к табе
iмкнуся,
Сустрэнеш ты мяне дабром,
Дзе б я не быў, к табе
вярнуся.
3.12.1997
2370 IЛЮЗIЯ
Увесну вiшнi белы цвет
Даваў надзею i падставу,
Ды лета дачакацца след,
Каб ацанiць дакладна справу.
Чароўным быў вясновы час,
Але мароз вярнуўся жорсткi,
Надзея сумам стала ўраз,
На дол ссыпалiся пялёсткi.
Надзея знiкла, нiбы сны,
Сумуе вiшня i чакае
Наступнай радаснай вясны,
Бо зноў надзея саспявае.
Надзея слодыч здатна даць,
Прыемна радасць ў ёй знаходзiць,
Ды цяжка горыч адчуваць,
Калi iлюзiя праходзiць.
4.12.1997
2371 ГОРКАЯ
ПРАЎДА
Пялёсткi ружы вабяць, нiбы цуд,
Паэзiя, няма нi кроплi прозы,
Але цярпець шмат прыйдзецца пакут,
Бо у калючках тайныя пагрозы.
Люстэрка серабрыстае вады,
Але ў красе схаваная маркота,
Крок толькi аддзяляе ад бяды,
Бо пад люстэркам гразкае балота.
Прыемна слухаць казку пра любоў,
Працяг яе прывабны i жаданы,
Але заўсёды ад падманных слоў
На сэрцы застаюцца толькi раны.
Хай кепскія ў жыцці
спаткаюць дні,
Ды горыч будзе добраю знаходкай,
Заўсёды праўда значна лепш хлусні,
Хоць часам можа быць мана
салодкай.
4.12.1997
2372 УРОКI ЖЫЦЦЯ
Рабiць у невядомасць трэба крокi,
Не здольны ўсё прадуглядзець статут,
Жыццё дае цудоўныя урокi,
Не здатны даць такiя iнстытут.
Бо не адно пытанне цяжка мучыць,
Як ў нераце, нi ўперад, нi назад,
Жыццё усё жыццё бясконца вучыць,
I не жадае выдаць атэстат.
Не выдае, бо мы памылкi робiм,
Экзамены нiяк не можам здаць,
Бо лёс заўжды такое мае хобi,
Каб ў кут глухi няспынна заганяць.
Чужых памылак мы не вывучаем,
А вучымся бясконца на сваiх,
Таму нiяк вучобу не сканчаем,
Бо выправiць не вельмi проста iх.
4.12.1997
2373 КРОПКI НАД «I»
Разбеглiся вакол шляхi, дарогi,
Сцяжынкi, магiстралi, бальшакi,
Iдуць ў жыццё праз родныя парогi.
Але кiрунак выбiраць якi?
Цудоўна, калi побач магiстралi,
Цi нават брукаваная шаша,
Каб поспехi бясконца сустракалi,
Была ад шчасця ўзнёслая душа.
Здабыць шчаслiвы лёс усiм ахвота,
Як падарунак самы дарагi,
Але, калi вакол ляжыць балота,
Рабiць па гразi прыйдзецца кругi.
Як пад нагамi грунт бясконца топкi,
А выбраць трэба лепшую з дарог,
Над «i» расставiць вельмi цяжка кропкi,
Той пераможац, хто расставiць змог.
5.12.1997
2374
КАМПЛIМЕНТЫ
Складанасцi ў адносiнах быць могуць,
Як не прайсцi бяспечную мяжу?
Бо кампрамiсы больш не дапамогуць,
Калi бруд цалкам захапiў душу.
Знiкае i павага, i пяшчота,
Ды спакваля руйнуецца любоў,
Мець добрых зносiн болей не ахвота,
Iх аднавiць складана будзе зноў.
Рэагаваць абразаю на праўду –
Даваць сваёй ганебнасцi урок,
Як з-за драбнiцы робяць мора гвалту –
Бясконца непрыстойна нiзкi крок.
Мо камплiменты лепш казаць заўсёды
Таму, хто зранку ўстаў не з той нагi?
Хаця хлусня прыносiць безлiч шкоды,
Ды камплiмент для сэрца дарагi.
5.12.1997
2375 ЗАКОН ЗIГЗАГА
Амаль заўжды лёс – як зiгзаг:
На хвалю хутка падымае,
Пакруцiць ўверсе так i сяк,
I ў прорву стромкую кiдае.
Не дасць нiколi шчасця воз,
Абавязкова – тачку гною,
Такi амаль заўсёды лёс,
Зiгзаг не хоча стаць прамою.
Iдуць шчаслiвыя гады,
Не будзе ў шчасця перавага,
Бо прывядзе лёс да бяды,
Гаворыць так закон зiгзага.
Ў душы то спёка, то мароз,
Брыз лёгкi або вецер дужы,
Усмешак шмат цi мора слёз,
Калючы цёрн цi водар ружы.
5.12.1997
2376 ЛЕПШЫ
АРГУМЕНТ
Як цiкава глядзець ноччу ў неба!
Вабяць зоркi к сабе нездарма,
Ведаў больш мець аб iх ёсць патрэба,
Ды адказаў прыдатных няма.
Усё створана вельмi выдатна:
Поўны месяц, пасля малады,
Зямля кола праходзiць дакладна,
Лепш зязюлi адлiчыць гады.
Зоркi свецяць бясконца з сусвету,
На пытанне, зрабiць хто так змог,
Прыгажосць даў чароўную свету,
Ёсць адзiны адказ: толькi Бог.
Атрымаць каб даверу да Бога,
Яго сiлу бясспрэчна прызнаць,
Аргументаў выдатных ёсць многа,
Лепшы – зоркi ўначы назiраць.
6.12.1997
2377
ХАЛОДНАЯ КРАСА
Абрусам белым снег зямлю пакрыў,
Чысцютка, белiзною слепiць вочы,
Ён прыгажость прыродзе падарыў,
Але не кожны да яе ахвочы.
Насталi непрыемныя часы,
Узiмку птушкам кепска i жывёлам,
I церпяць яны цяжка ад красы,
Складана вельмi ў сцюжу выжыць кволым.
Абрус таўшчэзны i пячэ мароз,
Няма душу чым саграваць зiмою,
I для жыцця ўзнiкае шмат пагроз,
Турботы мучаць i няма спакою.
Краса для вока любая заўжды,
Ды прыгажосць душу не сагравае,
Наадварот, прыносiць шмат бяды,
Калi яна халоднаю бывае.
7.12.1997
2378 ШАНС
СУДЬБЫ
Что впереди: дорога иль тропа,
Или асфальт прекрасной магистрали?
Дать выбор в состоянии судьба,
Но трудно выбрать лучший путь вначале.
Прельщает скоростная магистраль,
Чтоб мчаться без забот и без тревоги,
Хоть места нет на ней всем, очень жаль,
Но тропы остаются и дороги.
От шансов отказаться – не порок,
Но, если ждать высокого полёта,
Жизнь может дать безжалостный урок
И завести в зловонное болото.
Когда даёт прекрасный шанс судьба,
Его принять без укоризны надо,
Опасна за мираж мечты борьба,
Фортуна повернуться может задом.
13.12.1997
2379
РУЙНАВАЦЬ ЛЯГЧЭЙ
Зруйнаваць лягчэй заўсёды,
Цяжэй значна збудаваць,
Злом рабiць прасцей шмат шкоды,
Чым дабром дапамагаць.
Разбiваюць рэчы людзi,
Сiл не трэба прыкладаць,
Склеiць – моцнасцi не будзе,
Рэч горш будзе выглядаць.
Бессэнсоўная абраза
Ад калючых, едкiх слоў
Сэрца разаб'е адразу,
I згасае ў iм любоў.
Лепей радасць, чым нягоды:
Калi шчасце зруйнаваць,
Збудаваць яго як потым,
Як руiны аднаўляць?
14.12.1997
2380 УМОВА
ТВОРЧАСЦI
Калi з'яўляецца турбота,
Цяжарам сцiснута душа,
Пяро браць ў рукi не ахвота,
Не напiсаць нiяк верша.
Тады паэзiя – абуза,
Для творчацi – прапашчы час,
Не завiтае ў госцi муза,
Раней здаралась так не раз.
Калi ў душы няма парадку,
Цудоўны страцiцца сакрэт,
Даваў мне вершы рог дастатку,
Цяпер я – нiбы не паэт.
Ўзнiкае верш пiсаць хаценне,
Ды, як захмарана душа,
Знiкае верш, як летуценне,
Бо радасць трэба для верша.
21.12.1997
2381 СОГРЕТЬ
ДУШУ
Бежит не первая весна,
Как серна, страхами гонима,
Я ждать устала, я одна,
Моя любовь проходит мимо.
Желание горит в груди,
А успокоить его нечем,
Зову мою любовь: «Приди!»
Жду с нетерпеньем дивной встречи.
Давно уже любить хочу,
Не бесконечное терпенье,
Пока что муками плачу,
В душе тревога и сомненье.
Где заблудился милый мой?
Весна идёт, всё дышит новью,
Теплынь, но холодно одной,
Коль душу не согреть любовью.
11.01.1998
2382
ВОСПОМИНАНИЕ
Борису
Грызёт, как кость собака, ностальгия,
Окончится ль она, в конце концов?
Израилю мы не совсем чужие,
Давно земля здесь наших праотцов.
Здесь праотцы, но там – отцы и деды,
У каждого по нескольку могил,
Хотя теплом Израиля согреты,
Забыть отчизну не хватает сил.
Мне часто снятся милые берёзы
И ивы над спокойною рекой,
А на глазах – непрошенные слёзы
От пальм, что здесь, на родине другой.
Всё хорошо, и лучше бы не надо,
Дана нам щедро Божья благодать,
Но остаётся лишь одна отрада:
Воспоминаньем душу согревать.
13.01.1998
2383 ОБЕ
РОДИНЫ
Борису
Оставаться, коль все уезжают?
Очень сложный и трудный вопрос,
Но, когда его всё же решают,
Не сдержать никак жалости слёз.
Нас Израиль приветливо встретил,
Всё, что нужно, здесь людям дано,
Но со временем всё же заметил,
Что хочу в старый дом всё равно.
Обе родины, обе мне милы,
Выбрать лучшую так нелегко,
Не забыть ту никак до могилы,
Что осталась теперь далеко.
Скоро птицы домой улетают,
Понесут мой привет на крыле,
Здесь, в Израиле, долго скучают
По родной, но далёкой земле.
13.01.1998
2384 НЕ
СУСТРЭНУ
Не сустрэну нiяк я кахання,
Дзе яго заблукалi шляхi?
Прага цела пячэ ад жадання,
Ў цяжкай стоме душа ад тугi.
Хоць з'яўляецца часам надзея,
Ды знiкае, як ранкам туман,
Спадабацца мо я не умею,
Што нi спроба – ганебны падман.
Ўжо змарнела душа ад маркоты,
Невядома, дзе выйсце шукаць,
Ды чакаю, як цуду, нагоды,
Можа доля дасць шанц пакахаць.
Шанц, магчыма, не прыйдзе нiколi,
Адзiнота турбуе мяне,
Вельмi хочацца радаснай долi.
Стрэну шчасце калiсьцi цi не?
15.01.1998
2385 СТАН
ШЧАСЦЯ
Шчасце. Што яно? Хто яго мае?
Дзе няшчасця праходзiць мяжа?
Той шчаслiвым сябе адчувае,
У каго весялiцца душа.
Як душа без супынкi спявае,
То i целу жыццё – нездарма,
Калi смутак душу напаўняе,
Шчасця сцiплага нават няма.
Хай для цела надмерны дастатак,
Ды, калi халадок у душы,
Непрыемнай часiны пачатак,
I пачатак нядобрай iлжы.
Лепей трэба ў душы разабрацца,
Толькi ў ёй можна шчасце шукаць,
Шчасцем стан здатны той называцца,
Як душа пачынае спяваць.
17.01.1998
2386 РУИНЫ В
ДУШЕ
Когда ломается судьба,
Вновь очень тяжело отстроить,
С её обломками борьба
Всё время будет беспокоить.
Коль меньше силы прилагать,
То не сломается – согнётся,
Потом расправится опять,
И счастье снова улыбнётся.
Ломают судьбы сгоряча,
Но где потом душой согреться?
Нет больше сильного плеча,
Чтобы надёжно опереться.
Мужчина был слабей всегда,
Не из ребра он, а из глины,
Коль не простить – придёт беда,
В душе останутся руины.
20.01.1998
2387 СЛОВА О
ЛЮБВИ
Всегда женщина гордой была,
Коль её беззаветно любили,
Лишь прекрасные неги слова
О любви ей одной говорили.
Гордость быстро проходит всегда,
Униженье грядёт непременно,
Когда в душу ворвётся беда,
Если жизнь отравляет измена.
Очень просто всегда рассуждать,
Когда горе ещё не случилось,
А коснётся – придётся страдать,
Ведь душа навсегда надломилась.
Чтобы женщина гордой была,
Что всегда импонирует мужу,
О любви лишь нужны ей слова,
Ведь от них горячо даже в стужу.
20.01.1998
2388 АДЗЕННЕ
Адзенне шчыльна затуляе
Красу жанчын – цудоўны дар,
У шубе позiрк заблукае,
Бо бачны толькi мiлы твар.
Калi сукенка на жанчыне,
Хвалюе ўжо грудзей абрыс,
Ахвяру позiрк не пакiне,
Бяжыць па сцёгнах хутка ўнiз.
Прыемна бачыць ножкi ў мiнi,
На ўсю iх даўжыню амаль,
Цудоўней назiраць ў бiкiнi,
Ды iх не носяць скрозь, на жаль.
Адзенне не дае спакою,
Бо вельмi хочацца заўжды
Жанчыну уявiць такою,
Як Афрадзiту ля вады.
22.01.1998
2389 УСЁ
РОЎНА
На дрэве ўсе падобныя лiсты,
Ды так здаецца ў першую хвiлiнку,
Зусiм для iншых тыя не браты,
Што занялi высокую галiнку.
Яны глядзяць з пагардай з вышынi,
Тых, што нiжэй, амаль не памячаюць,
Бо лiчаць, што не скончацца iх днi,
Лiстоту з долу злосна абражаюць.
Ды спакваля асеннi крочыць час,
Якi фарбуе ў жоўты колер лiсце,
Мароз зухваты ссыпле iх ураз,
Тым, што ўгары, няма другога выйсця.
Пападаюць на гразь усе яны,
Цi знiзу быў, цi зверху жыў шыкоўна,
Аднолькавыя долi ўсiм даны,
Чакае ўсiх адзiн канец ўсё роўна.
23.01.1998
2390 ВО СНЕ
Нежным взглядом меня покорила,
О любви говорила слова,
За улыбкой улыбку дарила,
И сама вслед за мною пошла.
Страстно в губы меня целовала,
Прижимая в объятьях к груди,
И шептала, что этого мало,
Ждёт услада ещё впереди.
Засияли от радости очи,
Нет смущенья во взгляде ничуть,
Целовала меня, что есть мочи,
Локон падал упрямо на грудь.
Как приятно любовью упиться!
Бушевать стало счастье во мне,
Наконец, час пришёл пробудиться,
Оказалось: был счастлив во сне.
27.01.1998
2391 БУДЕТ
НЕСЧАСТНЫМ
На душе не проходит ненастье,
Как судьбу с ним свою разделю?
Коль нет счастья, и это – не счастье,
Когда любит, а я не люблю.
Отдала своё сердце другому,
Не любовь, а сплошная беда,
Ощущаю напрасно истому,
Он не будет моим никогда.
Между двух навсегда заблудилась,
Потому и тревога в душе,
В одного я, на горе, влюбилась,
Только он мне желанный уже.
А другой меня пламенно любит,
Это чувство – судьба не моя,
Ведь любовь его тоже погубит,
Будет также несчастным, как я.
27.01.1997
2392 ПРА
КАХАННЕ
Пра каханне я песнi складаю,
Што быць можа цудоўней ў жыццi?
Бо дагэтуль яго адчуваю,
Лепш пачуцця павек не знайсцi.
Не iснуе на свеце паэта,
Пра каханне якi не пiсаў,
Ўсё, здавалась, да донца прапета,
Ды я сцежку сваю адшукаў.
Крочу любай прыемнай сцяжынкай,
Ёй нiколi не будзе мяжы,
Выбар тэмы не стане замiнкай,
Ёсць заўсёды падказка ў душы.
Нараджаюцца розныя вершы:
Ненавiдзець як або кахаць,
Хоць пiшу пра каханне не першы,
Верш узнёслы прыемна складаць.
27.01.1998
2393 ЛЮБОВЬ
– КАК МОРЕ
Любовь всегда сильна, как море,
Коль бури час ещё далёк,
Оно тогда на всём просторе
Целует ласково песок.
Когда свирепый шторм начнётся,
Не будет нежности ничуть,
И счастье сразу отвернётся,
Бьют волны берег прямо в грудь.
Покоя море не находит,
Штормит его на много миль,
Но счастье лишь тогда приходит,
Когда наступит полный штиль.
Когда любовь непостоянна,
Как набежавшая волна,
Хоть счастье для души желанно,
Не получить его сполна.
30.01.1998
2394 НАЧАЛО
И КОНЕЦ
Есть в жизни разных дел немало,
Но что приятней для сердец:
Всегда желаннее начало
Иль привлекательней конец?
Как с нетерпеньем ждёшь восхода!
С надеждой смутной смотришь вдаль,
Заходит солнце, томит что-то,
На сердце лёгкая печаль.
Хоть есть и горькие начала,
И распрекрасные концы,
Но всё ж концов приятных мало,
Начала портят подлецы.
Всегда торжественней начало,
Пока стоит земная твердь,
Оно надежду означало,
Конец приносит только смерть.
31.01.1998
2395 ЯК
ЗНАЙСЦI?
Не кожнаму ў жыццi дано каханне,
Ды кожнаму патрэба ёсць кахаць,
Душу турбуе цяжкае чаканне,
Не хочацца нi есцi, анi спаць.
Раней душа сама кахаць хацела,
Жаданню выйсця не знайшла свайму,
Ды спачувае, што ў пакутах цела,
I волю дазваляе даць яму.
Ды целу цяжка, як душы, таксама
Свайго партнёра хутка адшукаць,
I ад дылемы наступае драма,
Бо целу годнасць трэба зберагаць.
Iдзе i не сканчаецца хiстанне,
Бо невядома, як i што зрабiць,
Спакойна не дае пражыць каханне.
Ды дзе знайсцi яго i як здабыць?
31.01.1998
2396
ПРЫГАЖОСЦЬ
Прыгажосць – прыкмета маладосцi,
Апiсаць яе не хопiць слоў,
К маладым яна прыходзiць ў госцi,
Малады заўсёды – як анёл.
Але госць не хоча затрымацца
Ў целе гасцяваць на ўсё жыццё,
I хутчэй стараецца збiрацца,
Назаўжды пайсцi каб ў небыццё.
Бо такi закон жыцця суровы,
Маладым даецца прыгажосць,
Хоць яны – цудоўныя анёлы,
Ды не будзе вечнай маладосць.
Прыгажосць i маладосць у пары,
Разам яны будуць i знiкаць,
Зберагчыся могуць толькi ў мары,
Каб аб iх часамi ўспамiнаць.
31.01.1998
2397 ЗАГАДКА
Всё волнует в космической дали,
Неизвестные манят миры,
Их не знаем, как раньше не знали,
С той, как жить начинали, поры.
У людей в небе были кумиры,
Но совсем к ним доступности нет,
Белый карлик и чёрные дыры,
От кометы загадочный след.
Может, их мы теперь больше знаем?
Ведь не знаем секреты Земли,
Хоть треть века уже провожаем
В ближний космос свои корабли.
Не узнать нам всего без остатка,
Где находится Божий чертог,
Мир был раньше и будет загадка,
Но о нём знает всё только Бог.
1.02.1998
2398 ЛЕПЕЙ
СПЕЛЫ
Ва ўсiм садзе першай спела слiва,
Падстаўляла сонейку бакi,
На другiх глядзела ганарлiва,
Ды нiхто к ёй не цягнуў рукi.
Бо было яшчэ занадта рана,
Не саспелi iншыя плады,
Слiве станавiлася пагана,
Знiк iмпэт узнёслы малады.
Прабег хутка летнi час iмклiвы,
Чырванню былы стаў iзумруд,
Беражлiва ў кошык клалi слiвы,
Тых, што згнiлi, выкiдалi ў бруд.
Пераспелы горш, чым недаспелы,
Прыйдзе час – i змогу дасць даспець,
Калi першы будзе ўжо змарнелы,
На другога люба пагладзець.
5.02.1998
2399 КАЗКА З
МАРЫ
На душы бясконцая пяшчота,
Нi турбот няма больш, нi тугi,
Справамi займацца ёсць ахвота,
Бо са мною побач дарагi.
Дапякала моцна адзiнота,
Было цяжка шчасце адшукаць,
Не мiнае на душы турбота,
Калi ёй няма каго кахаць.
А цяпер заўсёды побач мiлы,
Скончыўся час смутку i маркот,
Адраслi, як быццам ў птушкi, крылы.
Як прыемна адчуваць палёт!
Разышлiсь над галавою хмары,
I блакiт бясконца бачу зноў,
Завiтала ў госцi казка з мары,
Шчасце адчуваю i любоў.
7.02.1998
2400 ТОЛЬКО
ПОМАДА
На моих губах твоя помада,
Ты прощенья просишь, я молчу,
Больше не целуй меня, не надо,
Сладких поцелуев не хочу.
О любви горячей говорила,
Начинался сладостный роман,
Но меня ты вовсе не любила,
Все слова – бессовестный обман.
Между ним и мною выбирала
И двоих держала про запас,
Быть дублёром – чрезвычайно мало,
Мой любовный пыл совсем угас.
Говоришь, меня ты видеть рада,
С нетерпеньем нужный ждёшь ответ,
На моих губах твоя помада,
Но любви теперь, как прежде, нет.
8.02.1998